BAHÇE TARIMI TEKNİKERİ mesleği

TÜRKİYE İŞ KURUMU 1
BAHÇE TARIMI TEKNİKERİ
__________________________________________________
TANIM
Sebze ve meyve kısmen de süs bitkilerinin üretimi ve ürünlerin pazarlaması
alanında çalışan kişidir.
GÖREVLER
Bahçe teknikeri, bahçe tarımı alanında uzmanlaşmış ziraat mühendislerinin
gözetimi ve denetimi altında,
 Bilimsel yöntemlerle budama, ayıklama, gübreleme, ilaçlama işlerinde
çalışır,
 Sebzeciliğin ve meyveciliğin bilimsel yöntemlerle yapılması için
araştırmalar yapar,
 Sebze ve meyveleri hastalıklardan korunmak için önlemler alır,
 Ambalajlama ve pazarlama ile ilgili karşılaşabilecek sorunlara çözümler
bulmaya çalışır.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- Traktör,
- Toprak işleme ekipmanları,
- Budama ekipmanları,
- Aşılama ekipmanları.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Bahçe tarımı teknikeri olmak isteyenlerin;
 Fen bilimlerine, özellikle biyolojiye ilgili ve bu alanda başarılı,
 Açık havada çalışmaktan hoşlanan,
 Bedence arazide çalışabilecek kadar sağlıklı,
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Bahçe tarımı teknikerleri tüm işlerini açık havada yürütürler. Çalışırken
çiftçilerle, ziraat teknisyenleri ve ziraat mühendisleri ile iletişim halindedirler.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 2
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi, üniversitelere bağlı meslek Yüksekokullarının “Bahçe Tarımı”
bölümlerinde verilmektedir.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
 Biyoloji,
 Kimya,
 Fizik.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
 Lise veya dengi okul mezunu olmak,
 Meslek liselerinin “Bahçecilik, Çay Teknolojisi, Süs Bitkileri, Tarım, Tarım
Teknolojisi, Genel Ziraat, Makine (Tarım Meslek Lisesi), Makine-Tarım
Teknolojisi, Peyzaj, Zeytin Teknolojisi, Ziraat” alanından mezun olanlar
“Bahçe Tarımı” önlisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler.
Ortaöğretim Başarı Puanları, okul türleri, Mesleki ve Teknik Eğitim
Bölge’leri (METEB) ve mezuniyet yılları dikkate alınarak kontenjan
dahilinde yerleştirilebilirler.
Meslek liselerin diğer alanlarından veya genel liselerden mezun olanlar/olacaklar
kişilerin ÖSYM tarafından yapılan Yükseköğretime Geçiş Sınavına (YGS)
girmeleri ve yeterli “YGS-6” puanı almaları gerekir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 2 yıldır. Eğitim süresince; zirai botanik, kimya, genel
meyvecilik, genel sebzecilik, bağcılık, budama, aşılama sulama, tarımsal
mekanizasyon, hastalıklarla mücadele, tarımsal ekonomi, süs bitkileri
yetiştiriciliği, mantar yetiştiriciliği, muhafaza teknikleri, bilgisayar ve
programlama gibi dersler okutulur.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 3
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara Bahçe Ziraatı Teknikeri Ön Lisans Diploması
ve “Bahçe Tarımı Teknikeri” unvanı verilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
 Bahçe tarımı teknikeri, kamu ve özel sektöre ait tarımsal işletmelerde
çalışırlar.
 Kendi bahçe ve sera işletmelerini kurarlar.
 Bahçe tarımı hiçbir zaman geçerliliğini yitirmeyen insanların sürekli ihtiyaç
duyduğu ürünlerin yetiştirilmesi açısından her zaman gereksinim duyulan
bir meslektir.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
 Meslek eğitimi boyunca isteyen öğrenciler Kredi ve Yurtlar Kurumunca
yükseköğrenim ve harç kredisinden ve öğrenci yurtlarından
faydalanabilirler.
EĞİTİM SONRASI
 Mezuniyet sonrasındaki kazanç çalışılan işyerine ve yapılan işe göre
değişiklik göstermektedir. Asgari ücretin 3-4 katına kadar aylık ücret
alabilmektedir.
 Özel sektörde, çalışma durumu, çalışkanlık, tecrübe, teknolojiye açık olma,
mesleğin erbabı olunması durumlarında her an iş bulabilirler.
MESLEKTE İLERLEME
 Bahçe tarımı teknikeri önlisans programını başarı ile bitirenler ÖSYM
tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavında (DGS) başarılı oldukları takdirde
“Bahçe Bitkileri, Bitki Koruma, Kültür Bitkileri Üretimi ve Pazarlaması,
Tarla Bitkileri, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme” lisans programlarına dikey
geçiş yapabilirler.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 4
BENZER MESLEKLER
- Bağcılık.
EK BİLGİLER
DERS TANIMLARI
BOTANİK: Botaniğin tanımı ve ayrıldığı bilim dalları, hücrenin yapısı, hücre
çeperindeki geçitler, hücre zarı sitoplazma hücre organizmaları ve plastitleri,
hücre bölünmesi, amitoz, mitoz, mayoz dokunma tanımı ve tipleri, meristem
dokular, sürekli dokuları, prankima dokusu, koruyucu doku, stoma-lentisel, destek
doku, iletken doku, bez ve salgı doku, organ bilimi, büyüme organları gövde
tomurcukları, yaprak, kök, üreme organları, çiçek, meyve, tohum, bitki fizyolojisi,
metebolizma fizyolojisi, büyüme gelişme fizyolojisi, hareket fizyolojisi.
TOPRAK BİLGİSİ: Tarihi bilgiler, toprak biliminin memleketimizdeki gelişimi,
toprak biliminin mahiyeti, toprağın genel yapısı, toprak anameteryali, mineral
anameteryali, yerli meteryal, taşınmış meteryal, organik anameteryal, toprakların
oluşması, toprakların oluşmunda fiziksel parçalanma ve dağılma, toprakların
oluşmasında kimyasal ayrışma, toprakların oluşmasında yapıcı ve birleştirici
olaylar, toprakların oluşmasında etki yapan faktörler, toprakların oluşumunda
önemli olaylar, toprakların sınıflandırılması, toprağın fiziksel özellikleri, toprak
tekstütü, toprak rengi, toprak sıcaklığı, toprak strüktrü, toprak ve su, toprakta
suyun tutulma mekanizması, toprakta su çeşitleri, toprakta su miktarının
ölçülmesi, toprakta suyun hareketi, toprakta suyun kaybı, bitki beslenmesi ve su,
toprakların kimyasal özellikleri, toprak canlıları ve toprağın fizyolojik özellikleri
konularında ayrıntılı bilgiler verilir.
BAHÇE BİTKİLERİ FİZYOLOJİSİ: Bitki fizyolojisinin tanım amaçları, bitki
fizyolojinin bölümleri, bitkilerin su alımı, hücrelerin su alımı, difizyon olayı, osmoz
olayı, suyun bitkiler tarafından aktif ve pasif alınması, bitkide su kaybı olayı,
transpasyon, evarprasyon, transprasyon ölçe metotları, gutasyon olayı,
kemosentez olayı, bitkilerde solonum olayı, bitkilerde farklı organik maddelerin
biosentezleri, ve depo edilmeleri, bitkilerde büyüme ve hareket fizyolojisi,
bitkisel hormonlar.
BAHÇE BİTKİLERİNE GİRİŞ: Bahçe bitkilerinin tanımı ve sınıflandırılması,
bahçe bitkilerinin ülke ekonomisindeki yeri, bahçe bitkilerinin biyolojik özellikleri
bahçe bitkilerinin ekoloji istekleri, bahçe bitkilerinin tesisi, bahçe bitkilerinin
yıllık bakım işleri konularında bilgi verilir.
MATEMATİK: Kümeler, sayılar, özdeşlikler, denklemler ve eşitsizlikler,
fonksiyon kavramı, doğrusal fonksiyon, ikinci dereceden fonksiyonlar, rasyonel,
cebirsel ve parçalı fonksiyonlar, üsttel ve logaritmik fonksiyonlar, limit ve
süreklilik türev kavramı,
TÜRKİYE İŞ KURUMU 5
TÜRK DİLİ: Dilbilgisi ve Türk dili, dilin mahiyeti, dil-kültür münasebeti, dilin
doğuşu, tasnifi ve bazı hususlar Türk yazı dilinin tarihi gelişimi, Türklerin
kullandığı yazı sistemleri, Türk dilinin ilk şaheseri, ses bilgisi, Türkçe
kelimelerin ses özellikleri, kelime bilgisi, isim ve isim soylu kelimeler, fiiller,
cümle bilgisi,
ATATÜRK İLKELERİ VE INKILAP TARİHİ: Tarih nedir, niçin öğrenilmelidir,
Türk tarihinin bölümleri ve inkılap tarihinin tüm gelişmeleri ayrıntılı ve geniş
olarak anlatılır.
YABANCI DİL: KARNEL ONE takip edilmektedir. İstatistik, istatistik
kelimesinin anlamı , istatistiğin anlamı, istatistiğin konusu, istatistiğin tarihçesi,
istatistiğin önemi, temel kavramlar, derleme çeşitleri, derleme araçları,
derlemenin uygulanması, sınıflama, grupluma, seri çeşitli vb. konular da bilgi
verilir.
MEYVE YETİŞTİRME TEKNİĞİ: tohumla çoğaltma, tohumla çoğaltmanın amacı
ve sınırları, tohumların alınması, tohumların muhafazası, tohumların dinlenme
fizyolojisi, tohumların çimlendirme teknikleri, çimlenmeyi ayartıcı ve hızlandırıcı
yöntemler, tohumların ekilmesi, aşı ile çoğaltılması, aşının amaçları, aşılarda
başarı sırları, uyuşmazlık, çelik ile çoğaltma, çeliklerin sınıflandırılması, çelikle
çoğaltma ile ilgili sorunlar, çelikle çoğaltmada kullanılan hormonlar ve uygulama
tekniği, çelikle muhafaza edilmeleri, çeliklerin dikilme ve bakımları vb. konularda
bilgiler verilir.
AŞILAMA TEKNİĞİ: Aşının önemi ve başarı sınırları, aşıda kaynaşma ve yollar
oluşumu, aşı uyuşmazlıkları, göz aşıları ve uygulama tekniği, kalem aşıları ve
uygulama tekniği, aşı kalemlerinin seçilmeleri, genel uygulama konularında bilgiler
verilir.
EKONOMİ: Arzın tanımı, arz yasası, arz şedürü ve arz eğrisi, piyasa arz eğrisi,
arzı etkileyen diğer etkenler, arzda değişmeler, piyasa eğrisi, piyasa dengesi,
talep teorisi ve tüketici dengesi, toplam fayda, marjinal fayda, marjinal fayda
yaklaşım, farksızlık eğrileri yaklaşımı, üretim teorisi ve firma dengesi, kısa dönem
ve azalan verimler konularında bilgiler verilir.
BUDAMA TEKNİKERİ: Meyve ağaçlarının çeşitli organları ve bunların
işlevleri,kökler,gövde ve dallar,yumuşak çekirdekli meyve ağaçlarında meyve
dalları,sert çekirdekli meyve ağaçlarında meyve dalları,gözler,meyve ağaçlarında
budama budamanın tanımı ve amaçları,budamanın fizyolojik esasları budama
zamanı,kış budama zamanı ,yaz budama zamanı,meyve ağaçlarına verilecek
şekiller, goblen şekli ve uygulaması,doruk dalı şekli ve uygulaması,değişik doruk
dalı şekli uygulaması şekli,piramit şekli ve uygulaması,meyilli dalı palmet şekli ve
uygulaması,kordon şekli ve uygulaması,ürün budaması.
KÜLTÜR MANTARI YETİŞTİRİCİLİĞİ: Kültür mantarı hakkında genel
bilgiler,Dünyada ve Türkiye de kültür mantarı üretimi,mantarın sistematikteki
yeri,mantar yetiştirme yerleri ve sistemleri mantar yetiştirme yerleri,mantar
TÜRKİYE İŞ KURUMU 6
yetiştirilebilecek yerler,modern mantar işletmeleri,mantar yetiştirme
sistemleri,mantar üretim tekniği,komposto hazırlığı,komposton pastörizasyonu ve
dezenfeksiyonu,misel ekimi,misel ön gelişme dönemi,örtü toprağı ve toprak
örtümü,şapka oluşumu ve hasta dönemi kültürel işlemler,mantar hastalık ve
zararları.
SEBZE YETİŞTİRİCİLİĞİ TEKNİĞİ: Sebzenin kavramı, sebzeciliğin
tarihçesi,Sebzelerin insan sağlığı ve beslenme açısından önemi,insan başına düşen
sebze gereksinimi,sebzeciliğin ülke ekonomisindeki yeri,sebzecilik alanı ve elde
edilen ürün miktarı,Türkiye sebzecilik bölgeleri ve özellikleri,sebzecilik işletme
şekilleri ekolojik faktörler,sebze bahçesinin kurulması,mekanizasyon, toprak
işleme, sulama, gübreleme, ekim nöbeti, yastıklar sebzelerde çoğalma şekilleri ile
ilgili bilgiler verilir.
GENEL BAĞCILIK: Asmanın ana vatanı ve bağcılığın tarihçesi, üzümlerin
sınıflandırılması, botanik sulama,ticari sınıflandırma, üzümün besin değeri ve
insan sağlığı açısından yararları, asmanın ekolojik istekleri,Dünya ve Türkiye
bağcılığı, Türkiye deki bağcılığın ulusal ekonomi içindeki yeri, Türkiye de
bölgelere göre bağcılığın durumu asmanın morfolojik yapısı, asmanın fizyolojisi,
asmanın anatomisi, asmanın çoğaltılması, bağ tesisi, bağlarda uygulanan kültürel
işlemler konusunda ayrıntılı dersler anlatılır.
EKONOMİ: Ekonominin tanımı, ekonominin yönetimi ekonominin amaçları,
ekonominin bölümleri, ekonominin tarihsel gelişimi, ihtiyaç ve özellikler, mal ve
hizmet mal türleri, fayda değer ve fiyat, üretim ve üretim faktörleri, ekonomik
birimler, temel ekonomik sorunlar, alternatif ekonomik sistemler, kıtlık ve tercih,
tercih ve fırsat maliyeti, üretim imkanlar, eğrisi, piyasa ve fiyatlar, bireysel
talep, piyasa talep eğrisi, talebi etkileyen diğer etkenler, talepteki
değişmeler,talep edilen miktardaki değişme ile talepteki değişme
BAHÇE BİTKİLERİNİN GÜBRELENMESİ: Gübre kullanımının nedenleri ve önemi,
gübrelerin tanımı ve sınıflandırılması, organik gübrelerin özellikleri, azotlu
gübrelerin özellikleri, fosforlu gübrelerin özellikleri, kompoze gübrelerin
özellikleri, gübreleme zamanı ve özellikleri, bazı kültür bitkilerinin (Meyve ve
sebze türlerinin)gübrelenmesi gübre kullanımını etkileyen faktörler, toprakların
gübre ihtitacının belirlenmesi konularında bilgiler verilir.
BAHÇE BİTKİLERİ ISLAHI: Bitki ıslahının tanımı ve amaçları, gen merkezleri,
uyuşmazlık ve uyuşmazlık şekilleri, kısırlıklar, partenokarpi, apopami, bitki ıslahı
teknikleri, melezleme ve melezlemenin yapılışı, seleksiyon ve seleksiyonun
önemi,seleksiton yöntemleri,yabancı döllenen bitkilerde ıslah
metotları,introdiksiyon, seleksiyon, tüm bitkilerde uygulanan ıslah metotları,
mutasyon ıslahı-özel meyve ıslahı ve amaçları.
SÜS BİTKİLERİ YETİŞTİRİCİLİĞİ TEKNİĞİ: Bitkilerin tanımı süs bitkilerinin
sınıflandırılması, dış mekan süs bitkileri, iç mekan süs bitkileri, süs bitkilerinin
TÜRKİYE İŞ KURUMU 7
ekolojik istekleri, süs bitkilerinin üretim tekniği, süs bitkilerinde kültürel
işlemler.
BAHÇE ÜRÜNLERİNDE MUHAFAZA PAZ. HAZ.: Bahçe ürünleri ve genel
özellikleri, meyve ve çiçek gelişim eğrileri ve hücresel gelişmeler,bahçe
ürünlerinde fizyolojik gelişmeler,meyve ve sebzelerde döküm olayları,meyve ve
sebzelerde hasat, hasat zamanının saptanması, hasat zamanının ürüne etkileri,
hasat olgunluğu, hasadın yapılışı, pazarlama ve standardizasyon, ambalajlama ve
ambalajlama işlemleri.
BAHÇE ÜRÜRNLERİNDE MUHAFAZA VE PAZARLAMA HAZIRLIKLARI:
Ürünlerde hasattan sonra meydana gelen kayıplar ve önleme yolları, fizyolojik
bozukluklar ve önlenmesi, Bahçe ürünlerinin depolanması, teknikleri, ürünlerin
pazara taşınma işlemleri.
BİLGİSAYAR: Bilgisayara giriş, donanım ve yazılımların tanımı, işletim
sistemlerinin anlatılması, kişisel bilgisayarlarda kullanılan işletim sistemleri ve
özellikleri, Dos işletim sistemi ve komutların tanıtılması, windows işletim
sistemleri hakkında konuların detayları.
BAHÇE BİTKİLERİNİN ZARARLILARI: Böceklerin dış, Böceklerin vücut duvarı,
thorax ve uzantıları, Abdomen ve uzantıları, iç organların yapı ve işleyişi,
böceklerde üreme ve gelişme, böceklerde üreme şekilleri, böceklerde gelişme,
böcekler ile savaşım, önemli bahçe bitkileri zararlıları, coleoptera, dıptera,
heteroptera, homoptera, Htmenoptera, lepidoptera, thysanoptera v.b konularda
bilgiler verilir.
BAHÇE BİTKİLERİ HASTALIKLARI: Fitopatolojinin tarihçesi, bitki
hastalıklarının önemi, fitopatolojinin tanımı ve hastalıkların sınıflandırılması,
fitopatolojinin bölümleri, sistematoloji, nekrotik simptomlar, hipoplastik
simtomlar, hiperplastik simptomlar, etioloji, parazitler olmayan hastalık
etmenleri parazitler hastalık etmenleri, epidemiyolojipatoloji, bitki
hastalıklarından korunma, önemli bahçe bitkileri hastalıkları,
BAHÇE BİTKİLERİ HASTALIKLARI: Turunçgil hastalıkları, elma hastalıkları,
armut hastalıkları, sert çekirdekli meyve hastalıkları, ceviz hastalıkları, bağ
hastalıkları, sebze fide hastalıkları, domates, biber, fasulye hastalıkları, hıyar,
kavun, karpuz, kabak hastalıkları.
BAHÇE BİTKİLERİ SULAMASI: Sulamanın tanımı toprak su ilişkileri, toprağın su
alma hızı, sulama su ihtiyacı ve bitki su tüketimi, sulama şebekelerini planlama ve
projeleme prensipleri, sulama suyun kalitesi gibi konularda öğrencilere bilgiler
verilir.
ASMA FİDANI ÜRETİM TEKNİĞİ: bağcılığın ekonomi değeri ve üzümün insan
beslenmesindeki değeri, asmanın morfolojisi, anatomisi ve fizyolojisi, eski ve yeni
bağcılık kavramı, asmanın çoğaltılması, tohumla çoğaltılması, daldırma ile
çoğaltılması, çelik ile çoğaltılması, yerli asma fidanı üretimi, aşı ile çoğaltılması,
dış mekan aşıları, iç mekan aşıları, aşılı asma fidanı üretimi, doku kültürü ile
TÜRKİYE İŞ KURUMU 8
üretme, Amerikan asma araçlarının özellikleri, Türkiye de bağcılığın sorunları ve
çözümüne ilişkin öneriler.
MEYVE FİDANI ÜRETİM TEKNİĞİ: Fidanlıkların kurulması, fidanlıkta üretim
şekilleri, fidanlıkta ağaç yetiştirilmesi, ağaçların aşı ve terbiye parsellerine nakil
ve bakımı, ağaçların aşılanması, kalem ve göz aşılarında aşı tutumunu etkileyen
faktörler, aşılı fidanların bakımı, aşılı fidanların sökünü ve şahsa hazırlanması,
yurdumuzda fidan üretiminde karşılaşılan sorunlar ve çözüm yolları konularında
öğrencilere bilgiler anlatılır.
BAHÇE MEKENİZASYONU: Toprak işleme alet ve makinaları, gübre dağıtım
makinaları, bahçede ve tarlada kullanılan faktörler, fide ekim ve dikim makinaları,
bitki koruma bakım makinaları, meyve yetiştiriciliğinde budama ve aşı makinaları,
bağcılıkta kullanılan temel makinalar, hasat makinaları,
ÖRTÜ ALTI SEBZE: Alçak plastik tünelleri, genel seracılık, özel seracılık vb.
konularda öğrencilere ayrıntılı açıklayıcı bilgiler verilir.
UYGULAMALI ÜRETİM TEKNİĞİ: Bu derste öğrencilere bahçe bitkilerinde
kullanılan üretim teknikleri hakkında pratik bilgiler uygulamalı olarak
gösterilmektedir. Aşı ile çoğaltma yöntemleri, çelik ile çoğaltma yöntemleri,
daldırma ile çoğaltma yöntemleri, tohum ile çoğaltma yöntemleri,
ÖLÇME BİLGİSİ: Ölçme bilgisinde kullanılan birimler, dik çıkma dik inme ve eğim
ölçme yöntemleri, niyelman ve niyelman aletleri iki nokta arasındaki yükseklik
farkının bulunması, niyelman karneleri ve düzenlenmesi Nivove teodilit ölçme
aletlerinin tanıtımı ve ölçme teknikleri, arazi tasfiyesi ve tasfiye hesaplar, gibi
konularda bilgiler verilir.
YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
 Meslek elemanları,
 Üniversiteler, Yüksek Öğretim Programları ve Meslekler Rehberi
(Prof.Dr.Yıldız KUZGUN) 2000,
 Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) 2010 Kılavuzu,
 ÖSYM (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme) Yükseköğretim programları ve
kontenjanları kılavuzu-2008,
 Meslek Yüksekokulları ile Açık Öğretim Ön lisans Programları Mezunlarının
Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı (DGS) 2010 Kılavuzu,
 Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK
KURULUŞLAR
 İlgili eğitim kurumları,
 Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
TÜRKİYE İŞ KURUMU 9
 Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
 Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu il
 veya şube müdürlükleri.