SONDAJ TEKNOLOJİSİ TEKNİKERİ mesleği

TÜRKİYE İŞ KURUMU 1
SONDAJ TEKNOLOJİSİ TEKNİKERİ
__________________________________________________
TANIM
Maden, petrol, su, jeotermal enerji çıkarmada, zemin etütleri vb. işlerde yeri delme veya
silindirik kazı işlerinde jeolog, petrol, maden ve makine mühendisleri ve işçiler arasında
ara eleman olarak çalışan kişidir.
GÖREVLER
 Mühendis tarafından hazırlanan sondaj programının, sondaj personeli tarafından
yürütülmesini sağlar,
 Görevlileri ve kullanılacak makineleri sağlar.
 Yapılan çalışmada iş emniyetini sağlar, kontrol eder,
 Yeraltında yapılacak araştırma ve maden işletmeleri için delme işlemini yapar,
 Delme işleminde gelinen her noktada toprak örnekleri alır (yapılan işin geldiği durumu
tespit için) ve bunları laboratuarda inceler,
 Mühendislerle çalışanlar arasındaki teknik iletişimi sağlar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
 Ağır taşıtlar (pikap, kamyon, tır vb.),
 Sondaj makineleri (su sondaj makinesi, zemin etütlerinde kullanılan elmaslı sondaj
makineleri, petrol ve doğal gaz sondaj makineleri),
 Kaynak makineleri,
 Jeneratör,
 Kompresör,
 Matkap,
 Sondaj çamurları,
 Bakım onarım için çeşitli anahtar ve tornavida takımları.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Sondaj teknolojisi teknikeri olmak isteyenlerin;
 Göz ve ellerini eşgüdümle kullanabilen,
 Açık alanda (soğuk, sıcak,çamurlu ortam) çalışabilecek kadar güçlü,
 Başkaları ile iyi iletişim kurabilen
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Sondaj teknolojisi teknikerliği çalışma koşulları açısından en zor mesleklerden birisidir.
Çalışmasının tamamını açık alanda (soğuk, sıcak, çamurlu, yağışlı) ve vardiyalı olarak 24
saat kesintisiz olarak yürütülür. Ayrıca çadırda veya karavanlarda konaklanmakta,
gerektiğinde ağır parçaları kaldırmak veya taşımak gerekmektedir.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 2
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi, aşağıdaki üniversitelere bağlı meslek yüksekokullarının “Sondaj
teknolojisi” bölümünde verilmektedir.
 Batman Üniversitesi Meslek Y.O
 Dokuzeylül Üniversitesi (İzmir) Torbalı Meslek Y.O
 Ahi Evran Üniversitesi (Kırşehir) Kaman Meslek Y.O
 İnönü Üniversitesi (Malatya) Hekimhan Meslek Y.O
 Celal Bayar Üniversitesi (Manisa) Soma Meslek Y.O
 Gaziosmanpaşa Üniversitesi (Tokat) Koyulhisar Meslek Y.O
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
 Fizik,
 Matematik.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Meslek liselerinin, Bilgisayarlı Nümerik Kontrol (CNC), Boya Teknolojisi, Denizcilik(Makine
Zabitliği), Endüstriyel Boya ve Dekorasyon, Endüstriyel Boyacılık, Kimya, Kimya
Teknolojisi, Lastik Teknolojisi, Petrokimya, Plastik İşleme, Plastik Teknolojisi, Proses,
Sanayi Boyacılığı ve Uygulama Tekniği, Sınai Boya, Endüstriyel Mekanik, Endüstriyel
Otomasyon Teknolojileri, Endüstriyel Otomasyon Teknolojisi(Elektronik), Endüstriyel
Otomasyon Tek.(Mekanik/Makine), Gemi Makineleri, Hidrolik ve Pnömatik, Hidrolik ve
Pnömatik Teknolojisi, İş Makineleri, İş Makineleri Bakım ve Onarım, İş Makineleri
Operatörlüğü, Mekatronik, Metal Teknolojisi, Motorlu Araçlar Teknolojisi,
Motor/Motor(Benzinli)/Motor(Dizel), Kalıp/Kalıpçılık, Konfeksiyon Makineleri Bakım ve
Onarım, Makine, Makine Teknolojisi, Metal İşleri, Metalurji, Metalurji(Demir Çelik
Metalurjisi), Mikroteknik, Nümerik Kontrollü Makineler(CNC), Tesviye, Maden
bölümlerinden mezun olanlar “Sondaj Teknolojisi” ön lisans programlarına sınavsız olarak
girebilirler. Ortaöğretim Başarı Puanları, okul türleri, Mesleki ve Teknik Eğitim Bölge’leri
(METEB) ve mezuniyet yılları dikkate alınarak kontenjan dahilinde yerleştirilebilirler.
Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da
liselerden mezun olanlar/olacaklar ise ÖSYM Başkanlınca yapılan Yükseköğretime Geçiş
Sınavına (YGS) girmeleri ve yeterli “YGS-1” puanı almaları gerekir.
MESLEK EĞİTİMİ
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 2 yıldır.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 3
Eğitim süresi boyunca; Türk Dili, Yabancı Dil, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi gibi genel
bilgi derslerinin yanında Matematik, Fizik (Mekanik mukavemet), Tasarı Geometri, Jeoloji,
Su Kimyası ve Su-Toprak İlişkisi, Topoğrafik ve Jeolojik Harita Bilgisi, Hidroloji, Kuyu
Hidroliği; Sondaj Makineleri ve Teçhizatı, Elektrik ve Elektronik Motorları Pompa Bilgisi,
Sondaj Teknikleri, Kaynak Tekniği ve Uygulamaları Numune Alma vb. gibi meslek bilgisi
dersleri okutulmaktadır.
Birinci ve ikinci sınıf sonunda 60’şar günlük (Toplam 120 gün) zorunlu staj çalışmasında
uygulama yapılmaktadır.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara (Sondaj Teknolojisi Teknikerliği) “Ön Lisans Diploması
ve " Sondaj Teknolojisi Teknikeri" unvanı verilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Sondaj Teknolojisi Teknikerleri özel sektörün yanı sıra MTA (Maden Tetkik Arama
Enstitüsü), TPAO (Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı), DSİ (Devlet Su İşleri), TKİ
(Türkiye Kömür İşletmeleri), Elektrik İşleri Etüd İdaresi, İller Bankası gibi kamu
kuruluşlarında da çalışma olanağı bulabilmektedirler. Ayrıca petrol arama çalışmalarında
bulunan Mobil vb. gibi uluslar arası şirketlerde de çalışma olanağı vardır.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Meslek eğitimi boyunca isteyen öğrenciler Kredi ve Yurtlar Kurumunca yüksek öğrenim ve
harç kredisinden ve yurtlarından faydalanabilirler.
Ayrıca staj döneminde asgari ücret düzeyinde maaş alabilmektedirler.
EĞİTİM SONRASI
Eğitim sonrası özel sektörde işe yeni başlayan bir sondaj teknikeri asgari ücretin 2- 2.5
katı ücret almakta deneyimi, hizmet süresi arttıkça da asgari ücretin 5 katına
çıkabilmektedir.
Kamu sektöründe istihdam edilenler, yürürlükteki, katsayı ve göstergeler üzerinden maaş
almaktadırlar. Teknik hizmetler sınıfında olduklarından maaşları asgari ücretin 2-3 katı
civarında olmaktadır.
MESLEKTE İLERLEME
“ Sondajcılık” ile “Sondaj Teknolojisi” ön lisans programını başarı ile bitirenler ÖSYM
tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı’nda başarılı oldukları takdirde “Jeoloji Mühendisliği,
Jeofizik Mühendisliği, Petrol ve Doğalgaz Mühendisliği” lisans programlarına dikey geçiş
yapabilirler.
Çalıştıkları kuruluşlarda idareci konuma gelebilirler.
Belli bir alanda çalışmalarını yoğunlaştırarak (örneğin, su sondajı, petrol sondajı, zemin
TÜRKİYE İŞ KURUMU 4
etüdü vb.) alanda bilgisini derinleştirebilir, uzmanlaşabilir.
BENZER MESLEKLER
 Maden teknikeri.
EK BİLGİLER
Sondaj Teknolojisi bölümü öğrenci alımında kız-erkek ayrımı yapmamasına rağmen,
erkeklerin başarılı olabileceği bir alanıdır. Okul yönetimi sadece erkek öğrencilerin
alınmasını önermiş ancak kabul görmemiştir. Kız öğrencilerin başarılı olamayacağını da
çalışma şartlarını ve koşullarını göstererek açıklamaktadırlar. Tüm çalışması açık havada,
arazide yerleşim birimlerinden uzak genellikle vardiyalı çalışma, karavan veya çadırlarda
sağlık kuruluşlarından uzak yaşantının yanında ağır parçaların yükleme, boşaltma ve
taşınması da yapılmaktadır.
YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
 Meslek elemanları,
 Üniversiteler, Yüksek Öğretim Programları ve Meslekler Rehberi (Prof. Dr. Yıldız
Kuzgun) 2000,
 ÖSYM ÖSYS Sınav Kılavuzu 2010,
 ÖSYS (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi) Yükseköğretim Programları ve
Kontenjanları Kılavuzu –2008,
 Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans
Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2010 Kılavuzu,
 Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
 İlgili eğitim kurumları,
 Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
 Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
 Türkiye İş Kurumu Meslek Bilgi Merkezleri.