SOSYAL ÇALIŞMACI (SOSYAL HİZMET UZMANI) mesleği

TÜRKİYE İŞ KURUMU 1
SOSYAL ÇALIŞMACI
(SOSYAL HİZMET UZMANI)
________________________________________________________
TANIM
Ekonomik, sosyal ve kültürel yönden sıkıntı içinde bulunan kişi, grup ve
topluluklara sorunlarını tanıyıp çözümlemelerinde sahip oldukları olanakları
kullanma ve çevredeki olanakları araştırma ve yararlanma konusunda yardımcı
olan kişidir.
GÖREVLER
 Sosyal ve ekonomik yoksunluk içinde bulunan yaşlıların huzurevlerine
yerleştirilmesi, bakımının sağlanması için gereken çalışmaları yürütür,
 Kimsesiz çocukların koruyucu ailelere veya yetiştirme yurtlarına
yönlendirilmesini sağlar, durumlarını izler,
 Yoksulluk içinde olup temel ihtiyaçlarını karşılayamayan kişi veya ailelere,
para, gıda, giyim yardımı yapmak amacı ile gerekli hizmetleri geliştirir, bu
hizmetlerin uygulanması için kaynak sağlamaya çalışır,
 Gelişmede geri kalmış kırsal alanlarda ve gecekondu bölgelerinde insanların
ihtiyaçlarını saptar ve karşılanması için gerekli girişimlerde bulunur.
KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER
 Büro malzemeleri,
 Kırtasiye malzemeleri.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Sosyal çalışmacı olmak isteyenlerin;
 Kişisel ve toplumsal sorunlara derin ilgi duyan,
 Konuşma ve ikna kabiliyeti olan,
 Başkalarının duygularını anlayabilen,
 İnsanların refahına ilgi duyan,
 Liderlik özelliklerine sahip kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
TÜRKİYE İŞ KURUMU 2
Sosyal çalışmacılar genellikle büro ortamında çalışırlar. Zaman zaman sıkıntı
içindeki insanların ikametgahında görüşme yapabilirler. Sosyal çalışmacılar birinci
derecede sıkıntı içindeki insanlarla iletişim halindedirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER
 Ülkemizde bu mesleğin eğitimi, Üniversitelerin, Sağlık Bilimleri Fakülteleri ve
İktisadi İdari Bilimler Fakültesi ve Yüksek Okullarda verilmektedir.
 Adnan Menderes (Aydın) Nazilli İktisadi idari Bilimler Fakültesi
 Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi
 Hacettepe Üniversitesi (Ankara) İktisadi idari Bilimler Fakültesi
 Başkent Üniversitesi, (Ankara) Sağlık Bilimleri Fakültesi,
 Sakarya Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi
 Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesinde verilmektedir.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER
 Türkçe,
 Psikoloji,
 Sosyoloji.
MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için;
 Lise veya dengi okul mezunu olmak,
 Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS) ve Lisans Yerleştirme Sınavı ’nda (LYS)
“Sosyal Hizmetler”lisans programı için yeterli Fakülte ise “TM-3”, Yüksek
Okul ise “YGS-5” puan almak.
 Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda
“Sosyal Hizmetler”lisans programı ile ilgili en az bir yüksek öğretim
programını tercih etmek gerekmektedir.
Bu yükseköğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin Sosyal
Bilimler, Edebiyat, Sosyal Bilimler ve Edebiyat, Dil ve Edebiyat, Genel Kültür,
Türkçe-Matematik, alanlarından mezun iseler YGS ve LYS sonuçlarına göre
ÖSYM tarafından yapılan yerleştirme işleminde diğer alanlardan mezun olanlara
göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle
yerleştirilmektedirler.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 3
Ancak kendi alan/kol/bölümleri dışında bir yükseköğretim programını tercih
eden adayların yerleşme şansları azalmaktadır.
Meslek Liselerinin; Çocuk Gelişimi, Çocuk gelişimi ve Bakımı, Çocuk Gelişimi ve
Eğitimi bölümlerinden mezun olanlar ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme
Sınavını (ÖSS) kazanıp, Sosyal Hizmetler lisans programını tercih etmeleri
durumunda, ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre
öncelikle yerleştirilmektedirler.
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, İş Sağlığı ve Güvenliği, İtfaiyecilik ve Yangın
Güvenliği, İtfaiyecilik ve Sivil Savunma, Özel Güvenlik ve Koruma, Savunma ve
Güvenlik, Sosyal Güvenlik, Sosyal Hizmetler/Sosyal Hizmet, Sosyal Bilimler,
Kamu Güvenlik ve Asayişinin Sağlanması, Hava Savunma, İstihbarat, Mühimmat
ve Mühimmat Tahrip, Güvenlik, Güvenlik ve Koruma Ön Lisans programlarından
mezun olduklarında Dikey Geçiş Sınavına (DGS) girerek başarılı olmaları halinde
“Sosyal Hizmetler” lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitimi liseden sonra 4 yıllık lisans düzeyinde verilmektedir.
Sosyal hizmet eğitiminde temel olan ekonomi, sosyoloji, siyasal bilimler, sosyal
antropoloji, psikoloji ve sosyal psikoloji gibi dersler, insan ihtiyaçlarına ve sosyal
sorunlarına bir anlayış kazandırmak amacıyla ilk iki yılda verilir.
Daha sonraki yıllarda Sosyal Hizmete Giriş, Sosyal Hizmet Alanları, Sosyal
Sorunlar, Mülakat, Tıbbi ve Psikiyatrik Sosyal Hizmetler, Aile ve Çocuk Refahı,
Suçluluk, Nüfus Dinamiği, Sosyal Refah, Sosyal Hizmet Yöntemleri (Sosyal-
Kişisel Çalışma, Sosyal Grup Çalışması, Toplumla Çalışma, Sosyal Refah
Araştırması ve Sosyal Hizmet Yöntemi) gibi sosyal hizmetin kapsamına giren
dersler okutulur.
Sosyal hizmet alanında çalışanların sosyal hizmete ilişkin çeşitli disiplinler
hakkında bilgi sahibi olmaları yanında belirli beceri ve davranışları geliştirmeleri
de gerekir.
Sosyal hizmet öğrencileri bu beceri ve davranışları ancak uygulama tecrübesi ile
kazanırlar. Öğrenciler uygulamalarını sosyal grup çalışması, sosyal kişisel çalışma
ve toplumla çalışma yöntemlerini kullanarak sırayla ikinci, üçüncü ve dördüncü
sınıflarda bir sosyal hizmet kurumunda veya alanında yaparlar.
Öğrenciler gerekli beceri ve davranışları, okulca görevlendirilen yöneticilerin
yardımı ve denetimiyle kazanırlar. Uygulamalar genel eğitim programı içerisinde
yaklaşık yüzde kırk oranında yer almaktadır.
Ayrıca öğrenciler üçüncü sınıftan başlayarak bir öğretim üyesinin yönetimi
altında kişi veya grup olarak sosyal hizmet alanında bir araştırma yaparlar.
Öğrenciler araştırma, kuram, yöntem ve tekniklerinde gerekli eğitimi alırlar ve
TÜRKİYE İŞ KURUMU 4
araştırma sürecini uygulamayı öğrenirler.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Bölümü başarı ile bitirenlere "Sosyal Çalışmacı" lisans diploması ve ünvanı verilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Meslek elemanları;
Çocuk Esirgeme Kurumu ve Sosyal Hizmetler Kurumu Genel Müdürlüğünde;Sosyal
hizmetler konusunda plan, program, uygulama ve değerlendirme çalışması,Açılmış
olan resmi ve özel kreş-gündüz bakımevi, çocuk bakım yurtları ve yetiştirme
yurtları ile ilgili plan, program hazırlar, denetimini yaparlar.
Çocuk bakım yurtlarında, Kreş ve gündüz bakımevlerinde, Yetiştirme
yurtlarında, Rehberlik araştırma merkezlerinde, Hastanelerde, Rehabilitasyon
merkezlerinde, Ruh sağlığı kurumlarında, Huzur ve dinlenme yurtlarında,
Cezaevleri ve çocuk ıslahevlerinde, Emniyet çocuk bürolarında görev yaparlar.
Ayrıca mezunların özel kreş ve gündüz bakımevi, yaşlılar evi (huzur evi) açma
hakları da vardır.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Eğitim süresince herhangi bir kazanç yoktur. Ancak mezuniyet sonrası aylık
taksitlerle ödemek koşuluyla Kredi ve Yurtlar Kurumundan öğrenim ve katkı
(harç) kredisi alınabilir.
EĞİTİM SONRASI
Okulu yeni bitiren sosyal çalışmacı kamu kurumlarında 8/1 dereceden göreve
başlar ve brüt asgari ücretin 1,5-2 katı düzeyinde ücret alır. Ayrıca çalıştığı
kurumun durumuna göre sosyal yardım, tazminat ve hastanede çalışıyorsa döner
sermayeden pay alır.
MESLEKTE İLERLEME
Lisans eğitiminden sonra alanlarında mastır (yüksek lisans) ve doktora eğitimi
TÜRKİYE İŞ KURUMU 5
alarak akademik kariyer yapabilirler, yüksek öğretim kurumlarında araştırma
görevlisi, doçent, profesör gibi unvanlarla öğretim üyesi olarak görev yapabilirler.
Çalıştığı kuruluşta hizmet yılına bağlı olarak, en üst düzey idareciliğe kadar
yükselebilir.
BENZER MESLEKLER
 Pedagog,
 Sosyolog,
 Psikolog,
 Psikolojik Danışman,
 Sosyal Antropolog,
 Rehberlik Uzmanı.
H - EK BİLGİLER
-
YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
 Meslek elemanları,
 ÖSYS Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi Kılavuzu-2010,
 2008 ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu,
 ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi – 2000
 Meslek Yüksekokulları ile Açık öğretim Ön lisans Programları Mezunlarının
Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2010 Kılavuzu,
 Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
 Sosyal Hizmet Mütehassıslarının İş Tanımları,
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
 İlgili eğitim kurumları,
 Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
 Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
 Türkiye İş Kurumu Meslek Bilgi Merkezleri.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 6