TANIM
Demir ve saç şeklindeki metal parçaları keserek, delerek, diş açarak, her türlü
kaynak yapmak suretiyle şekillendirerek merdiven parmaklığı, pencere korkuluğu,
kapı, karyola, sandalye ve çatı kaplama gibi işleri yapan kişidir.
GÖREVLER
Verilen iş programlarını inceleyerek uygun metali seçer,
Proje ölçülerine uygun olarak metali işaretler ve keser,
Kesilen demirin gerekli delme işlemini matkap kullanarak yapar,
Metali örs üzerinde döverek ya da çeşitli makine ve aletler kullanarak
şekillendirir,
Son şekli verilen parçaları kaynakla birleştirir,
Tamamlanan iş parçasının son kontrolünü yaparak eksik veya hatalı kısmını
düzeltir,
Çeşitli eğeler kullanarak parçanın kaba talaşını ve çapaklarını temizler,
Gerekirse yaptığı parçayı boyar,
Parçayı inşaat, ev, dükkân vb. yerlere monte eder,
Çelik yapı işleri yapar,
Oksi-gaz kaynağı, elektrik ark kaynağı yapar,
Çalıştığı makinelerin basit onarım ve temizliğini yapar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Çeşitli saç ve profiller,
Tepsi testere,
Profil kesme makası,
Yüzey taşlama makinesi,
Zımpara taşı,
Kaynak makinesi,
Matkap tezgâhı,
Çeşitli eğeler,
Asetilen kazanı,
Oksijen tüpleri,
Kaynak takımları,
Saç şekillendirme makinesi,
Mengene,
Su terazisi,
Ölçü aletleri (metre, kumpas vb.)
Çekiç, tornavida, pense,
Çeşitli tip elektrotlar.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
El ve gözü eşgüdümle kullanabilme,
Şekil ve uzay ilişkilerini görebilme,
Elleri ustalıkla kullanabilme yeteneğine sahip,
Bedence sağlam,
Özellikle kolları güçlü kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Soğuk demirciler, demir işleme atölyelerinde çalışırlar. Atölyeler kapalı, açık veya
yarı açık olabilir. Üretilen iş parçalarının montajı ise binalarda veya bahçelerde
yapılır. Çalışma ortamı zaman zaman soğuk, tozlu, kirli ve gürültülüdür. Soğuk
demirci ayakta, eğilerek, diz çökerek çalışır ve birinci derecede maddelerle ve
aletlerle ilgilidir. Zaman zaman işverenle ve atölyedeki diğer çalışanlarla iletişim
kurabilir.
Güvenlik açısından çok tehlikeli olmamakla beraber özellikle montaj sırasında yüksek
yerlerde çalışma yapıldığından, doğabilecek tehlikelerden korunmak için gerekli
tedbirler alınmalıdır.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Soğuk Demirciler çeşitli atölyelerde, sanayi bölgelerinde, inşaatlarda çalışırlar ve
çelik çatı, köprü, bina, gemi, uçak, makine gövdesi ve iskeleti ile ilgili işlerin yapıldığı
işletmelerde istihdam edilebilirler.
Teknolojik gelişmeye paralel olarak insanların ihtiyaçları da artmaktadır. Bu
ihtiyaçların başında barınma ihtiyacı gelir. Ev ve işyerlerinin kapı ve pencereleri,
sandalye, masa, dolap gibi eşyaların yapımında hala demir profil kullanılmaktadır. Bu
eşyaların bazıları, alüminyum doğrama, ağaç doğrama ve plastik doğrama olsa bile,
demir doğrama da güncelliğini koruyacaktır. Bu nedenle iyi yetişmiş ustalara her
zaman ihtiyaç vardır.
Bu mesleği seçecek olanlar kamu kesiminden ziyade özel kesimde iş bulabilirler veya
kendi işlerini kurabilirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi yeterli müracaat olması durumunda tüm mesleki eğitim
merkezlerinde “Metal İşleri” alanı “Çelik Yapılandırmacılığı” dalında verilmektedir.
Ayrıca, meslek liselerinin “Metal Teknolojisi” alanı “Çelik Konstrüksiyon” dalında da
bu mesleğin eğitimi verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için;
En az ilköğretim okulu mezunu olmak,
14 yaşını doldurmuş olmak.
Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun
olmak,
Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri sahibi ile çıraklık sözleşmesi
imzalamak gereklidir.
Meslek lisesinde mesleğin eğitimini görmek için ilköğretim okulu mezunu olmak ve
meslek liselerine giriş şartlarını taşımak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Soğuk demircilik mesleğinin eğitim süresi mesleki eğitim merkezlerinde
ilköğretimden sonra 2 yıl, lise ve daha üst düzeyde genel eğitimden sonra ise 1
yıldır. Meslek liselerinde ise eğitim süresi 4 yıldır.
Eğitim, mesleki eğitim merkezlerinde 1 gün teorik, işletmelerde ise 5 gün pratik
olarak yapılmaktadır.
Eğitim boyunca; Türkçe, Matematik ve Meslek Matematiği, İşletme Bilgisi ve
Toplam Kalite Yönetimi, Din Kültürü ve Meslek Ahlakı, Mesleki Bilgisayar gibi genel
bilgi derslerinin yanısıra Ortak Beceri, Teknik ve Meslek Resim, Temel Metal
Şekillendirme gibi alan ortak meslek dersleri ile Soğuk Şekillendirme, Temel
Elektrik ve Çelik Yapılandırma gibi dal meslek derslerini almaktadırlar.
Ayrıca, resim ve projesine uygun olarak iş yapma, güvenli ve verimli çalışma
alışkanlıkları kazanırlar.
MESLEKTE İLERLEME
Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Mesleki eğitim
merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda
teorik eğitimlerine de devam edebilirler. Ustalık eğitimi 176 saat olup, bu
eğitimde İnsan Sağlığı ve İş Güvenliği, İş ve İnsan İlişkileri, Çalışma Hukuku,
İşletme Bilgisi, Sigorta ve Vergi Mevzuatı, Muhasebe ve Ekonomi derslerinin yanı
sıra İleri Meslek Bilgisi derslerini alırlar. 1 yılsonunda ustalık sınavlarına
katılabilirler.
Ustalık için öngörülen teorik eğitime devam etmeyenler ise bir işyerinde 5 yıl
çalıştıktan sonra (çalıştıklarını SGK primleri ile belgelemek şartıyla) ustalık
sınavına katılabilirler. Ustalık belgesi alanlar mesleki eğitim merkezlerinde 40
saatlik iş pedagojisi kurs programını tamamlayıp sınavda başarılı olduktan sonra
"Usta Öğreticilik" belgesi alabilirler.
Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız
işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici"
belgesine sahip çalışanın olması zorunludur.
İlköğretim (ortaokul) mezunu kalfa ve ustalar, mesleki ve teknik açıköğretim
lisesine devam ederek, meslek lisesi diploması alabilirler.
Büyük işyerleriyle fabrikalarda çalışanlar işyerlerinde edindikleri tecrübelere
göre ve hizmet-içi eğitimlerde ve meslek kurslarında başarı göstererek ustabaşı
unvanı alabilirler.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Eğitim süresi içerisinde işyerinde pratik eğitim yapan öğrencilere çıraklık
sözleşmesi gereği asgari ücretin %30'undan az olmamak üzere ücret ödenmektedir.
Bu öğrenciler devletin sosyal güvenlik şemsiyesi altına alınmıştır. İş kazası ve meslek
hastalıkları ile ilgili primleri devlet tarafından karşılanmaktadır.
Eğitimi tamamlayan meslek elemanı başkasının yanında çalışıyorsa en az asgari ücret
alır. Alınan ücretin miktarı işyerinin ücret politikası, kazanç durumu, çalışanın
verimliliği, sendikalı olup olmaması vb. durumlara göre değişmekle birlikte iyi
yetişmiş bir usta asgari ücretin 2–3 katı arasında bir ücretten iş bulabilmektedir.
Kendi işyerinde çalışanların aylık geliri işyerinin bulunduğu şehir, mevkii, işyerinin
müşteri çevresi, ustanın tanınmışlığı vb. sebeplerle değişiklik gösterebilir. Yapılan
araştırmalarda iyi yetişmiş bir ustanın asgari ücretin 2–5 katı tutarında kazanç
temin edebileceği ifade edilmiştir.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
İlgili Eğitim Kurumları,
Meslek Elemanları,
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi Bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube
Müdürlükleri.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder