ziraat mühendisliği mesleği

TÜRKİYE İŞ KURUMU 1

ZİRAAT MÜHENDİSİ

____________________________________________________________

TANIM

Tarla bitkileri, endüstri bitkileri, çayır ve meralar, meyvecilik, sebzecilik,

bağcılık, biyoteknoloji, ekolojik tarım, bitki hastalıkları ve zararlıları ile bunlarla

mücadele yöntemleri, tarımsal yapıların projelendirilmesi ve geliştirilmesi,

sulama, drenaj, toprak ve su muhafaza sistemlerinin projelendirilmesi ve

planlanması, toprak, su ve bitki ilişkileri, çevre kirliliği, bitki besleme ve

gübreleme, tarımsal kuvvet makinaları, tarım alet ve makinaları, küçük ve

büyükbaş hayvan yetiştiriciliği, arıcılık, popülasyon genetiği, su ürünleri

yetiştiriciliği, süt teknolojisi, tarım ekonomisi, tarım politikası, tarımsal yayım ve

haberleşme alanlarında çalışan mühendistir.

GÖREVLER

 İyi kaliteli tahıl, sebze, meyve, endüstri ve süs bitkilerinin bilimsel ve

ekonomik yöntemlerle yetiştirilmesi amacıyla;

 Bulunduğu yörenin toprak analizini yapar,

 Toprağın verimini artırıcı önlemler alır,

 Çeşitli bitkilerin yetiştirilmesi için uygun toprağı belirler,

 Tohumların ekilmesi, fidelerin/fidanların dikilmesi, gübrelenmesi,

ilaçlanması ve ürünün toplanması ile ilgili zamanı ve yöntemleri belirler,

 Toplanan ürünün sınıflandırılması, korunması, depolanması, ambalajlanması

ve pazarlanması ile ilgili en uygun yöntemlerin geliştirilmesine yardımcı

olur,

 Bitkilerin hastalıklardan, zararlılardan korunması ve türlerinin

iyileştirilmesi, kalite ve verimliliğinin artırılması için araştırmalar yapar,

 Yukarıda belirtilen konularda çiftçileri eğitir.

 Tarım alanlarının belirlenmesi, erozyondan korunması, sulanması, tarımda

kullanılan her türlü yapının, makine ve enerji türünün belirlenmesi ve

üretiminin projelendirilmesi amacıyla;

 Tarım arazisinin yapısını inceler, teraslama, düzeltme işlemlerini planlar,

 Sulama ve fazla suyun süzülmesi için gerekli yapıları planlar,

 Ahır, ağıl, gölet, sera inşaatı için planlar hazırlar, yapımını denetler,

 Tarımsal üretimde kullanılan alet ve ekipmanları tasarlar, üretim sürecini

denetler.

 Ekonomik değeri olan hayvanların üretilmesi, ırklarının iyileştirilmesi,

bakımı, beslenmesi ve değerlendirilmesi amacıyla;

 Ürünlerinden yararlanılan hayvanların (inek, keçi, koyun, tavuk vb.)

verimliliklerinin artırılması yönünde çalışmalar yapar,

 Hayvan ırkını iyileştirmek ve damızlık hayvan yetiştirmek, yemlerin besin

değerini belirlemek amacı ile araştırmalar yapar,

 Hayvanların verimliliklerini artırıcı yöntemler hakkında üreticileri

TÜRKİYE İŞ KURUMU 2

aydınlatır,

 Her yaştan insan grubunun beslenmesinde önemli bir gıda olan “sütün uygun

koşullarda toplanması ve işlenmesi amacıyla;

 Çalıştığı kuruma bağlı olarak; süt toplama merkezlerine getirilen sütlerin

hijyenik yönden uygunluğunun sağlanmasında hammadde tedarikçilerini

bilgilendirir,

 Mikrobiyolojik kalitesi istenilen sınırlarda olan kaliteli hammadde sütün

uygun koşullarda işletmeye alınmasını ve yine uygun koşullarda değişik

ürünlere işlenmesini (peynir, yoğurt, ayran vb.) sağlar,

 Üretimden tüketime kadar tüm zincir boyunca ürünün gereken yerlere

uygun şartlarda ulaşması konusunda ortak bilincin sağlanmasında yardımcı

olur.

KULLANILAN ALET

VE MALZEMELER

 Bütün zirai alet, makine ve ekipmanları,

 Sulama, ilaçlama, hasat toplama ve depolama ekipmanı,

 Aydınger kağıdı, rapido kalemleri, topoğrafik aletler,

 Dürbünler,

 Bilgisayar,

 Hesap makinesi vb. aletler.

 İlaçlar, hormonlar,

 Tohumlar, fidanlar, çeşitli aşı çubukları,

 Ölçme ve kontrol aletleri (Spektrofotometre, Mikroskop, Pehometre,

Cephometre, Eliza aletleri, İnksilatör, PH. metre, gibi)

 Konusuyla ilgili çeşitli yayınlar.

B- MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Ziraat Mühendisi olmak isteyenlerin;

 Ziraat ve orman bilimlerinin yanında, teknik bilimlere, fen bilimlerine ilgi

duyan,

 Toprağı, bitkiyi, hayvanı seven, üretimlerine ilgi duyan,

 Çevreyi ve doğayı korumayı ilke edinen

 Şekil ve uzay ilişkilerini görebilme yeteneğine,

 Mekanik yeteneğe sahip,

 Açık havada çalışmaktan hoşlanan,

 İnsan ilişkileri gelişmiş,

 İleri görüşlü ve girişimci kimseler olmaları gerekir.

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Ziraat mühendisleri hem kapalı (büro, laboratuar, fabrikalar, çiftlikler) ortamda,

TÜRKİYE İŞ KURUMU 3

hem de açık arazide çalışırlar. Arazide çalışırken tozlu, çamurlu, soğuk veya sıcak

bir ortamda bulunabilirler. Laboratuarda ise kimyasal çalışmalar yapacakları

zaman kimyasal kokulara, gübre ile ilgili çalışmaları sırasında gübre kokularına

maruz kalabilirler. Doğrudan hayvancılık işletmelerinde çalışanlar için çalışma

ortamı kirli ve havasız olup kokusu rahatsız edicidir. Ziraat mühendisleri,

çiftçiler, meslek odaları mensupları, meslektaşları ve ziraat teknisyenleriyle

iletişim halinde çalışırlar.

MESLEK EĞİTİMİNİN

VERİLDİĞİ YERLER

Aşağıda belirtilen üniversitelerde mesleğin eğitimi verilmekte iken, bu

programa öğrenci alınmamaktadır. Meslek eğitimine ait aşağıdaki başlıklarda

yer alan bilgiler, bu programa öğrenci alındığı döneme aittir.

 Adnan Menderes Üniversitesi (AYDIN) Ziraat Fakültesi,

 Akdeniz Üniversitesi (ANTALYA) Ziraat Fakültesi,

 Ankara Üniversitesi (ANKARA) Ziraat Fakültesi

 Atatürk Üniversitesi (ERZURUM) Ziraat Fakültesi

 Çanakkale Onsekiz Mart Üniv.(ÇANAKKALE) Ziraat Fakültesi

 Çukurova Üniversitesi (ADANA) Ziraat Fakültesi,

 Dicle Üniversitesi (DİYARBAKIR) ) Ziraat Fakültesi,

 Ege Üniversitesi (İZMİR ) Ziraat Fakültesi,

 Erciyes Üniversitesi (KAYSERİ) ) Ziraat Fakültesi,

 Eskişehir Osmangazi Üni.Ziraat Fakültesi

 Gaziosmanpaşa Üniversitesi (TOKAT) Ziraat Fakültesi,

 Harran Üniversitesi (ŞANLIURFA) Ziraat Fakültesi,

 Igdır Üniversitesi (IGDIR) ) Ziraat Fakültesi

 Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Ziraat Fakültesi

 Mustafa Kemal Üniversitesi (HATAY) ) Ziraat Fakültesi,

 Namık Kemal Üniversitesi (TEKİRDAĞ) ) Ziraat Fakültesi,

 Selçuk Üniversitesi (KONYA) Ziraat Fakültesi,

 Süleyman Demirel Üniversitesi (ISPARTA) Ziraat Fakültesi,

 Ondokuz Mayıs Üniversitesi (SAMSUN) Ziraat Fakültesi,

 Ordu Üniversitesi Ziraat Fakültesi,

 Yüzüncü Yıl Üniversitesi (VAN) ) Ziraat Fakültesi,

 Uludağ Üniversitesi (BURSA) Ziraat Fakültesi

ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI

OLUNMASI GEREKEN DERSLER

 Fen Bilimleri (Fizik, Kimya, Biyoloji),

 Matematik,

MESLEK EĞİTİMİNE

GİRİŞ KOŞULLARI

Mesleğin eğitimine girebilmek için,

TÜRKİYE İŞ KURUMU 4

 Lise veya dengi okul mezunu olmak,

 Öğrenci Seçme Sınavı'nda (ÖSS) "Ziraat Mühendisliği " lisans programı

için yeterli “Sayısal 2 (SAY-2)” puan almak,

 Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda

"Ziraat Mühendisliği " lisans programı ile ilgili en az bir yüksek öğretim

programını tercih etmek gerekmektedir.

Bu yüksek öğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin Fen,

Fen Bilimleri, Klasik Fen, Matematik, Tabii Bilimler, alanlarından mezun iseler,

ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı (ÖSS) sonucunda

diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte

ve öncelikle yerleştirilmektedir.

Ancak kendi alan /kol/bölümleri dışında bir yükseköğretim programını tercih

eden adayların yerleşme şansı azalmaktadır.

Antepfıstığı ve tarımı teknolojisi, Arıcılık, Bağcılık, Bahçe ziraatı, Balık

yetiştiriciliği, Besicilik, Bitki koruma, Bitkisel üretim, Bitkisel ürünlerde

muhafaza ve pazarlama, Çay eksperliği, Endüstri Bitkileri yetiştirme ve

değerlendirme, Endüstriyel tavukçuluk, Et endüstrisi, Fidan ve Fidecilik, Fidan

yetiştirme, Fındık eksperliği, Gıda Teknolojisi/Gıda Teknoloji, Hayvansal üretim,

Hayvan yetiştiriciliği ve sağlığı, İpekböcekçiliği, Kanatlı hayvan yetiştiriciliği,

Mantarcılık, Tarla bitkileri, Su ürünleri, Hasat sonrası teknolojisi, Sebze üretimi,

Organik tarım, Pancar yetiştiriciliği ve şeker teknolojisi, Peyzaj, Peyzaj uygulama

ve süs bitkileri, Peyzaj ve süs bitkileri, Seracılık, Seracılık ve süs bitkileri

yetiştiriciliği, Sığır yetiştiriciliği ve besiciliği, Subtropik İklim bitkileri, Süs

bitkileri yetiştiriciliği, Süt hayvancılığı, Süt ve ürünleri, Şarap üretim teknolojisi

ve bağcılık, Tarım, Tarım alet ve makineleri, Tarım ürünlerinin muhafazası ve

depolanması, Tarımsal işletmecilik, Tarımsal laboratuar, Tarımsal

sulama/Tarımsal sulama yönetimi, Tavukçuluk, Tıbbi ve aromatik bitkiler,

Tohumculuk, Tütün yetiştiriciliği ve işletmeciliği, Yem teknolojisi ve hayvan

besleme, Zeytin Endüstrisi, Zeytin yetiştiriciliği ve değerlendirme, Tütün

yetiştiriciliği ve işlemeciliği, Tarla bitkileri önlisans programlarını başarı ile

bitirenler de ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı'nda başarılı oldukları

takdirde “Ziraat Mühendisliği” lisans programına dikey geçiş yapabilirler.

EĞİTİMİN SÜRESİ

VE İÇERİĞİ

Ziraat Mühendisliği eğitiminin süresi 4 yıl olup öğrenciler ilk 3 yıl temel bilim

dersleri (Fizik Kimya, Matematik, Botanik, Zooloji) , temel mühendislik dersleri

(Akışkanlar Mekaniği, Malzeme Bilgisi, Mühendislik Mekaniği, Ölçme Bilgisi,

Teknik Resim), temel meslek dersleri (Genetik, İstatistik, Meteoroloji,

Mikrobiyoloji, Tarım tarihi ve deontolojisi), ayrıca Gıda Mühendisliği ve Peyzaj

Mimarlığı lisans programlarını karakterize eden birer ders ile bütün alt

programları (Bahçe Bitkileri, Bitki Koruma, Su Ürünleri, Süt Teknolojisi,

TÜRKİYE İŞ KURUMU 5

Tarım Ekonomisi, Tarım makineleri, Tarımsal yapılar ve Sulama, Tarla

bitkileri, Toprak, Zootekni) temsil eden dersleri okumaktadırlar. Son sınıfta ise

kendi tercihleri arasından yerleştirilecekleri alt programlardan birine ayrılmakta

ve bu alt programda tümü seçmeli olan dersleri almaktadır.

EĞİTİM SONUNDA ALINAN

BELGE-DİPLOMA VE UNVAN

Eğitimini başarı ile tamamlayanlara "Ziraat Mühendisliği” lisans diploması ve

“Ziraat Mühendisi” unvanı verilir. Diplomada bölümü belirtilir.

ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

Ülkemizde ziraat fakültesi mezunları kendi mesleklerinde iş bulmakta güçlük

çekmektedirler. Şu an için birikmiş istihdam fazlası ziraat mühendislerine her yıl

yenileri eklenmektedir. Meslek elemanlarının iş bulma olanakları devletin tarım

politikasına göre azalmakta veya artmaktadır.

Mezunlar bitirdikleri alt programa göre Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Çevre ve

Orman Bakanlığı, Çevre Bakanlığı gibi kamu kuruluşlarında ve mantarcılık,

fidancılık, tohumculuk, seracılık, tarım ilaçları ile ilgili firmalar, yem fabrikaları,

hayvancılık işletmeleri, tarım alet ve makinaları üretim fabrikaları, su ürünleri

yetiştirme tesisleri, süt fabrikaları gibi özel sektörde çalışabilirler. Ayrıca tarım

alanında faaliyet gösteren proje, işletme, pazarlama ve ihracat-ithalat

şirketlerinde danışmanlık ve yönetim hizmetleri verebilirler. Bunun yanında

meslekte kendini iyi yetiştirmiş, girişimcilik ruhuna sahip olan kişiler kendi

çiftliklerini kurmak suretiyle bağımsız olarak çalışma olanağına sahiptirler.

Çalıştıkları yerler genel olarak açık araziler, köyler olduğu için işe eleman

alınırken erkekler tercih edilmektedir.

EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

EĞİTİM SÜRESİNCE

Eğitim süresince tüm harcamalar öğrenciye aittir.

İsteyen öğrencilere Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğünce öğrenim ve

harç kredisi verilmektedir.

EĞİTİM SONRASI

Eğitim sonrası kazanç çalıştığı kurumun statüsüne, çalışma kıdem ve süresine,

sorumluluk gerektirmesine göre değişmektedir. Kamu sektöründe çalışanlar 8.

dereceden ve asgari ücretin 2-3 katı düzeyinde ücret almaktadır. Özel

sektörde bu ücret çalıştığı işyerinin büyüklüğüne ve kişinin gösterdiği

performansa göre değişmektedir.

TÜRKİYE İŞ KURUMU 6

G- MESLEKTE İLERLEME

Üniversitede çalışmak isteyenler araştırma görevlisi olarak göreve başlarlar;

akademik çalışmalarında başarılı oldukça yardımcı doçentlik, doçentlik ve

profesörlük gibi basamaklara yükselme olanağına sahiptirler.

Başarılı olanlar işletmelerde yönetici olabilmektedirler.

BENZER MESLEKLER

 Biyolog,

 Makine Mühendisi,

 Veteriner hekim,

 Su ürünleri mühendisi,

 Gıda mühendisi,

 Peyzaj mimarı.

H- EK BİLGİLER

Ziraat Programlarının Denkliği

Yükseköğretim Kurulu 22.12.2006 tarihinde bölüm denkliklerine ilişkin önemli bir

karar almıştır. Şuan KPSS başvuru yapanları da ilgilendiren kararda, "Ziraat

Fakültesi Bitkisel Üretim, Hayvansal Üretim ve Tarım Teknolojisi Programlarının"

hangi bölümlere denk olduğuna ilişkin yeni bir belirleme yapılmıştır.

1998-1999 Eğitim-Öğretim yılına kadar Ziraat Fakültelerimiz bünyesinde, Bahçe

Bitkileri, Bitki Koruma, Gıda Mühendisliği, Peyzaj Mimarlığı, Su Ürünleri, Süt

Teknolojisi, Tarım Ekonomisi, Tarımsal Yapılar ve Sulama, Tarım Makineleri,

Tarla Bitkileri, Deri Teknolojisi, Toprak ile Zootekni Bölümleri yer almış ve

öğrenci alımı da bu bölümlere göre olmuştur.

22.04.1998 tarihli Yükseköğretim Yürütme Kurulu toplantısında;

Üniversitelerarası Kurul Başkanlığının Ziraat Fakülteleri'nin öğrenci kabul eden

lisans programlarının yeniden düzenlenmesi konusundaki görüşü incelenmiş ve

2547 sayılı Kanun'un 2880 sayılı Kanunla değişik 7/d-2, 7/e , 7/h maddeleri

uyarınca, 1999-2000 eğitim-öğretim yılından geçerli olmak üzere; söz konusu

lisans programlarının Gıda Mühendisliği, Peyzaj Mimarlığı, Bitkisel Üretim,

Hayvansal Üretim, Tarım Teknolojisi olarak düzenlenmesine karar verilmiştir

2003-2004 eğitim-öğretim yılından itibaren ise Bitkisel Üretim, Hayvansal

Üretim, Tarım Teknoloji Programlarına öğrenci alımı durdurulmuş, Ziraat

Mühendisliği Programına öğrenci alımına başlanmış olup, Ziraat Mühendisliği

Programı henüz mezun vermemiştir.

Yürütme Kurulu'nun 17.06.1998 tarihli toplantısında; Ziraat Fakültelerinin Peyzaj

Mimarlığı ve Gıda Mühendisliği Programları hariç diğer programlarından mezun

olanlara "Ziraat Mühendisi" unvanı verilmesi, 2547 sayılı Kanun'un 28S0 sayılı

Kanun'la değişik 43/b maddesi uyarınca uygun görülmüştür.

TÜRKİYE İŞ KURUMU 7

Yükseköğretim Genel Kurulu'nun 01.12.2006 tarihli toplantısında; Ziraat

Fakültesi Zootekni Bölümü Hayvansal Üretim Programı mezunlarının, 1998 öncesi

Zootekni programları ile denk sayılıp sayılmadığı ve KPSS Kılavuzunda Zootekni

Programı mezunlarının tercih ettiği kadrolara müracaat edip edilemeyeceği

konusu incelenmiş ve 2547 sayılı Kanun'un 2880 sayılı Kanun'la değişik 43/b

maddesi uyarınca, Ziraat Fakültesi Zootekni Bolümü Hayvansal Üretim

Programının 1998 öncesi Zootekni Programları ile denk olduğuna karar

verilmiştir.

Yükseköğretim Genel Kurulu'nun 22.12.2006 tarihli toplantısında; Ziraat

Fakültesi Bitkisel Üretim, Hayvansal Üretim ve Tarım Teknolojisi Programlarının

KPSS sınavlarında Ziraat Fakültelerinin 1998 öncesi programlarının başvurduğu

alanlara müracaat edip edemeyeceği konusu incelenmiş ve 2547 sayılı Kanun'un

43. maddesi uyarınca; Yükseköğretim Genel Kurulu'nun 01.12.2006 tarihli

toplantısında alınan karar ve Ziraat Fakültelerinin yapılanması dikkate alınarak,

Bitkisel Üretim, Hayvansal Üretim ve Tarım Teknoloji Programları

mezunlarının KPSS sınavlarında aşağıda karşılarında gösterilen 1998 öncesi eğitim

veren Ziraat Fakültesi Programlarından mezun olanların başvurduğu alanlara

müracaat etmesi uygun görülmüştür.

1999 yapılanmadaki program adı /1998 öncesi program adı

Bitkisel Üretim Programı /Bahçe Bitkileri Bitki Koruma Tarla Bitkileri Toprak

Hayvansal Üretim /Süt Teknolojisi Zootekni

Tarım Teknolojisi /Tarımsal Yapılar ve Sulama Tanım Makineleri.

YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI

 Meslek elemanları,

 Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının

Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2008 Kılavuzu,

 ÖSYS Başvuru Kılavuzu-2010,

 2008 ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları kılavuzu

 Bölüm eğitimi veren fakültelerin web siteleri,

 Meslek danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.

DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

 İlgili eğitim kurumları,

 Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr

 Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/

 Türkiye İş Kurumu Meslek Bilgi Merkezleri.