/ ZEYTİN İŞLEME TEKNİSYENİ
______________________________________________
TANIM
Zeytin mahsulünün işlenmesini, sofralık zeytin ve zeytinyağının teknolojik üretimini
kimyasal ve mikrobiyolojik analizlerinin yapılarak kalitesinin belirlenmesini,
sonuçların yorumlanmasını ve doğru karar verebilme becerilerine sahip olan ara
meslek elemanıdır.
GÖREVLER
Zeytin çeşitlerinin tanınması, hasat ve zeytinleri işletmeye alma ile ilgili işlerde
görev alır.
Makineleri üretime hazırlar,
Sofralık zeytinin (siyah zeytin, yeşil zeytin) işlenmesinde çeşitli teknikleri
kullanır.
Kaliteli zeytinyağı üretilmesinde yararlanılan çeşitli teknikleri bilir ve uygular.
Sofralık zeytinin sağlığa uygunluğunu ve kalitesini kontrol için zeytinlerden ve
katkı maddelerinden örnekler alır.
Laboratuvarlarda değişik analiz yöntemlerini (kimyasal ve duyusal) kullanarak
analizler yapar.
Çıkan sonuçları değerlendirir, raporlar düzenleyerek ilgililere bildirir.
İstatistik bilgileri elde eder ve yorumlar yapar.
Zeytinyağı ile ilgili basit analizleri (asit tayini) yapar.
Zeytin çeşitlerinin tanınması, kültürel işlemler, hasat ve zirai mücadele gibi
zeytin bahçesi işletmeciliği ile ilgili işlerde görev alır.
Çalışılan işletmede üretimin hijyen şartlarına uygun olmasını sağlar.
Üretilen ürünlerin uygun olarak depolanmasını ve depolama işleminin düzenliliğini
kontrol eder.
Üretilen ürünlerin uygun olarak ambalajlanmasını ve ambalajlama işleminin
düzenliliğini kontrol eder.
Amiri ile sorumluluğunu taşıdığı kişiler arasında koordinasyonu sağlar.
İşletmede uyulması gereken mevzuatı (Türk Gıda Kodeksi, İSO vb.) bilir ve
yapılan işlemlerde bu mevzuatı esas alır.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Üretimde kullanılan alet ve ekipmanlar,
Kimyasal maddeler,
Gerektiğinde bilgisayar,
İlgili mevzuat.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Sofralık Zeytin ve Zeytinyağı Operatörü / Zeytin İşleme Teknisyeni olmak
isteyenlerin;
Normal düzeyde genel yeteneğe sahip,
Kimya, biyoloji ve bitki yetiştirme konularına ilgili
Ekip içinde çalışabilen,
İlgili yönergeleri izleyebilen,
Gözleri sağlam ve görme gücü yüksek,
Renk algısı gelişmiş
Dokunma, koku alma, tat alma keskinliği olan,
Sistemli düşünebilen,
Araştırmacı,
Sabırlı, dikkatli ve sorumluluk sahibi kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Sofralık Zeytin ve Zeytinyağı Operatörü / Zeytin İşleme Teknisyeni; zeytin ve
zeytinyağı üreten fabrikalar, işletmeler ve zeytin bahçelerinde görev yapar. Üretim
ortamı temizdir, ancak üretim yapılan yer sıcak-soğuk, rutubetli ve kokulu olabilir.
Meslek genel olarak ayakta icra edilir. Meslek elemanları; zeytin endüstrisi
teknikerleri, gıda mühendisleri, kimya mühendisleri, ziraat mühendisleri ve sorumlu
müdürlerle iletişim içerisinde bulunur.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Sofralık Zeytin ve Zeytinyağı Operatörü / Zeytin İşleme Teknisyeni, sofralık
zeytin ve zeytinyağı işletmeleri ile büyük zeytin yetiştirme işletmelerinde çalışır.
Bunun yanı sıra, temel laboratuar bilgileri sayesinde üretim sektöründe faaliyet
gösteren çeşitli işletmelerde ve mikrobiyoloji laboratuarlarında görev alabilirler.
Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlığına bağlı kurumlarda istihdam edilebilir.
Zeytin ve zeytinden elde edilen ürünlerdeki artış bu mesleğe olan talebi sürekli
olarak artıracaktır. Meslek elemanlarının iş bulma olanakları zeytin yetiştirilen
bölgelerde oldukça yüksektir. Ayrıca kendi işyerlerini de açabilirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi;
Meslek liseleri, teknik liseler, Anadolu meslek liseleri ve Anadolu teknik
liselerinin Gıda Teknolojisi Alanı “Zeytin İşleme” dalında verilmektedir.
Yaygın meslekî ve teknik eğitim programları yoluyla bu alan/dalda eğitim almak
isteyenlere örgün eğitime denk mesleki eğitim verilebilmektedir.
Ayrıca ilgili yönetmelik gereği bu eğitimi almamış olan Zeytin
salamurahanelerinde ve zeytin muhafaza ünitelerinde çalışacak sorumlu personele
Tarım ve Köy işleri Bakanlığı’nın “Zeytin Salamuracılığı” konusunda açtığı
kurslardan belge verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Meslek liselerine girebilmek için ilköğretim okulu mezunu olmak,
Anadolu meslek, Anadolu teknik liselerine girebilmek için ise ilköğretim okullarının
6–7–8. sınıflarında yapılacak olan “Seviye Belirleme Sınavlarının” (SBS) sonucuna,
yılsonu ders ortalamaları ile belirlenen Yıl Sonu Başarı Puanının (YBP) eklenmesi ile
elde edilecek olan yeterli Genel Orta Öğretim Yerleştirme Puanına (G-OYP) sahip
olmak gerekmektedir.
Ortaöğretim kurumlarında; ders yılı sonunda veya ortalama yükseltme sınavları
sonucuna göre 10 uncu sınıfa geçen ve teknik liseye geçiş şartlarını taşıyanlar teknik
lise programlarına geçiş için başvurabilir. Teknik lise programına geçmek isteyen
öğrencilerden gerekli koşulları taşıyanların başvuru formları, kurum müdürlüğünce
onaylanarak ders kesiminden ortalama yükseltme sınavlarının bitimini izleyen beş iş
günü içinde öğrencilere verilir. Teknik lise ve doğrudan alana kayıt yapılan
programlar dışındaki mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında;
a) 10 uncu sınıfa geçen öğrenciler, alan seçimi için ders kesiminden itibaren
ortalama yükseltme ve sorumluluk sınavlarının bitimini izleyen onuncu iş günü
çalışma saati bitimine kadar öğrenim görmek istediği meslek alanının bulunduğu
kurum müdürlüğüne başvururlar.
b) Başvuru süresi sonunda öğrenciler, Alana Yöneltme Tavsiye Formu ve Öğrenci
Tercihlerini Değerlendirme ve Yerleştirme Formu kullanılarak belirlenen alana
yerleştirme puanı esas olmak üzere tercih ettikleri alanlara göre sıralanırlar.
Alana yerleştirmede, ilgili alanın kontenjanı göz önünde bulundurulur. Bu
puanlara göre yapılacak sıralama ile kontenjan kadar öğrencinin asıl ve yedek
olmak üzere listeleri düzenlenir. Alana geçiş yapacak öğrencilerin kayıt-kabulleri,
ağustos ayının üçüncü haftasında başlayıp ay sonuna kadar bitirilecek şekilde
planlanır ve yıllık çalışma takviminde gösterilir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır. Ortak 9.sınıfın sonunda meslek lisesine geçiş yapan
öğrencinin alanı belirlenir. Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri
kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10. sınıfta verilmektedir. 11. ve 12. sınıfta
diplomaya götüren dala ait yeterlikleri içeren dersler yer almaktadır. 10. sınıfın
sonunda, bölgesel ve sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen ve fizikî
kapasitesi ile öğrencilerin mesleki yeterlikleri de dikkate alınarak dal seçimi yapılır.
Eğitim süresince;
Ortak Dersler: Dil ve Anlatım, Türk Dili ve Edebiyatı, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi,
Tarih, T.C. İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük, Coğrafya, Matematik, Fizik, Kimya,
Biyoloji, Sağlık Bilgisi, Felsefe, Yabancı Dil, Beden Eğitimi, Millî Güvenlik Bilgisi,
Trafik ve İlk Yardım, Tanıtım ve Yönlendirme.
Alan Ortak Dersleri: Bilgi ve İletişim Teknolojisi, Matematik, Mesleki Gelişim, Gıda
İşletmelerinde Hijyen ve Sanitasyon, Gıda Kimyası, Maddede Temel Değişim ve
Ölçümler.
Dal Dersleri: Sofralık Zeytin Üretimi, Zeytinyağı Üretimi, Zeytin Ürünleri
Ambalajlama ve Depolama, Teknik Resim derslerini alırlar.
MESLEKTE İLERLEME
Meslek liselerinin Zeytin İşleme dalından mezun olanların, çalıştıkları işyerinde
edindikleri bilgi, beceri ve gösterdikleri performansa bağlı olarak usta, ustabaşı,
bölüm şefliği veya üretim şefliğine yükselme olanakları vardır.
Meslek liselerinin Gıda Teknolojisi alanı Zeytin İşleme dalından mezun olanlar
istedikleri takdirde Aşçılık, Hazır Yemek ve Aşçılık, Gastronomi ve Mutfak
Sanatları, Turizm ve Otel İşletmeciliği, Turizm ve Otel İşletmeciliği (Açıköğretim),
Turizm ve Seyahat İşletmeciliği, Endüstriyel Tavukçuluk, Et Endüstrisi, Gıda
Teknolojisi, Kanatlı Hayvan Yetiştiriciliği, Meyve ve Sebze İşleme, Süt ve Ürünleri,
Tavukçuluk, Yağ Endüstrisi Zeytin Endüstrisi önlisans programlarına sınavsız geçiş
için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
Ayrıca mezunlar ÖSYM tarafından yapılan ÖSS’ye girip başarılı olmaları ve
üniversitelerin Aile Ekonomisi ve Beslenme Öğretmenliği, Aile ve Tüketici Bilimleri
Öğretmenliği, Beslenme ve Diyetetik (Sağlık Y.O.), Yiyecek İçecek İşletmeciliği
lisans programlarını tercih etmeleri durumunda ek puan almaları nedeniyle diğer
bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu gereğince, işletmelerde uygulamalı eğitim
gören öğrencilere, işletmelerce yaşlarına uygun asgari ücretin %30’undan az
olmamak üzere bir ücret ödenmektedir.
Eğitim süresince öğrenciler iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı sigorta
ettirilirler.
Kamu kurum ve kuruluşlarında 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine
göre aylık alırlar. Ücretler kıdeme göre ve yıllık belirlenen oranlarda artış
göstermektedir.
Özel sektörde ise asgari ücret ile işe başlamakta, daha sonra işverenlerle
yaptıkları anlaşmalara veya sözleşmelere göre asgari ücretin bir veya iki katı
oranında ücret alabilmektedirler.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
İlgili eğitim kurumları,
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu il ve şube
müdürlükleri.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder