VETERİNER HEKİM mesleği

TÜRKİYE İŞ KURUMU 1

VETERİNER HEKİM

____________________________________________________________

TANIM

Evcil, küçük ve büyükbaş hayvanların sağlığının korunması, hastalıkların teşhisi,

tedavisi, hayvanlar arasında salgın hastalık ve (zoonozlarla) hayvandan insana

geçen hastalıklarla mücadele, hayvan ırklarının iyileştirilmesi, hayvansal ürünlerin

artırılması, bunların insan sağlığındaki yeri konularında çalışmalar yapan kişidir.

GÖREVLER

 Yurdun çeşitli bölgelerinin, iklim, tarımsal yapı ve pazarlama koşullarına

uygun hayvan tür ve ırklarının saptanması, mevcut olanların iyileştirilmesi,

hayvan davranışları ve korunmaları verimlerini artırıcı yöntemlerin

geliştirilmesi ve uygulanması gibi çalışmalarda bulunur,

 Sağlıklı hayvanların yapısı ve fonksiyonları, hayvan yetiştiriciliği, üreme ve

sağlığı, hayvan beslenme ve hayvan yemlerinin üretim ve muhafaza

teknolojisi konusunda yeterli bilgiye sahip olmaları gerekir.

 Hayvanların hastalık, sakatlık ve yaralarını teşhis ederek, gerekli ameliyat

ve tedavilerini yapar, Hayvan sürülerinde görülen hastalıkların nedenleri,

yapısı, seyri, etkileri, teşhisleri, ve tedavileri konusunda ve hayvanlardan

insanlara insanlardan hayvanlara bulaşan hastalılıklar konusunda yeterli

bilgiye sahip olmaları,

 Koruyucu hekimlik konusunda yeterli bilgiye sahip olmaları,

 Hayvansal besinlerin sağlıklı bir biçimde ve yeterince üretilmesini sağlar,

halkı hayvansal besinlerle yayılabilecek hastalıklardan korumak için,

besinlerin kalite yönünden denetimini yapar ve sağlıklı bir biçimde

üretilmesi hazırlanması, korunması, taşınması için yeterli hijyen teknoloji

bilgisine sahip olabilmek için uygun yöntemleri araştırır,

 Hayvanların bakım ve beslenmesi, sağlıklarının korunması, hayvan

ürünlerinin değerlendirilmesi konularında, hayvan yetiştiricilerini

aydınlatmak amacıyla eğitim programları düzenler ve bu konularda yazılı

kaynaklar hazırlar, bunların basım ve dağıtımının gerçekleştirilmesini

sağlar,

 Bu konularla ilgili her türlü hukuki düzenlemeler hakkında yeterli bilgiye

sahip olmaları gerekir.

 Salgın ve paraziter hayvan hastalıklarının önlenmesi için her türlü tıbbi

çalışmaları yapar, gerekli tedbirleri alır ve aşı, serum vb. ilaçlar üzerinde

araştırmalar yapar, var olanları hazırlar ve uygular,

 Sun'i tohumlama ve embriyo transferi gibi biyoteknolojik yöntemlerle

hayvanlarda döl verimini artırma ve ıslah çalışmalarında bulunur. Damızlık

hayvan yetiştirilmesini sağlar,

 Zoonozların yayılmasını önler ve tedavi yöntemleri geliştirir.

TÜRKİYE İŞ KURUMU 2

KULLANILAN ALET

VE MALZEMELER

 Steteskop, enjektör, sterilizatör, laboratuar aletleri, iplik, bistüri gibi her

türlü cerrahi malzemeler,

 Yapay tohumlama alet ve malzemeleri,

 Aşı, serum ve tedaviye yönelik ilaçlar.

MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

 İnceleme, araştırma merakı olan, iyi gözlem yapabilen,

 Fen bilimlerine özellikle biyolojiye ve kimyaya ilgi duyan,

 Hayvanlarla ilgilenmekten hoşlanan,

 Çabuk ve doğru karar verebilen,

 Sabırlı, dikkatli, düzenli,

 Görme, işitme duyuları ile el ve ayakları sağlam,

 Sorumluluk sahibi

kimseler olmaları gerekir.

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Veteriner Hekimler ayakta, oturarak, eğilerek, diz çökerek vb. çalışabilirler.

Büroda çalıştığı gibi salgın ve paraziter hayvan hastalıkların görüldüğünde sık sık

köylere gitmek zorunda kalabilir. Hayvanların bulunduğu ortamlar nemli olup,

havada rahatsız edici koku vardır. Ayrıca tepme, düşme, ısırma, tırmalama gibi

hayvanlardan gelebilecek tehlikelerle karşı karşıyadır. Veteriner hekim normal

çalışma saatleri dışında, resmi tatil günlerinde de çalışmak zorunda kalabilir.

Çalışırken iş elbisesi (önlük) giyer, eldiven ve maske kullanır.

MESLEK EĞİTİMİNİN

VERİLDİĞİ YERLER

Meslek eğitimi; aşağıdaki üniversitelere bağlı Fakültelerin Veterinerlik

Bölümlerinde verilmektedir.

 Adnan Menderes Üniversitesi (Aydın),

 Afyon Kocatepe Üniversitesi(Afyon)

 Ankara Üniversitesi (Ankara),

 Atatürk Üni.-Veteriner Fakültesi (Erzurum),

 Dicle Üniversitesi (Diyarbakır),

 Erciyes Üniversitesi (Kayseri),

 Fırat Üniversitesi (Elazığ),

 Harran Üniversitesi (Şanlıurfa)

 İstanbul Üniversitesi (İstanbul),

 Kafkas Üniversitesi (Kars),

 Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi (Burdur)

TÜRKİYE İŞ KURUMU 3

 Kırıkkale Üniversitesi,

 Mustafa Kemal Üniv. (Hatay) -Veteriner Fak.

 Ondokuz Mayıs Üniversitesi,(Samsun)

 Selçuk Üniversitesi (Konya),

 Uludağ Üniversitesi (Bursa),

 Yüzüncü Yıl Üniversitesinde (Van) Veteriner Fak.

ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI

OLUNMASI GEREKEN DERSLER

 Fizik,

 Kimya,

 Biyoloji.

MESLEK EĞİTİMİNE

GİRİŞ KOŞULLARI

Mesleğin eğitimine girebilmek için,

 Lise veya dengi okul mezunu olmak,

 Lisans programı için Yükseköğretim Geçiş Sınavı (YGS) ve Lisans

Yerleştirme Sınavına (LYS) girerek yeterli “MF3” puanı almak,

 Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) Yükseköğretim Programları

ve Kontenjanları Kılavuzu’nda “Veterinerlik” lisans programı ile ilgili en az

bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.

Bu yükseköğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin “Fen,

Fen Bilimleri, Klasik Fen, Matematik, Tabii Bilimler” alanlarından mezun

iseler, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sınavı sonucunda

diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte

ve öncelikle yerleştirilmektedir.

Ancak kendi alan/kol/bölümlerin dışında bir yüksek öğretim programlarını tercih

eden adayların yerleşme şansı azalmaktadır.

Antrenörlük ve Seyislik, Atçılık ve Antrenörlüğü, At Antrenörlüğü, Atçılık

İşletmeciliği, Hayvan Yetiştiriciliği ve Sağlığı, Jokeylik, Laborant ve Veteriner

Sağlık, Nalbantlık, Veteriner Sağlık Teknikerliği Ön lisans programlarını başarı

ile bitirenler ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavında başarılı oldukları

takdirde “Veteriner” programına dikey geçiş yapabilirler.

EĞİTİMİN SÜRESİ

VE İÇERİĞİ

Veteriner Fakültelerinin eğitim süresi 5 yıldır.

Eğitimleri süresince öğrenciler: Türk Dili ve Edebiyatı, Atatürk İlkeleri ve

İnkılap Tarihi, Yabancı Dil gibi genel kültür dersleri ile eğitimin;

1. yılında: Veteriner Hekimliğe Giriş ve Tarihi, Anotomi, Histoloji, Genetik,

Fizyoloji, Medikal Kimya, Biyofizik, Medikal Biyoloji, Mesleki Uygulama, Biokimya,

TÜRKİYE İŞ KURUMU 4

Hayvan Davranışları, Embriyoloji.

2.yılında: Genel Mikrobiyoloji, Genel Farmakoloji, İmmunoloji-Seroloji, Genel

Parazitoloji ve Helmintoloji, Yem Bilgisi ve Hayvan Besleme, Psikoloji, Bilim

Felsefesi Fizyoloji, Bioistatistik, Zootekni, Laboratuvar Hayvan Yetiştiriciliği

Ekzotik Pat Hayvan Bakımı, Hayvancılık Ekonomisi gibi meslek derslerini alırlar.

1. ve 2. sınıflarda temel bilimler derslerini almış öğrencilere,

3. ve 4. sınıflarda: İç Hastalıkları, Cerrahi, Farmakoloji, Parazitoloji,

Bakteriyoloji, Hayvan Besleme, Hayvan Yetiştiriciliği, Hayvan Irkları, bunların

bakım metodları, hastalıkları, yapağı, tiftik, deri gibi hayvan ürünlerinin üretimi

ve patoloji alanlarında gerekli teorik dersler verilmekte, laboratuar ve kliniklerde

uygulamalar yaptırılmaktadır.

Son sınıfa geçen öğrenciler ise et ve süt gibi hayvansal ürünlerin muayene ve

teknolojisi; hayvanların suni ve tabii tohumlama metodları ve embriyo transferi

yöntemleri ile üretilmesi: dahiliye, cerrahi, doğum gibi hekimlik yönü ağır olan

konuları kapsa yan dersler almakta ve kliniklerde hasta üzerinde uygulama

yapmaktadırlar.

Veteriner Hekimlik alanındaki uygulama eğitimi tam zamanlı olarak, yetkili

kişilerin denetiminde ve 5 yıllık veterinere eğitimi içerisinde 6 ayı geçmeyecek

şekilde yapılmalıdır.

Çeşitli konularda teorik ve pratik eğitim dağılımı, veteriner hekimin mesleğinde

çalışırken kullanabilmesini sağlayacak şekilde düzenlenir.

EĞİTİM SONUNDA ALINAN

BELGE-DİPLOMA VE UNVAN

Eğitimini başarı ile tamamlayanlara “Veteriner Hekim” lisans diploması ve

“Veteriner Hekim” unvanı alırlar.

ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

Hayvanların ve hayvansal ürünlerin insan yaşantısındaki yeri ve önemi tartışma

götürmez bir gerçektir. Bu gerçek, veterinerlerin çalışma alanlarının genişliğini ve

iş bulma olanaklarını vurgulaması açısından önem arz etmektedir.

Veteriner Fakültesi mezunları ve Uzman Veterinerler; Tarım ve Köy İşleri

Bakanlığı, Çevre ve Orman Bakanlığı ve Gümrük Muhafaza Müdürlüklerinin hayvan

sağlığı bölümlerinde, Türkiye Jokey Kulübüne bağlı hayvan hastanelerinde,

Büyükşehir, il ve ilçe belediyelerinin hayvan hastanesi, hayvan barınakları,

kesimhaneler ve gıda denetim birimlerinde, akademik personel olarak Veteriner

Fakültelerinde ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığına bağlı Veteriner Meslek

Liselerinde, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü merkez ve hayvan ıslahı ve

üretim kurumlarında, Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüleri bölge

laboratuarlarında, Et ve Balık Kurumu, özel sektör et kombinaları, Süt Endüstrisi

TÜRKİYE İŞ KURUMU 5

Kurumu, Yapağı ve Tiftik A.Ş, Yem Sanayiinde Sağlık Bakanlığına bağlı Enstitü ve

Halk Sağlığı laboratuvarlarında, TÜBİTAK Araştırma Laboratuvarlarında, Milli

Prodüktivite Merkezinde, Devlet Planlama Teşkilatında, ordu hayvan sağlığı ve

gıda kontrol hizmetlerinde; ilaç firmaları, özel sektör çiftlikleri ve hayvansal

üretime dayalı gıda sanayiinde, halk sağlığı ve çevre sağlığıyla ilgili tüm kamu

kurum ve kuruluşlarında sağlık kontrol, kalite kontrol, üretme, işletme ve yönetim

alanlarında, hayvan derisi işleyen fabrikalarda görev yapabilir ve mevcut

kanunlara göre kendi kliniklerini açabilirler.

Veterinerler, günlük normal çalışma sürelerinden fazla çalışırlar. Günün her

saatinde görevli oldukları gibi, resmi tatillerde de çalışabilirler. Salgın ve

paraziter hayvan hastalıkları görüldüğünde, veterinerler sık sık köylere gitmek

zorundadırlar. Bu ve benzeri çalışma koşullarından ötürü veterinerlik daha çok

erkeklere uygun bir meslek olarak görünüyorsa da son zamanlarda kız öğrenciler

de veteriner fakültelerini tercih etmektedirler.

İnsanoğlunun gelişmesi, gelişimini sürdürebilmesi ve sağlığını koruyabilmesi için

hayvansal besin tüketme ihtiyacının artması yanında, evcil hayvan besleyen insan

sayısının artması veterinerlere duyulan ihtiyacı artırmaktadır. Artan nüfusu

beslemek için, ülkemizde ve dünyada hayvancılığın daha modern ve bilimsel

yöntemlerle yürütülmesi açısından araştırmalar yapılmakta ve hayvan neslinin

iyileştirilmesi, hastalıkların önlenmesi gibi alanlarda önemli adımlar atılmaktadır.

Mesleğin yürütülmesinde kullanılan tekniklerin de sürekli değişimi ve gelişimi söz

konusudur.

Veterinerlerin, mezuniyet sonrası bulundukları yörenin Veteriner Hekimler

Odasına kayıt olmaları yasal bir zorunluluktur.

EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

EĞİTİM SÜRESİNCE

Koşulları uygun olan öğrenciler Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu'nun

vermiş olduğu krediden yararlanabilirler.

Öğrencilerin, eğitimleri süresince, Yüksek Öğrenim Kurumlarına ödemek zorunda

oldukları harçlar vardır ki, bu harç miktarları her yıl Yüksek Öğretim Kurulunun

önerisi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından tespit edilmektedir. Ödeme zorluğu

içinde bulunan öğrencilerin harçları, borçlanma veya hizmet yükümlülüğü karşılığı

devletçe karşılanabilmektedir.

EĞİTİM SONRASI

Meslek eğitimini tamamlayan veteriner hekimler, ilk işe başladıklarında, asgari

TÜRKİYE İŞ KURUMU 6

ücretin 2 katından az olmamak üzere bir ücret almaktadırlar. Bu ücrette, hizmet

süreleri, uzmanlık alanları, çalıştıkları kurum ve kuruluşların yapısı ve büyüklüğüne

göre artış olabilmektedir.

Kendine ait işyeri bulunanların kazanç durumu çok değişkendir.

MESLEKTE İLERLEME

Veteriner hekimler, mezuniyet sonrası doktora yapabilir; üniversitelerde öğretim

görevlisi olarak hizmet verip, yrd. doçent, doçent ve profesörlüğe kadar devam

eden akademik kariyere yönelebilir; biyokimya, mikrobiyoloji, patoloji, besin

hijyeni, klinik (cerrahi, doğum vb.) gibi alanlarda uzmanlaşabilir; çalıştıkları kurum

ve kuruluşların yapısı, hizmet alanı ve büyüklüğü doğrultusunda yönetim

kademelerinde yer alabilirler.

Lisans eğitiminden sonra yüksek lisans, doktora yapabilir, araştırma görevlisi

olabilir ve akademik kariyer yapabilirler.

BENZER MESLEKLER

Hayvan Sağlığı Memuru,

Tıp Doktoru.

EK BİLGİLER

SORUMLULUK

Hayvan sağlıklarının korunması, büyük ve küçükbaş hayvanlar, arı, su canlıları,

egzotik hayvanlar ile kümes hayvanlarının beslenmesi, üretimi, ıslahı,

yetiştirilmesi ve verimliliklerinin arttırılması, hayvan hastalıklarının teşhis ve

tedavisi, salgın hastalıkların önlenmesi, hayvansal ürünlerin üretim teknolojisi ve

insan tüketimine uygunluğunun her aşamadaki sağlık kontrolü, hayvansal ürünlerde

kirlenme, hayvansal atık ve atıkların yönetimi ile çevre kirliliği konuları veteriner

hekimlerin sorumluluk alanındadır. Veteriner hekimliğin görev alanını sadece

hayvan sağlığı ile sınırlamak yanlış ve toplum zararına olacak kısır bir düşüncedir.

Veteriner hekimliğin görev alanı doğrudan doğruya insan sağlığı ile de ilgilidir.

Zira, hayvan sağlığı ile insan sağlığını birbirinden kesin olarak ayırmak mümkün

değildir. Hayvanlardan insanlara direkt veya hayvansal ürünler üzerinden dolaylı

olarak geçen hastalıklardan (zoonoz) insanların korunması ancak veteriner

hekimlerin sorumluluğundaki çalışmalar ile mümkündür.

İŞ GÜVENLİĞİ

Hasta hayvanların muayenesi ve tedavisinde gerekli tıbbi önlemler alınmalıdır.

Çalışılırken önlük giyilmeli, eldiven ve maske kullanılmalıdır.

TÜRKİYE İŞ KURUMU 7

YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI

Meslek elemanları,

 2010 ÖSYS Başvuru Kılavuzu,

 Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının

Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2010 Kılavuzu,

 ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi-

2000,

 Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.

 02.02.2008 tarih ve 26775 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "Doktorluk,

Hemşirelik, Ebelik, Diş Hekimliği, Veterinerlik, Eczacılık ve Mimarlık

Eğitim Programlarının Asgari Eğitim Koşullarının Belirlenmesine Dair

Yönetmelik”.

DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER

 İlgili eğitim kurumları,

 Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr

 Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/

 Türkiye İş Kurumu Meslek Bilgi Merkezleri.