__________________________________________________
TANIM
Perakende satış elemanı, perakende mal satışı yapan ticarethanelerde müşteriye malı
tanıtan ve satmaya çalışan kişidir.
GÖREVLER
Satılacak malları cins, kalite ve fiyatlarına göre sınıflandırır. Özürlü veya kullanılmaz
durumdaki malları ayırarak ilgili birimlere gönderir,
Satışa sunulacak malları teslim alır, mal giriş kayıtlarını tutar ve etiketler,
Malları raflara yerleştirir, vitrin düzenlemesine yardımcı olur,
Müşteriyi psikolojik olarak etkilemeye çalışır ve onu, satın almaya teşvik eder,
Satılan malın satış fişini düzenler ve her gün satılan malların dökümünü yapar, günlük
satış cirosunu hesaplar ve satış fişlerini mal çıkış defterine işler,
Mal stoklarını kontrol ederek bir sonraki satış günü için ne kadar satış yapabileceğini
ilgililere bildirir ve ona göre depodan mal getirtir.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Tezgâhtar sattığı malzemeye göre değişik nesnelerle çalışır.
Çalışmaları sırasında;
Çeşitli mallar ve satış fişi kullanır.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Perakende satış elemanlarında şu özellikler aranır:
Birçok şeye aynı anda dikkat edebilmek,
Güler yüzlü ve sabırlı olmak, başkalarını etkileyebilmek,
Uzun süre ayakta durabilmek,
Yönergelere uygun davranabilmek,
Ellerini çabuk ve ustalıkla kullanabilmek.
Tezgâhtarlık mesleği için genellikle en az lise mezunu 18–35 yaşları arasında olan kişiler
tercih edilirler.
Aşırı derecede görme, konuşma, işitme özrü olanlar, insanlarla iletişim kuramayan ve tek
başına çalışmaktan hoşlanan kişiler bu meslekte başarılı olamazlar.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Satış elemanlarının çalışma ortamı sattıkları malın türüne göre değişir. Örneğin, inşaat
malzemesi satan işyeri tozlu olabilirken gözlük satan bir işletme çok temiz olabilir.
Perakende satış elemanları çalışmalarında birinci derecede insanlarla ilgilidirler. İş,
sürekli ayakta durmayı gerektirir. Bu yüzden meslek üyeleri arasında bel rahatsızlığı,
varis gibi hastalıklar görülmektedir.
Ayrıca çalışma yoğunluğunda özel günlere ve mevsimlere bağlı olarak değişiklik
olabilmektedir. (örn, hafta sonu çalışması.)
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Milli Eğitim Bakanlığı Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı pratik kız sanat
okulları ile Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğünün Mesleki Eğitim Merkezleri ile
Halk Eğitim Merkezlerinde "Satış Elemanlığı” meslek kursu verilmektedir.
Meslek eğitimi işe girme ile başladığından işyerinin özelliğine göre ya görüşme
(mülakat) usulü ile ya da yazılı sınavla veyahut başka bir görevde iken üstün
performans göstererek anılan mesleğe alınıp yetiştirilme durumu söz konusu
olabilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için;
En az ilköğretim okulu mezunu olmak,
14 yaşını doldurmuş olmak,
Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak,
Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri sahibi ile çıraklık sözleşmesi imzalamak
gereklidir.
MEB tarafından meslek kurslarına girebilmek için ilköğretim mezunu olmak, bünyesi ve
sağlık durumu itibarı ile kurs programının gerektirdiği niteliklere sahip olmak
gerekmektedir.
EĞİTİM SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleki eğitim merkezinde eğitimin süresi ilköğretim mezunları için 2 yıl, ortaöğretim
mezunları için 1 yıldır.
Halk eğitim merkezlerinde eğitimin süresi 256–700 saattir.
Tezgâhtarlık mesleğinin eğitim süresi işyerinin eğitim politikasına göre değişiklik gösterir.
Bu süre meslek adayının yeteneklerine göre de değişebilir. Araştırmalar sonucunda
mesleğin eğitim süresinin 6 ay ile 1 yıl arasında olduğu belirlenmiştir.
Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü pratik kız sanat okullarında açılan meslek kursunda
uygulanan eğitimde,
Türkçe (Güzel Konuşma),
Muhasebe-Ekonomi,
Matematik,
Yabancı Dil,
Satış Teknikleri ve Pazarlama,
Bilgisayar,
Kişisel Bakım ve Görgü Kuralları dersleri verilmiştir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Perakende satış elemanlarının orta ve büyük ticarethanelerde çalışma olanakları vardır.
Hizmet sektörünün gelişmesine paralel olarak tezgâhtarlık mesleğinin önemi ve bu meslek
elemanlarına duyulan ihtiyaç artmaktadır. Süper ve mega marketlerin ortaya çıkışı,
nitelikli eleman ihtiyacını daha da artırmaktadır. Özellikle büyük illerde, turistik
yörelerde iş bulma olanağı fazladır.
Kendisini tezgâhtarlık mesleğinde yetiştiren kişi, sermayesi olduğu takdirde kendi işini de
kurabilir.
MESLEKTE İLERLEME
Meslekte ilerleme; daha çok ücrette artış, sorumluluğun artırılması şeklinde olmaktadır.
Tecrübe ve yeteneğe göre bölüm sorumlusu veya satış sorumlusu olabilirler.
Meslekte yeterli performansı gösterenler büyük işyerlerinde daha fazla ücretle
çalışma olanağı bulabilirler.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Mesleki eğitim iş başında yapıldığından, işe başlamada meslek adayı ile işveren arasında
yapılan anlaşma sonucu belirlenen ücret ödenmektedir. Bu ücret asgari ücret düzeyinde
veya daha fazla olabilmektedir. Eğitim boyunca meslek adayının karşılaması gereken
herhangi bir masraf söz konusu değildir.
Meslek eğitimini tamamlayan ve tezgâhtar olarak göreve başlayan elemanlara işyerinin
ücret politikalarına paralel olarak değişik sistemlerde ücret ödenmektedir. Bazı işyerleri
aylık ücret öderken, bazıları da yüzde usulü ve prim şeklinde ödeme yapmaktadır.
İşe ilk girişte genellikle asgari ücret uygulanmakta, gösterilen performansa ve işyerinin
niteliğine göre ücret artışları söz konusu olmaktadır.
Araştırmalarımızda tezgâhtar olarak çalışanların, ortalama net asgari ücretin 1,5–2 katı
ücret aldıkları saptanmıştır. Bu miktarlar yörelere göre de değişiklik gösterebilmektedir.
Ayrıca, işyerlerinin durumuna göre, kazanç sayılabilecek yemek, servis veya başka
olanaklardan da faydalanabilirler.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
İlgili Eğitim Kurumları,
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder