_______________________________________________
TANIM
Dökümü istenen modelleri döküm kalıp kumu içine kalıplayan, metal ve alaşımları
ergiterek hazırlanmış kum kalıplara veya metal kalıplar içerisine dökerek istenen
şekli veren, döküm sonucu elde edilen parçalar üzerinde oluşan fazla kısımları çeşitli
yöntemlerle temizleyerek düzelten kişidir.
GÖREVLER
Dökümcülük, karmaşık ve ustalık gerektiren bir meslektir. Diğer endüstri dallarında
olduğu gibi, istenen parçaların temiz, sağlam, gerekli özelliklerde ve ucuz elde
edilmeleri temel amaçtır. Bunun için teknolojik gelişmelerle yeni yöntemler
geliştirilmiş ve makineleşmeye gidilmiştir. Meslek elemanları çalıştıkları işyerlerine
göre farklı alanlarda uzmanlaşsalar da genel olarak aşağıda belirtilen görevleri
yerine getirirler.
Kum kalıpları hazırlar ve döküme hazır hale getirir,
Metal ve alaşımları teknolojik bilgilere göre ergitir,
Ergitilmiş metali veya alaşımı daha önce hazırlanmış kalıplara döker,
Dökümü yapılan parçada, fazla kısımları temizler ve işlemeye hazır hale getirir.
Kalıp kumu ile ilgili deneyleri yapar,
Dökülen parçaların malzeme muayenelerini yapar,
Meslekî gelişime ilişkin faaliyetleri yürütür.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Çeşitli makine parçaları modelleri,
Kurutma fırını, Ergitme ocakları,
Ocak tamir ve bakım araç-gereçleri
Kalıpçı el ve meydan takımları,
Kum eleme makinesi,
Kum hazırlama ve tavlama makineleri,
Kalıplama makineleri, Maça yapma makineleri,
Kalıp bozma makineleri,
Körük, hava kompresörü,
İş temizleme makineleri, Metal analiz cihazları,
Kum deneyleri laboratuar araç-gereçleri, Tahribatlı muayene cihazları,
Tahribatsız muayene cihazları, Ağırlık ölçme aletleri,
Metal ve alaşımlar, Sıcaklık ölçüm cihazları, Su üfleyicisi,
Kaldırma ve taşıma donanımı,
Taşıma potası, Ergitme potası, Maça kumu ve bağlayıcıları-sertleştiricileri
Kalıp kumu, Kalıplama dereceleri, Basınçlı döküm makineleri,
Savurma döküm makineleri.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Döküm teknisyeni olmak isteyenlerin;
Dikkatli, temiz ve titiz çalışma alışkanlığına sahip,
El ve gözü eşgüdümle kullanabilen,
Ekip çalışmasına yatkın,
Bedence sağlam ve güçlü, uzun süre ayakta çalışabilen
Kimseler olmaları gerekir.
Ruhsal ve bedensel açıdan % 50'yi aşan özrü olanlar ile kronik bronşit, akciğer
tüberkülozu ve kalp rahatsızlıkları olanlar bu meslekte çalışamazlar.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Döküm teknisyeni, fabrika ve dökümhaneler gibi sıcak, ergimiş metal kokulu,
gürültülü, kuru havalı ortamlarda çalışırlar. Ergimiş metal ile çalışıldığından koruyucu
önlemler ve iş güvenliği kurallarına önem verilmelidir. Döküm yapılacak parçaları
çizenlerle, modelcilerle ve parçayı işleyenlerle iletişim halinde çalışırlar.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi, Meslekî ve teknik ortaöğretim kurumlarının Metalurji Teknolojisi
alanı Döküm dalında verilmektedir.
Yaygın meslekî ve teknik eğitim programları yoluyla da bu alan/dalda eğitim almak
isteyenlere örgün eğitime denk mesleki eğitim verilebilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Meslek liselerine girebilmek için ilköğretim okulu mezunu olmak,
Anadolu meslek ve anadolu teknik liselerine girebilmek için ise ilköğretim okullarının
6–7–8. sınıflarında yapılacak olan “Seviye Belirleme Sınavlarının” (SBS) sonucuna,
yılsonu ders ortalamaları ile belirlenen “Yıl Sonu Başarı Puanının (YBS) eklenmesi ile
elde edilecek olan yeterli Genel Orta Öğretim Yerleştirme Puanına (G-OYP) sahip
olmak gerekmektedir.
Ortaöğretim kurumlarında; ders yılı sonunda veya ortalama yükseltme sınavları
sonucuna göre 10 uncu sınıfa geçen ve teknik liseye geçiş şartlarını taşıyanlar teknik
lise programlarına geçiş için başvurabilir. Teknik lise programına geçmek isteyen
öğrencilerden gerekli koşulları taşıyanların başvuru formları, kurum müdürlüğünce
onaylanarak ders kesiminden ortalama yükseltme sınavlarının bitimini izleyen beş iş
günü içinde öğrencilere verilir. Teknik lise ve doğrudan alana kayıt yapılan
programlar dışındaki mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında;
a) 10 uncu sınıfa geçen öğrenciler, alan seçimi için ders kesiminden itibaren
ortalama yükseltme ve sorumluluk sınavlarının bitimini izleyen onuncu iş günü çalışma
saati bitimine kadar öğrenim görmek istediği meslek alanının bulunduğu kurum
müdürlüğüne başvururlar.
b) Başvuru süresi sonunda öğrenciler, Alana Yöneltme Tavsiye Formu ve Öğrenci
Tercihlerini Değerlendirme ve Yerleştirme Formu kullanılarak belirlenen alana
yerleştirme puanı esas olmak üzere tercih ettikleri alanlara göre sıralanırlar. Alana
yerleştirmede, ilgili alanın kontenjanı göz önünde bulundurulur. Bu puanlara göre
yapılacak sıralama ile kontenjan kadar öğrencinin asıl ve yedek olmak üzere listeleri
düzenlenir. Alana geçiş yapacak öğrencilerin kayıt-kabulleri, ağustos ayının üçüncü
haftasında başlayıp ay sonuna kadar bitirilecek şekilde planlanır ve yıllık çalışma
takviminde gösterilir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Meslek liselerinde eğitim süresi 4 yıldır. Ortak 9.sınıfın sonunda meslek lisesine
geçiş yapan öğrencinin alanı belirlenir. Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak
yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10. sınıfta verilmektedir. 11. ve 12.
sınıfta diplomaya götüren dala ait yeterlikleri içeren dersler yer almaktadır. 10.
sınıfın sonunda, bölgesel ve sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen ve fizikî
kapasitesi ile öğrencilerin mesleki yeterlikleri de dikkate alınarak dal seçimi yapılır.
Eğitim süresince;
Ortak Dersler:
Dil ve Anlatım, Türk Edebiyatı, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, Tarih, T.C. İnkılâp
Tarihi ve Atatürkçülük, Coğrafya, Matematik, Fizik, Kimya, Biyoloji, Sağlık Bilgisi,
Felsefe, Yabancı Dil, Beden Eğitimi, Millî Güvenlik Bilgisi, Trafik ve İlk Yardım,
Tanıtım ve Yönlendirme.
Alan Ortak Dersleri:
Bilgi ve İletişim Teknolojisi, Matematik, Mesleki Gelişim, Temel Döküm
Teknolojileri,Teknik Resim.
Dal Dersleri: İşletmelerde Beceri Eğitimi, Kalıplama, Metal Ergitme, Mekanik
İşlemler, Temel Elektrik, Döküm Laboratuarı, Özel Döküm Yöntemleri, Bilgisayar
Destekli Çizim, Teknik Yabancı Dil derslerini alırlar.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Döküm teknisyenleri fabrikalarda, dökümhanelerde ve büyük endüstri
işletmelerinde çalışabilirler. İş bulma olanakları sanayileşme ile doğru orantılıdır.
Oldukça karmaşık, yorucu ve ustalık isteyen bir iş olan dökümcülük alanında nitelikli
elemanlara her zaman ihtiyaç vardır.
BURS KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Mesleki Eğitim Kanunu gereğince işletmelerde uygulamalı eğitim gören öğrencilere,
işletmelerce yaşına uygun brüt asgari ücretin % 30’dan az olmamak üzere bir ücret
ödenmektedir.-Eğitim süresince öğrenciler iş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı
sigorta ettirilirler. Meslek elemanları işe ilk başladıklarında asgari ücret düzeyinde
gelir elde etmektedirler. Kişilerin başarı durumlarına göre zamanla bu ücret iki veya
üç kat artmaktadır.
MESLEKTE İLERLEME
Meslek liselerinin “Metalurji Teknolojisi” alanı Döküm dalından mezun olanlar,
istedikleri takdirde, Ev Cihazları Teknolojisi, Hidroelektrik Santraları, Radyo ve
Televizyon Tekniği, Açıkhava Reklâm Ürünleri ve Serigrafi, Endüstriyel Kalıpçılık,
Enerji, Gemi Makineleri, Gemi Makineleri İşletme, Hasat Sonrası Teknolojisi,
Makine Yağları ve Yağlama Teknolojisi, Mekatronik, Otomotiv, Oto Boya Karoseri
Doğrultma Teknikerliği, Raylı Sistemler Makine Teknolojisi, Raylı Sistemler
Elektrik-Elektronik Teknolojisi, Sahne ve Gösteri Sanatları Işık Teknolojisi, Sahne
ve Gösteri Sanatları Ses Teknolojisi, Lastik-Plastik, Petrol Sondajı ve Üretimi,
Sondajcılık, Plastik Teknolojisi, Rafineri ve Petrokimya, Selüloz ve Kâğıt Teknolojisi,
Selüloz ve Kâğıtçılık, Şarap Üretim Teknolojisi ve Bağcılık, Şeker Teknolojisi,
Tarımsal Laboratuar, Tıbbi ve Aromatik Bitkiler, Yağ Endüstrisi, Yalıtım Teknolojisi,
Tarım Alet ve Makineleri, Termik Santral Makineleri, Termik Santrallerde Enerji
Üretimi, Döküm, Makine, Metalografi ve Malzeme Muayenesi ile Metalurji Malzeme
önlisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip
oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
Ayrıca mezunlar ÖSYM tarafından yapılan ÖSS’ye girip başarılı olmaları ve Döküm
Öğretmenliği, Metal Öğretmenliği lisans programlarını tercih etmeleri durumunda
ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle
yerleştirilmektedir. Kendi işyerlerini kuranlar, girişimci olarak da ilerleme
kaydedebilirler.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
İlgili eğitim kurumları,
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu il ve şube
müdürlükleri.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder