UÇAK ELEKTRONİĞİ TEKNİSYENİ
TANIM
Uçakların ve diğer hava araçlarının elektronik ve elektrik sistemlerinin her türlü
bakım-onarım, montaj ve servis işlerinin yapılmasının ardından “bakım çıkış
sertifikası” düzenleyen ve uçak yapısı, güç sistemlerinin hat bakımı sırasında sökme,
takma işlemlerini sivil havacılık yönetmeliklerine uygun olarak yapan meslek
elamanıdır.
GÖREVLER
İş planı yapar.
Kablaj enstalâsyonu yapar,
Uçakların elektronik sistemlerini kontrol eder.
Uçakların elektronik ve elektrik sistemlerinin onarım ve bakımını yapar,
Arızalı parçaları onararak tekrar kullanıma sunar.
Arızalı parçaların servis dışı edilmesi işlemlerini yapar.
Hat bakımı esnasında basit işlem gerektiren gövde ve motor birimlerini söker ve
takar.
Bakım çıkış sertifikasını düzenler.
Bakım ve onarım kataloglarını okur.
Bakım ve onarım testlerini yapar.
Mesleki gelişime ilişkin etkinliklere katılır.
Tasarım çalışmaları yürütülen hava platformunun elektriksel özellikleri
konusundaki ölçüm ve test çalışmalarında gereken teknisyen desteğini verir,
Tasarım çalışmaları yürütülen hava platformu üzerinde yapılacak
modifikasyonlara yönelik standartlara uygun dokümantasyon çalışmalarında görev
alır,
Entegrasyon ve tasarımı tamamlanmış sistemlerin güç, EMI/EMC ölçümlerine
katılır,
Yer ve uçuş testlerine katılır,
Testler için gerekli ekipmanların idamesini sağlar,
Havacılık ile ilgili standartlar hakkında bilgi sahibidir.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Bilgisayar, Tornavida, Pense, Kontrol kalemi, havya, lehim, anahtar takımı, yan
keski, gibi el aletleri, Güç kaynakları, Avometre, Ampermetre, Voltmetre, Vat
metre, meğer toprak meğer Osiloskop Multimetre, Entegre test cihazı gibi ölçü ve
test cihazları, Direnç, Kondansatör, Entegre devre, transformatör gibi elektronik
devre elemanları, Crimp ve Splice, (kablo sıkıştırma ve ayırma) aletleri, Stripper
(Kablo Soyucu), Isı Tabancası, Lok Terminal (kablo ucuna terminal sıkıştırma)
aletleri, Mesleğe ait diğer araç ve gereçler.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Uçak Elektroniği Teknisyeni olmak isteyenlerin;
Sabırlı ve dikkatli,
Matematikte ve Fen derslerinde başarılı,
Uzay ilişkilerini görebilen,
Çizim yeteneğine sahip,
Mekanik problemleri çözebilen,
El ve parmaklarını ustalıkla kullanabilen,
El ve gözlerini eşgüdümlü kullanabilen,
Görme ve işitme problemleri olmayan,
Mesleğiyle ilgili yabancı dilde yayınlanan mesleki bilgileri takip edebilen,
gerektiğinde uygulayabilen,
Olayları iyi yorumlayabilen ve analiz edebilen kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Uçak Elektroniği Teknisyenleri; kamu veya özel sektöre ait sivil uçak bakım
merkezleri, hava alanlarında, Askeri Hava İkmal Bakım Merkezleri veya Uçak
fabrikalarının hangar ve atölyelerinde çalışırlar.
Çalışma ortamlarından atölyeler, elektrostatik deşarja duyarlı, manyetik alan
yaymayan, temiz, düzenli, aydınlık ortamlardır. Ancak düşük düzeyde
radyasyonlu ve elektrikli ortamlardır. Apronda çalışırken dış ortamdaki hava
koşullarına maruz kalmaktadırlar. Uçak üzerinde çalışırken yüksekten düşme
tehlikeler de vardır. Bazen gürültülü de olabilmektedir.
Avrupa Sivil Havacılık Otoritesi (Joint Aviation Authorities –JAA) tarafından iş
kazalarına ve işçi sağlığı için karşı çalışma ortamlarında maksimum emniyet için
gerekli tedbirler ilgili bakım kuruluşu tarafından alınır.
Teknisyenler Uçak mühendislerinin sorumluluğunda görevlerini yapar. İşini
yürütürken birinci derecede alet ve makinelerle ilgilidirler.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Kamu sektöründe işe girmek isteyenler Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS)’na
girmek zorundadırlar.
Özel hava yollarında, hava limanlarında, uçak fabrikalarında üretim ve montaj
hattında, uçak bakım onarım atölyelerinde, Türk Hava Yollarında ve askeri hava
ikmal bakım merkezlerinde çalışırlar. Uçak Elektroniği teknisyenliği mesleği
gelişen bilgisayar teknolojisi sayesinde gelecekte çok daha fazla istihdam
yaratacak bir meslektir.
Seyahat engeli olmayan kişilerin çalışması önem arz etmektedir.
Günümüzde bayanlarda bu mesleklerde eğitim alıp, teknisyen olarak
çalışabilmektedirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi meslek liseleri, Anadolu meslek liseleri, teknik liseler ve Anadolu
teknik liselerinin “Uçak bakım teknolojisi” alanı “Uçak Elektroniği” dalında
verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Meslek liselerine girebilmek için ilköğretim okulu mezunu olmak,
Anadolu meslek ve Anadolu teknik liselerine girebilmek için ilköğretim okullarının
6–7–8. sınıflarında yapılacak olan “Seviye Belirleme Sınavlarının” (SBS) sonucuna,
yılsonu ders ortalamaları ile belirlenen “Yıl Sonu Başarı Puanının (YBP) eklenmesi
ile elde edilecek olan yeterli Genel Orta Öğretim Yerleştirme Puanına (G-OYP)
sahip olmak gerekmektedir.
Ortaöğretim kurumlarında; ders yılı sonunda veya ortalama yükseltme sınavları
sonucuna göre 10 uncu sınıfa geçen ve teknik liseye geçiş şartlarını taşıyanlar
teknik lise programlarına geçiş için başvurabilir. Teknik lise programına geçmek
isteyen öğrencilerden gerekli koşulları taşıyanların başvuru formları, kurum
müdürlüğünce onaylanarak ders kesiminden ortalama yükseltme sınavlarının
bitimini izleyen beş iş günü içinde öğrencilere verilir. Teknik lise ve doğrudan
alana kayıt yapılan programlar dışındaki mesleki ve teknik ortaöğretim
kurumlarında;
a) 10. sınıfa geçen öğrenciler, alan seçimi için ders kesiminden itibaren ortalama
yükseltme ve sorumluluk sınavlarının bitimini izleyen onuncu iş günü çalışma saati
bitimine kadar öğrenim görmek istediği meslek alanının bulunduğu kurum
müdürlüğüne başvururlar.
b) Başvuru süresi sonunda öğrenciler, Alana Yöneltme Tavsiye Formu ve Öğrenci
Tercihlerini Değerlendirme ve Yerleştirme Formu kullanılarak belirlenen alana
yerleştirme puanı esas olmak üzere tercih ettikleri alanlara göre sıralanırlar. Alana
yerleştirmede, ilgili alanın kontenjanı göz önünde bulundurulur. Bu puanlara göre
yapılacak sıralama ile kontenjan kadar öğrencinin asıl ve yedek olmak üzere listeleri
düzenlenir. Alana geçiş yapacak öğrencilerin kayıt-kabulleri, Ağustos ayının üçüncü
haftasında başlayıp ay sonuna kadar bitirilecek şekilde planlanır ve yıllık çalışma
takviminde gösterilir.
EĞİTİM SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin ortaöğretimde süresi 4 yıldır.
9.ncu sınıfta diğer liselerdeki gibi genel kültür dersleri verilir. Bunların yanı sıra
tanıtım ve yönlendirme dersi de verilmektedir.
Mesleki derslerde eğitim okulda teorik, işletme ve atölye ortamlarında ise tatbiki
verilmektedir.
Uçak motorlarının bakım testi ile avionies uygulamaları ile ilgili olarak Uluslararası
ortak havacılık kuralı olan JAR 66’ya göre eğitim verilir.
10.sınıftan 11.nci sınıfa geçildiğinde 150 saat, 11.nci sınıftan 12.nci sınıfa
geçildiğinde de 150 saat olmak üzere toplam 300 saat işletmelerde staj zorunluluğu
vardır.
MESLEKTE İLERLEME
Anadolu Teknik liselerinin; Uçak Elektroniği Teknisyenliği dalından mezun olanlar
istedikleri takdirde;
Açık hava Reklâm Ürünleri ve Serigrafi, Biyomedikal Cihaz Teknolojisi, Elektrik,
Elektrik-Elektronik Teknikerliği, Elektronik Haberleşme, Elektronik Haberleşme
(Uzaktan Eğitim), Endüstriyel Elektronik, Endüstriyel Elektronik (Uzaktan Eğitim),
Endüstriyel Otomasyon, Endüstriyel Otomasyon (Uzaktan Eğitim) Enerji, Ev
Cihazları Teknolojisi, Hidroelektrik Santralleri, Mekatronik, Mekatronik (Uzaktan
Eðitim) Otomotiv, Radyo ve Televizyon Tekniği, Raylı Sistemler Elektrik-
Elektronik Teknolojisi, Sahne ve Gösteri Sanatları Işık Teknolojisi, Sahne ve
Gösteri Sanatları Ses Teknolojisi, Termik Santral Makineleri, Termik Santrallerde
Enerji Üretimi ön lisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken
koşullara sahip oldukları takdirde kontenjan dâhilinde yerleştirilirler.
Meslek dalı mezunları, ÖSYM tarafından yapılan ÖSS’ ye girip yeterli puanı almaları
ve “Elektronik Öğretmenliği, Elektronik ve Bilgisayar Öğretmenliği, Elektronik ve
Haberleşme Öğretmenliği, Havacılık, Elektrik ve Elektronik.(Sivil Hav. Y.O), Kontrol
Öğretmenliği, Mekatronik Öğretmenliği, Telekomünikasyon Öğretmenliği, Uçak
Elektrik-Elektronik (Sivil Havacılık Y.O)” lisans programlarını tercih etmeleri
durumunda ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre
öncelikle yerleştirilmektedir.
Türkiye’de tescil edilmiş sivil uçaklarla, Türk hava sahası içinde bulunan ve
Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) üyesi diğer bir devlete ait olan sivil uçak,
helikopter ve planörler üzerinde müstakil olarak periyodik bakım, küçük tamir,
revizyon ve uçuşa elverişlilik kontrolü yapabilmek için Ulaştırma Bakanlığınca veya
yetkili kılınan müesseselerce verilen Uçak Elektroniği Bakım Teknisyeni lisansına
sahip olmak zorunludur. Lisansı olmayanların uçak bakımı sonrasında bakım çıkış
sertifikası düzenleyip onaylama yapmalarına müsaade edilmemektedir.
Ulaştırma Bakanlığından lisans alabilmek için mutlaka Anadolu Teknik Lisesi Uçak
bakım Teknisyenliği alanında verilen Uçak Bakım Teknisyenliği (Gövde-Motor) veya
Uçak Elektroniği Teknisyenliği bölümlerinden mezun olmak gerekmektedir.
Ulaştırma Bakanlığı adına Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünden (SHGM) Onaylayıcı
teknisyen lisansı alabilmek için;
Yetkili bir hava aracı bakım merkezinde en az (3) üç yıl hava aracı bakımından
çalıştıklarını belgelemek,
18 yaşının doldurmak,
Bakım çıkış sertifikalarını düzenleyebilecek ve bakım dokümanlarını okuyup
anlayabilecek yeterlilikte yabancı dil (İngilizce) bilgisine sahip olmak
SHGM veya yetkilendirildiği kurumlar tarafından açılan lisans sınavlarında en az
%75 oranında başarılı olmak gerekir.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununa göre işletmede beceri eğitimi gören
öğrencilere de asgari ücretin %30’u oranında bir ücret ödenmektedir. Ancak
öğrencilere stajları sırasında ücret ödemesi; bazı kurum veya kuruluşların kendi
mevzuatına göre de yapılabilmektedir.
Kamu kurum ve kuruluşlarında 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine
göre aylık alırlar. Ücretler kıdeme göre ve yıllık belirlenen oranlarda artış
göstermektedir.
Özel sektörde ücret başarıya, tecrübeye ve sektörün durumu ile işverenin
beklentilerine göre değişmektedir.
Bağımsız çalışanlar ise yaptıkları işe göre kazanç elde edebilmektedirler.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
İlgili Eğitim Kurumları,
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube
Müdürlükleri.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder