MEYVE VE SEBZE İŞLEME TEKNİKERİ mesleği

TÜRKİYE İŞ KURUMU 1
MEYVE VE SEBZE İŞLEME TEKNİKERİ
_________________________________________________________
TANIM
Meyve ve sebze işletmelerinde fiziksel ve kimyasal aşamalardan geçirilerek yeni bir ürün
elde edilmesi safhasına kadar süren etkinliklerde ara eleman olarak çalışan kişidir.
GÖREVLER
 Meyve ve sebzelerin doğal ve yapay yollardan kurutulması,
 Meyvelerin suyunu çıkarma, karbonlama ve şişeleme işlemlerinin yapılması,
 Meyve ve sebzelerin dondurularak korunması ve uygun ortamlarda çözülmesi,
 Salça, turşu, marmelat, reçel, meyve suyu özü gibi ürünlerin elde edilmesi
işlemlerinin gıda teknolojisinin gereklerine göre gerçekleştirilmesi,
 Elde edilen ürünlerin en uygun biçimde ambalajlanması işlerinde görev alan meslek
elemanıdır.
KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER
 Meyve ve sebzeleri işlemek ve ambalajlamak için çeşitli makineler,
 Çeşitli tornavida ve anahtar takımları,
 Perçinleme araç-gereçleri,
 Kaynak araç-gereçleri,
 Lehimleme araç-gereçleri,
 Soğutma sistemleri,
 Isıtma sistemleri,
 Doğal ve yapay kurutma araç-gereçleri,
 Çeşitli kimyasal maddeler,
 Çeşitli ambalajlama maddeleri,
 Etiketleme aracı,
 Presler,
 Filtrasyon sistemleri.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
 Meyve ve sebze işleme teknikeri olmak isteyenlerin;
 Kimya ve biyolojiye ilgili ve bu konularda başarılı,
 Renk algısı, tat ve koku alma duyuları gelişmiş,
 Yeniliklere açık ve yaratıcı,
 Başkaları ile işbirliği yaparak çalışabilen,
 Ekonomi ve ticarete ilgili
 kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Meyve ve sebze işleme teknikerleri ya kendilerine ya da başkalarına ait, fabrika veya
TÜRKİYE İŞ KURUMU 2
atölyelerde çalışırlar. İşyeri gürültülü, nemli, kokulu bazen de soğuktur. Tekniker gıda
mühendisi ile teknisyen ve işçiler arasında iletişimi ve eşgüdümü sağlar. Çalışmalar sırasında
maddelerle (yaş, kuru meyve sebze), makinelerle ve insanlarla ilgilidir. Çalışırken
üreticilerle, çeşitli kooperatif yöneticileriyle iletişimde bulunurlar.
MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER
Meslek eğitimi aşağıda yer alan üniversitelere bağlı meslek yüksek okullarının “Meyve -
Sebze İşleme Teknolojisi” programlarında verilmektedir.
- Ege Üniversitesi (İzmir)Ege Meslek Yüksekokulu,
- Sakarya Üniversitesi Pamukova Meslek Yüksekokulu,
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER
 Biyoloji,
 Kimya.
MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI
- Meslek liselerinin Ağırlama ve Gıda Teknolojisi, Besin Endüstrisi, Besin Endüstrisiİşleme,
Besin Kontrol ve Analizleri, Besin Teknolojisi, Besin Teknolojisi-Besin Kontrol ve
Analizleri, Besin Teknolojisi-Kurum Beslenmesi, Beslenme ve Ev Yönetimi, Değirmencilik,
Ev Yönetimi, Ev Yönetimi ve Beslenme, Gıda Analizi, Gıda Kontrol ve Analizleri, Gıda
Teknolojisi, Kurum Beslenmesi, Besin Teknolojisi-Gıda Kontrol ve Analizleri bölümlerinden
mezun olanlar “Meyve ve Sebze İşleme Teknikerliği” ön lisans programına sınavsız geçiş için
başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler.
Ortaöğretim Başarı Puanları, okul türleri, Mesleki ve Teknik Eğitim Bölge’leri (METEB)’leri
ve mezuniyet yılları dikkate alınarak kontenjan dahilinde yerleştirilebilirler.
Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da
liselerden mezun olanlar/olacaklar ise ÖSYM tarafından yapılan Yükseköğretime Geçiş
Sınavına (YGS) girmeleri ve yeterli “YGS-6“ puanı almaları halinde sınavsız yerleştirme
sonunda kontenjan kalırsa ek yerleştirme ile açık olan programlara istedikleri takdirde
yerleştirilebileceklerdir
EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitiminin süresi 2 yıldır.
Eğitim süresince yıl ve dönem itibari ile şu dersler okutulmaktadır:
1. Sınıf 1. Yarıyıl; Matematik, Teknik Resim, Genel Kimya, Fizik, Bilgisayar, Makine
Elemanları, Genel Mikrobiyoloji, Meyve-Sebze Yapısı ve Bileşimi.
2. Yarıyıl; Ekonomi ve İş İdaresine Giriş, İstatistik, Laboratuar Tekniği, İş Güvenliği ve
İlk Yardım, Elektroteknik, Gıda Bilimi, Meyve Sebze Mikrobiyolojisi.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 3
2. Sınıf 3. Yarıyıl; Soğukta ve Dondurularak Muhafaza Tekniği, Kutu Konserveciliği,
Kurutma Teknolojisi, Meyve Suyu Teknolojisi, Gıda Sanayiinde Hijyen ve Sanitasyon.
4. Yarıyıl; Meyve Sebze Ürünlerinde Kalite Kontrol, Konsantre Ürünler Teknolojisi, Reçel
ve Marmelat Teknolojisi, Meyve Sebze Ürünleri Ambalaj Teknikleri, Gıda Mevzuatı,
Kimyasal Yöntemlerle Muhafaza, Turşu Teknolojisi.
Ayrıca öğrencilerin işletmeleri tanıması, iş ortamına hazırlanması amacıyla 3 aylık bir staj
uygulanmakta ve değerlendirilmektedir.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlar "Meyve-Sebze İşleme” ön lisans diploması ve "Meyve-
Sebze İşleme Teknikeri" unvanı verilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Meyve ve sebze işleme teknikeri mevsimlik veya sürekli olarak çalışan ve gıda maddeleri
üreten, meyve-sebze işleyen fabrikalarda (Meyve Suyu Fabrikası, Salça Fabrikası, Turşu
Fabrikası, Reçel, Marmelat İmal Fabrikaları, İncir, Kuru Üzüm, Fındık İşleme Atölyeleri
gibi), küçük aile işletmelerinde, satış birimlerinde çalışabilmektedirler.
Mezunların iş bulma olanakları oldukça fazladır. Çünkü öğrencilere staj yaptıkları
işletmelerden talep gelmektedir.
Toplumdaki gelişmeye paralel olarak hazır gıdalara duyulan gereksinim doğrultusunda;
işletmelerdeki iş olanakları arttığı gibi kendi işyerlerini kurma olanakları da vardır.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Bu meslekte eğitim süresince staj dönemi hariç herhangi bir ücret kazanılması olanaklı
değildir. Ancak, çeşitli kamu, özel kurum ve kuruluşlardan karşılıklı veya karşılıksız kredi,
burs alınabilir. İkinci sınıf sonunda yapılan staj süresince de belli bir miktarda ücret
alınabilir.
EĞİTİM SONRASI
Eğitim sonrası ise çalışılan kurum ve kuruluşların ücret politikaları değişiklikler
göstermektedir. Daha çok özel sektörde çalışmakta ve asgari ücretin yaklaşık 1.5-2 katı
maaş almaktadırlar.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 4
MESLEKTE İLERLEME
"Meyve-Sebze İşleme” ön lisans programını başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan
Dikey Geçiş Sınavı’nda başarılı oldukları takdirde, " Bahçe Bitkileri, Bitki Koruma ,Gıda
Mühendisliği , Tarla Bitkileri " lisans programlarına ve Açıköğretim lisans
proğramlarından İktisat- İşletme bölümüne de dikey geçiş yapabilirler.
Meyve ve sebze işleme teknikeri olarak çalışan kişinin mesleki açıdan yükselebileceği alan
yoktur. Çalıştığı işletmenin durumuna göre idari pozisyonlara gelebilir.
BENZER MESLEKLER
 Gıda Mühendisliği,
 Fermente Ürünler Teknikerliği,
 Besin Endüstrisi Teknisyenliği,
 Besin Teknolojisi Teknisyenliği.
YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
 Meslek elemanları,
 "Ege Üniversitesi 1992-1993" Ege Üniversitesi Basımevi Bornova-İzmir/1991,
 Yıldız KUZGUN: "Üniversiteler Yüksek Öğretim Programları ve Meslekler Rehberi"
ÖSYM-AGB Yayını No:0015, Mayıs-1989-ANKARA,
 2010 Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) Kılavuzu,
 Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları
 Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2010 Kılavuzu,
 Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
 İlgili eğitim kurumları,
 Türkiye İş Kurumu Meslek Bilgi Merkezi,
o Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
 Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
TÜRKİYE İŞ KURUMU 5
İZMİR/E.D.
H-I-İ 1.1 2010/II