SEBZE ÜRETİM TEKNİKERİ mesleği

TÜRKİYE İŞ KURUMU 1
SEBZE ÜRETİM TEKNİKERİ
__________________________________________________
TANIM
Her tür sebzenin uygun koşullarda üretilmesi, saklanması ve dağıtılması ile ilgili çalışmaları
ziraat mühendisinin gözetiminde yapan kişidir.
GÖREVLER
 Üretimi yapılacak sebzenin özelliklerine elverişli iklim ve toprak yapısını belirlemeye
çalışır. Bunun için sebze üretimi yapılacak toprağı analiz ettirir,
 Sebze üretilecek yerin seçimini yapar, üretim yapılacak sebzenin türü ve özelliklerine
göre aşağıdaki yöntemlerle toprağın hazırlanmasını sağlar,
 Mesura: Toprağın balık sırtı (karık usulü) şeklinde hazırlanması (birçok sulama
tekniğine uygundur),
 Tava: Toprağın kenarlarının üretim yapılacak alandan yüksek olarak hazırlanması
(salma sulama tekniğine uygun),
 Tahta: Üretim alanının yüksek olacak şekilde düzenlenmesi (sızma sulama tekniğine
uygun),
 Belirlenen üretim yöntem ve tekniğine göre araç gereçlerini hazırlar,
 Fide üretimi için yastık (toprağın tohum ekimine uygun hale getirilmesi)
hazırlar, ekimini yapar ve yetiştirir. Örneğin domates, patlıcan, biber fidesi gibi,
 Ekim ve dikim işlemlerini mevsimsel özellikleri de dikkate alarak gerçekleştirir,
 Fidelerin, ilaçlanması ve uygun sulama teknikleriyle (yağmurlama, damla, salma, sızma)
sulanması işlemlerini yapar,
 Yetiştirilen bitkinin özelliğine göre uygun hasat zamanını belirler ve hasat işlemini
gerçekleştirir (tek hasat, kademeli hasat),
 Ürünlerin uygun koşullarda saklanmasını ve dağıtımını sağlar,
 İşçi sağlığı ve iş güvenliği açısından mesleğin gereklerini yerine getirir (ilaçlama, söküm
vb. aşamalarda ).
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
 Toprak işleme alet ve makineleri (traktör, pulluk, çapa, kürek, bel, tırmık),
 Tohum veya fide dikim alet ve makineleri,
 Sulama, gübreleme ve ilaçlama araç-gereç ve makineleri,
 Hasat toplama araç-gereç ve makineleri,
 Tohumlar, fideler, gübreler, ilaçlar.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Sebze üretim teknikeri olmak isteyenlerin;
- Temel bilimlere meraklı, özellikle biyoloji ve botaniğe karşı ilgili ve bu alanda başarılı,
- Açık havada çalışmaktan hoşlanan,
- Araştırma ve inceleme merakı olan,
- Ekonomiye ve ticarete ilgi duyan,
TÜRKİYE İŞ KURUMU 2
- Bedence sağlıklı ve dayanıklı,
kimseler olması gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Sebze üretim teknikeri genellikle açık alanda, arazide çalışmaktadır. Zaman zaman soğuk,
sıcak, ıslak, rutubetli, tozlu bir ortamda bulunur. Çalışırken birinci derecede bitkilerle
ilgilidir. Bu sırada müşterilerle, meslektaşlarıyla, ziraat mühendisleriyle, diğer çalışan
yardımcı personelle iletişim halindedirler.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi, sadece Ege Üniversitesi (İzmir), Ödemiş Meslek Yüksekokulu Sebze
Üretimi ön lisans programında verilmektedir.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
 Fen Bilgisi,
 Biyoloji.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Meslek liselerinin Bahçecilik, Çay Teknolojisi, Genel Ziraat, Makine (Tarım Meslek
Lisesi), Makine-Tarım Teknolojisi, Peyzaj, Süs Bitkileri, Tarım, Tarım Teknolojisi, Zeytin
Teknolojisi, Ziraat bölümlerinden mezun olanlar “Sebze Üretimi” ön lisans programına
sınavsız geçiş için başvurabilirler. Ortaöğretim Başarı Puanları, okul türleri, Mesleki ve
Teknik Eğitim Bölge’leri (METEB) ve mezuniyet yılları dikkate alınarak kontenjan
dahilinde yerleştirilebilirler.
 Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da
liselerden mezun olanlar/olacaklar ise, sınavsız yerleştirme sonunda kontenjan kalırsa,
ek yerleştirme ile açık olan programlara, isteklerine ve YGS puanlarına göre
yerleştirilebilmektedirler. Bunun için bu kişilerin ÖSYM Başkanlığınca yapılan
Yükseköğretime Geçiş Sınavına (YGS) girmeleri ve yeterli “YGS-6” puanı almaları
gerekir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
 Eğitimin süresi 2 yıldır.
 Eğitim süresince tarım alanında nitelikli, modern tarım araç gereçlerini kullanabilen,
ara eleman yetiştirmek için; Türk Dili, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, Yabancı Dil...
gibi genel kültür derslerinin yanında tarımsal botanik, toprak bilgisi, tarımsal ekoloji,
bilgisayar, tarım ekonomisi, genel sebzecilik, sebzecilik uygulamaları, genel seracılık,
sebze fidesi yetiştiriciliği, mantar yetiştiriciliği, sebze tohumculuğu, sulama
teknikleri, istatistik ve deneme teknikleri, bitki fizyolojisi, bitki besleme ve
TÜRKİYE İŞ KURUMU 3
gübreleme, bahçe bitkileri zararlıları ve savaşımı, tarımsal kooperatifçilik, bahçe
bitkilerinde mekanizasyon, tarımsal yayım ve iletişim, bahçe bitkileri hastalıkları ve
savaşımı, bahçe bitkileri muhafazası ve pazara hazırlık gibi mesleki dersler
okutulmaktadır.
 Ayrıca yaz aylarında 36 işgünü staj yaptırılır.
EĞİTİM SONUNDA
ALINAN BELGE DİPLOMA
VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara Sebze Üretimi önlisans diploması ve "Sebze Üretim
Teknikeri" unvanı verilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Sebze üretim teknikerleri Tarım Bakanlığına bağlı merkez ve taşra teşkilatında,
üniversitelerin araştırma ve geliştirme merkezlerinde, özel sektöre bağlı sebze, fide ve
süs bitkisi yetiştiriciliği yapan işyerlerinde, tohum, tarımsal ilaç, gübre satışı yapılan
işyerlerinde de çalışabilirler. Bu meslek elemanlarının büyük çoğunluğu özel sektör
işyerlerinde istihdam edilmektedir.
Sebze Üretim Teknikerliği mesleği kendi işini kurmak isteyenlere de olanak
sağlamaktadır. Zira nüfusun yarısının tarımla uğraştığı ülkemizde sebze, meyve fidesinin
pazarlanmasında pazarlama sorunu yaşanmamaktadır.
Ülkemizin gerek iklim, gerek toprak yapısının farklılığı, tarıma elverişli alanların çok
olması, üretim tekniklerindeki gelişmeler tarımsal üretimin sürekli gelişeceğini
göstermektedir. Özellikle son yıllardaki kültürel bitkilerin üretimine verilen önem,
tropikal sebze ve meyvelerin üretilmeye başlanması istihdam alanlarını daha da
geliştirecektir.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Mesleki eğitim süresince isteyen öğrenciler Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun
sağlamış olduğu öğrenim kredisi ve yurt hizmetlerinden faydalanırlar. Vakıfların, kamu ve
özel kurum ve kuruluşlarının sağladığı burslardan yararlanabilirler.
Ayrıca eğitim döneminde işletmelerde staj yaparken işletmenin durumuna göre, az da olsa
bir gelir olanağı bulunmaktadır.
EĞİTİM SONRASI
Sebze üretim teknikerlerinin kazançları çalışılan sektöre ve meslekteki deneyimine göre
değişiklik göstermektedir.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 4
Özel sektörde ücretler anlaşmalara göre belirlenmektedir. Genellikle asgari ücretle işe
başlalayıp, asgari ücretin 2-3 kat düzeyine çıkabilmektedir.
Kendi işyerinde çalışanların kazançları sektördeki gelişmelere ve kişinin başarısına
bağlıdır.
MESLEKTE İLERLEME
Sebze üretim teknikeri, başarılı olduğu takdirde, işyerinin büyüklüğüne göre amir, şef, şef
yardımcısı..vb. düzeyde sorumluluklar alabilir.
Ayrıca, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı'nda başarılı olduğu takdirde; Bahçe
Bitkileri, Bitki Koruma, Kültür Bitkileri Üretimi ve Pazarlaması, Tarla Bitkileri lisans
programlarına dikey geçiş yapabilir. Çeşitli araştırma enstitülerinin kurslarına katılabilir
(mantar yetiştiriciliği, zeytin yetiştiriciliği vb) Tarım Bakanlığının açtığı Ekolojik Tarım
kurslarına katılarak ekolojik üretim konusunda kendini geliştirebilir.
BENZER MESLEKLER
 Bahçe Ziraatı Teknikeri,
 Seracılık ve Süs Bitkileri Yetiştiriciliği Teknikeri,
 Seracılık Teknikeri,
 Tohumculuk Teknikeri.
EK BİLGİLER
-
YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
 Meslek elemanları,
 Üniversiteler Yüksek Öğretim Programları ve Meslekler Rehberi (Prof. Dr. Yıldız
KUZGUN) 2000,
 OSYM ÖSYS Sınav Kılavuzu 2010,
 ÖSYS (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi) Yükseköğretim Programları ve
Kontenjanları Kılavuzu-2008,
 Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans
Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2010 Kılavuzu,
 Ege Üniversitesi Kılavuzu,
 Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
 İlgili eğitim kurumları,
 Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
 Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
 Türkiye İş Kurumu Meslek Bilgi Merkezleri.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 5