DÖKÜM TEKNİKERİ mesleği

TÜRKİYE İŞ KURUMU
DÖKÜM TEKNİKERİ
_______________________________________________________
TANIM
Döküm işletmelerinde; ergitilen metallerin hazırlanmış kalıplara dökülmesini ve istenen
şeklin verilmesini, döküm sonucu elde edilen parçalar üzerinde oluşan fazla kısımları
çeşitli yöntemlerle temizlettirip kullanılır hale gelmesi ile ilgili işlemleri yürüten kişidir.
GÖREVLER
 Döküm yolu ile elde edilecek parçanın, kullanılacağı yere göre, hangi metal veya
alaşımdan hangi miktarlar kullanılarak yapılması gerektiğine karar verilmesi,
 Kum kalıplarının hazırlanıp döküme hazır hale getirilmesi,
 Döküm parçanın mikro yapısını bilerek mikroskop ile malzeme tayini yapılması,
 Metallerin teknolojik bilgilere göre ergitilmesi veya alaşımların hazırlanması,
 Ergitilmiş metalin veya alaşımın daha önce hazırlanmış kalıplara dökülmesi,
 Dökümü yapılan parçadan, fazla kısımların temizlenmesi ve işlemeye hazır hale
getirilmesi ,
 Dökülen parçanın analiz hesaplarının tutulması,
 Plak model üretilmesi,
ile ilgili işlemleri yürütür.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
 Çeşitli makine parçaları modelleri,
 Kurutma fırını,
 Ergitme ocakları,
 Püskürtmeli temizleme makineleri,
 Basınçlı hava musluğu,
 Kalıpçı küreği, kaşığı, şiş,
 Kum eleme makinesi,
 Kum hazırlama ve tavlama makineleri,
 Bilgisayar,Mikroskop,
 Kalıplama makineleri, kalıp bozma makineleri,
 Körük, hava kompresörü,
 İş temizleme makineleri,
 Alaşım elementleri,
 Bakır makas,
 Pirometre (metal sıcaklığını ölçer),
 Basınçlı hava muslukları,
 Su üfleyicisi,
 Tandiş ve sürekli döküm makinesi.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Dökümcü olmak isteyenlerin;
TÜRKİYE İŞ KURUMU 2
 Sayılarla akıl yürütebilme gücüne,
 Güçlü bir fiziksel yapıya sahip,
 El ve gözü eşgüdümle kullanabilen,
 Şekil, çizim ve uzay ilişkilerini görebilme gücü yüksek,
 Fizik ve kimyaya ilgili ve bu alanlarda başarılı
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Fabrika ve dökümhaneler gibi sıcak, ergimiş metal kokulu, gürültülü, kuru havalı
ortamlarda çalışırlar. Çalışma sırasında çok dikkatli olmak gerekir, aksi halde yanma
tehlikesi vardır. Döküm teknikerleri döküm yapılacak parçaları çizenlerle, modelcilerle
ve parçayı işleyenlerle iletişim halinde çalışırlar.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin Eğitimi aşağıda isimleri yazılı meslek yüksek okullarının “Döküm” bölümlerinde
verilmektedir.
 Anadolu Üniversitesi MYO
 Dokuz Eylül Üni. (İzmir Meslek Yüksekokulu.)
 Elazığ Fırat Üniversitesi- (Maden Meslek Yüksekokulu)
 Zonguldak Kara Elmas Üni. (Alaplı Meslek Yüksekokulu)
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
 Lise veya dengi okul mezunu olmak,
 Meslek liselerinin “Döküm, Döküm Teknolojisi, Dökümcülük, Endüstriyel Döküm,
İzabe, Metalurji / Metalurji (Demir Çelik Metalurjisi) ” alanından mezun olanlar
“Döküm” önlisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Ortaöğretim
Başarı Puanları, okul türleri, Mesleki ve Teknik Eğitim Bölge’leri (METEB) ve
mezuniyet yılları dikkate alınarak kontenjan dahilinde yerleştirilebilirler.
Meslek liselerin diğer alanlarından veya genel liselerden mezun olanlar/olacaklar kişilerin
ÖSYM tarafından yapılan Yükseköğretime Geçiş Sınavına (YGS) girmeleri ve yeterli
“YGS-1” puanı almaları gerekir.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 3
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 2 yıldır.
4 yarıyıl (2 yıl) boyunca teorik ve uygulamalı ders eğitimi yapılır.Bu programda
öğrencilerin 1.yıl sonunda 8 haftalık, 2.yıl sonunda ise 6 hafta endüstriyel staj eğitimi
işletmelerde gerçekleştirilir.
1. Yılda: Matematik, Genel İletişim, Döküm Materyalleri teknolojisi, Teknolojinin
Bilimsel İlkeleri, Kimya, Teknik Resim, Meslek Resmi, Fen Bilgisi, Türk Dili, Atatürk
İlkeleri ve İnkılâp Tarihi gibi dersler görülür.
2 .Yılda : Bilgisayar Uygulamaları, İstatistiksel Kalite Kontrolü, Meslek ve Döküm
Resmi, Döküm Metalürjisi, Kalite Kontrol, Üretim Kontrolü, İş Uygulama ve Denetim
Çalışmaları, Mesleki İngilizce gibi dersler görülür.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara “Döküm” ön lisans diploması ve “Döküm Teknikeri”
unvanı verilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Döküm teknikerleri fabrikalarda, dökümhanelerde, özel sektör veya kamuya ait olan,
endüstriyel seri üretim yapan büyük işletmelerde (Demir çelik fabrikaları gibi), küçük
ölçekli-orta ölçekli dökümhanelerde, çalışabilecekleri gibi gerekli makine alet ve
malzemelere sahip olmak koşuluyla kendi işyerlerini de kurabilirler.
Eskiden erkeklerin çalıştığı döküm dalında kadınlarında çalıştığı görülmektedir. Özellikle
izabe denilen dökümcülere alaşım yapma ve ergitme bölümlerinde kadınlar rahatlıkla
çalışabilmektedirler. Döküm Teknikerinin iş bulma olanakları sanayileşme ile doğru
orantılıdır.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Eğitim süresince öğrenciler Kredi ve Yurtlar Kurumundan kredi alabilmektedirler.
EĞİTİM SONRASI
Kamu sektöründe çalışan teknikerler bulundukları derece ve kademeye göre ücret
almakta olup, bu ücret ortalama olarak net asgari ücretin 2-3 katı civarındadır.
Özel sektörde ücretler işletme politikalarına göre farklı olmakta ve görüşmeye göre
belirlenmektedir. Tecrübe ücret belirlenirken önem kazanmaktadır. İlk işe girişte
tecrübesiz bir döküm teknikeri asgari ücretten biraz fazla kazanmakta, ücreti;
TÜRKİYE İŞ KURUMU 4
gösterdiği başarıya ve edindiği deneyime bağlı olarak artmaktadır. Ücret asgari ücretin
3-5 katına ulaşabilmektedir.
MESLEKTE İLERLEME
Döküm ön lisans programını başarı ile bitirenler ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş
Sınavında başarılı oldukları takdirde, “İmalat Mühendisliği, Malzeme Bilimi ve
Mühendisliği, Malzeme Mühendisliği, Metal Öğretmenliği, Metalurji ve Malzeme
Mühendisliği ve Üretim Mühendisliği” lisans programlarına dikey geçiş yapabilirler.
BENZER MESLEKLER
 Metalürji mühendisi,
 Döküm teknisyeni,
 İzabe teknisyeni,
 Metalürji teknisyeni
EK BİLGİLER
Dökümcülükte yeni teknolojiler kullanılsa da Şu an için ölçülebilen parametrelerin sayısı
fazla değildir. Ergitilen metal, bir kalıba döküldükten sonra içini görebilmek mümkün
olamadığından ısı kaybının nerelerde olduğu, hava kabarcıklarının nerelerde oluştuğu
gibi ölçümleri yapmak bazen güç olabilmektedir. Bunun için yeni teknikler üzerinde
çalışılmakta, yurtdışında geliştirilen bir yöntemle döküm işlemi önce bilgisayar
ortamında yapılmakta, oluşan problemlerin bu yolla daha çabuk ve ekonomik olarak
çözüleceği belirtilmektedir. Bu da döküm teknikerlerinin meslekleriyle ilgili kaynak ve
yayınları takip ederek kendilerini geliştirmelerini gerektirmektedir. Bu meslekte de
beden gücü kullanımı gittikçe azalmaktadır.
YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
 Meslek elemanları,
 Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) 2010 Kılavuzu,
 ÖSYS (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi) Yükseköğretim Programları
 ve Kontenjanları Kılavuzu-2008,
 ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi-2000
 Meslek Yüksekokulları ile Açık Öğretim Ön lisans Programları Mezunlarının Lisans
Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı (DGS) 2010 Kılavuzu,
 Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
 İlgili Eğitim Kurumları,
 Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
 Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
TÜRKİYE İŞ KURUMU 5
 Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube
Müdürlükleri.