MARANGOZ mesleği

MARANGOZ
TANIM
Ahşap malzemeleri, isteğe göre işleyerek ve şekillendirerek, binalarda gerekli
yerlere yerleştiren veya ahşap eşya yapan kişidir.
GÖREVLER
Amaca uygun olarak kullanılacak malzemeleri seçer,
Binaların; pencere, kapı, dolap gibi kısımlarını; masa, sıra gibi eşyaları; gemi,
sandal gibi ulaşım araçlarının ağaç ve ağaç ürünleri aksamını yapar,
Çeşitli marangoz alet, makine ve tezgâhlarını kullanarak, kesme, oluk açma, oyma,
rendeleme ve zımparalama gibi düzeltme işlemlerini uygular ve tutkal, vida, çivi
gibi malzemeleri kullanarak işlenmiş parçaları birleştirir,
Çatı kirişleri, parke gibi ağaç taban döşemeleri, bölmeler, pencere çerçeveleri,
kapı kasaları, merdiven gibi, önceden hazırlanmış ağaç işlerini tamir eder.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Şerit testere, daire testere, planya, kalınlık ve freze makineleri,
Keser, çekiç, rende, testere, törpü, matkap, zımpara gibi elektrikli ve mekanik el
aletleri,
Ölçü aletleri (metre, su terazisi, kumpas),
Ağaç hammaddesi, ahşap malzemeler ile boya, vernik, tutkal, vida ve benzeri
marangoz malzemelerini kullanır.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Şekil ve uzay ilişkilerini görebilme yeteneği yüksek,
Gözlerini ve ellerini eşgüdümle kullanabilen,
Uzun süre ayakta duracak ve fiziksel güç sarf edecek kadar bedence sağlam,
Dikkatli ve titiz,
Yönergeleri anlayabilen ve izleyebilen kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Marangozlar ağaç işleri fabrikalarında ve atölyelerde görev yaparlar. Çalışma ortamı
talaş tozları, cila kokusu ile yüklü ve oldukça gürültülüdür. Marangozlar genellikle
ayakta, bazen eğilerek çalışırlar, yapılan işin monte edilmesi sırasında binalarda
görev yaparlar.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Marangozların, kamu ve özel sektöre ait marangozhanelerde ve mobilya
atölyelerinde; kereste, yonga levha, parke ve benzeri ağaç işlerine yönelik üretim
yapan fabrika ve tesislerde; inşaat, tersane gibi iş piyasasının çeşitli dallarında
çalışma alanları bulunmaktadır. Kanunlarla belirlenen şartları yerine getirmeleri
durumunda, kendi işyerlerini de açabilirler.
Marangoz olarak iş bulma olanağı oldukça fazladır.
Mesleki eğitime, bayanların alınmaları söz konusu olmakla birlikte bayanlar, çalışma
ortamının koşullarına bağlı sebeplerden ötürü, iş hayatında çok düşük oranda yer
almaktadırlar.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleki eğitim merkezlerinde “Marangoz” meslek dalı adı altında herhangi bir eğitim
verilmemektedir. Dosyada yer alan diğer bilgiler güncelleme tarihinden önceki
bilgileri kapsamaktadır.
Marangozluk mesleği genellikle bir usta yanında pratikten, yeterli müracaat olması
durumunda tüm mesleki eğitim merkezlerinde,
Endüstri pratik sanat okulları ve yetişkinler eğitim merkezlerinin “Doğramacılık”
bölümlerinde,
Teknik Lise, Endüstri Meslek lisesi, Çok Programlı Liselerin Mobilya ve Dekorasyon
bölümünde verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için;
En az ilköğretim okulu mezunu olmak,
14 yaşını doldurmuş 19 yaşından gün almamış olmak, ancak, 19 yaşından gün almış
olanlardan daha önce çıraklık eğitimden geçmemiş olanlar, yaşlarına ve eğitim
seviyelerine uygun olarak düzenlenecek mesleki eğitim programlarına göre
çıraklık eğitimine alınabilir.
Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun
olmak,
Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri sahibi ile çıraklık sözleşmesi
imzalamak gereklidir.
Endüstri pratik sanat okulları ve yetişkinler teknik eğitim merkezleri tarafından
sunulan mesleki eğitimden en az ilköğretim okulu mezunu olanlar faydalanabilir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Doğramacılık mesleğinin eğitim süresi ilköğretimden sonra 3 yıl, lise ve daha üst
düzeyde genel eğitimden sonra ise 1,5 yıldır.
Endüstri pratik sanat okulları ve yetişkinler eğitim merkezlerinde ise eğitim
süresi 1 yıldır.
Teknik liselerde 4, endüstri meslek liseleri ve çok programlı liselerde eğitim
süresi 4 yıldır.
Eğitim süresince; Marangozluk alet, tezgâh ve makinelerinin kullanımı ile bir
ürünün imaline yönelik konularda teorik ve pratik olarak dersler verilir.
MESLEKTE İLERLEME
Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Mesleki eğitim
merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik
eğitimlerine de devam edebilirler. Ustalık eğitimi 176 saat olup, bu eğitimde İnsan
Sağlığı ve İş Güvenliği, İş ve İnsan İlişkileri, Çalışma Hukuku, İşletme Bilgisi,
Sigorta ve Vergi Mevzuatı, Muhasebe ve Ekonomi derslerinin yanı sıra İleri Meslek
Bilgisi derslerini alırlar. 2 yılsonunda ustalık sınavlarına katılabilirler.
Ustalık için öngörülen teorik eğitime devam etmeyenler ise bir işyerinde 5 yıl
çalıştıktan sonra (çalıştıklarını SSK veya Bağ-Kur primleri ile belgelemek şartıyla)
ustalık sınavına katılabilirler. Ustalık belgesi alanlar mesleki eğitim merkezlerinde
40 saatlik iş pedagojisi kurs programını tamamlayıp sınavda başarılı olduktan sonra
"Usta Öğreticilik" belgesi alabilirler.
Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız
işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici"
belgesine sahip çalışanın olması zorunludur.
İlköğretim (ortaokul) mezunu kalfa ve ustalar, mesleki ve teknik açık öğretim
lisesine devam ederek, meslek lisesi diploması alabilirler.
Endüstri pratik sanat okulları ve yetişkinler teknik eğitim merkezlerinde
herhangi bir meslek eğitiminden geçmemiş kişilere verilen eğitimin yanı sıra,
çalıştıkları mesleklerde daha yeterli duruma gelmelerini sağlayan eğitim de
verilmektedir.
Marangozlar, çalıştıkları kurum, kuruluş ve işletmelerde; usta, ustabaşı, şef
olabilirler.
Doğrama, cila, baskı, dekorasyon, eşya ve mobilya imalatı, ağaç döşemeleri veya
binalara ait ağaç işleri gibi alanlardan birinde uzmanlaşabilirler.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
3308 Sayılı Çıraklık ve Meslek Eğitimi Kanunu gereğince işletmelerde uygulamalı
eğitim gören öğrencilere, işletmelerce asgari ücretin % 30'undan az olmamak üzere
bir ücret ödenmektedir,
Ayrıca, döner sermayesi olan endüstri meslek ve benzeri liselerinin atölyelerinde
uygulamalı olarak eğitim gören öğrencilere "İşçi hakkı" olarak bir ücret
sağlanmaktadır.
Marangoz olarak işe ilk başlanıldığında asgari ücret üzerinden bir kazanç
edinilmektedir. Bu kazançta, tecrübe arttıkça ve işteki pozisyonu, çalışılan yerin
yapısı ve büyüklüğüne göre 1,5–2 kat artış olabilmektedir.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
İlgili Eğitim Kurumları,
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube
Müdürlükleri.