TANIM
Belli bir desen ve şekilde kesimi yapılmış kumaş, deri, kürk vb. parçaların makine ile
birleştirilmesi (dikilmesi) işlemini yapan kişidir.
GÖREVLER
Dikim yapılacak parçaya göre makineyi seçer,
Makineyi iğne, iplik, dikim çeşidine göre dikişe hazırlar,
Gelen parçaların renk, şekil ve kesim özelliklerine göre iplik ve dikiş çeşidini
seçerek dikimini yapar,
Dikimi yapılan parçaların overlok işlemini yapar,
Dikimi yapılan parça üzerine makine ile yapılması istenilen desen, şekil, parça
ilavesi vb. işlemlerini yapar,
Dikilen, tamir edilen parçaları kontrol eder, varsa hatalarını düzeltir,
Dikilen parçaları ilgili üniteye götürür veya gönderir,
Makinenin günlük bakımını yapar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Düz ve sanayi tipi kendine özgü dikiş makineleri,
Overlok makinesi, reçme makinesi, ilik otomatı, düğme otomatı,
Makas,
İğne,
Yağdanlık,
Tela,
Kumaş, deri, kürk, mefruşat, branda, naylon vb. maddeler,
İplik, mezura, düğme,
Makinelerin bakımı için gerekli el aletleri.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Görme özürlü olmaması,
Renkkörlüğü bulunmaması,
Göz ve el koordinasyonu olması,
Sabırlı ve dikkatli,
Uzun süre oturarak çalışmayı seven,
Aynı işleri sürekli tekrarlamaktan bıkmayan,
El ve parmak becerisi yüksek olması gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Atölye fabrika gibi kapalı ortamlarda bant usulü ile çalışırlar. Seri üretim yapılan
işyerlerinde, işbirliği ve üretim akışını aksatmayacak çalışma temposu çok önemlidir.
Çalışma ortamı; gürültülü, zaman zaman tozludur.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Makineciler, hazır giyim imal atölye ve fabrikaları mefruşat, çadır-branda imal
atölyeleri; torba, çuval atölyelerinde çalışabilirler. Ülkemizin tekstil yönünden
gelişmiş olması, hazır giyim ürünlerinin çeşitlenmesi hazır giyime duyulan ihtiyaç
makineci istihdamını da olumlu yönde etkilemiştir. Halen yetişmiş makineci açığı
oldukça fazladır. Ancak, konfeksiyon işyerlerinde yaygın olarak sigortasız işçi
çalıştırma, düşük ücret gibi nedenlerle bu meslek elemanlarında sık sık işyeri
değiştirme söz konusudur. Kendi işyerlerini açma imkânları da mevcuttur.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi yeterli müracaat olması durumunda tüm mesleki eğitim
merkezlerinin erkek terziliği ve bayan terziliği bölümlerinde ders olarak
verilmektedir,
Türkiye İş Kurumu-İşletme işbirliği ile açılan “İşgücü Yetiştirme kursları”,
Halk eğitim merkezleri,
Özel kurs firmaları, dershaneler,
İşletme-öğretim kurumları işbirliği ile açılan kurslar,
İşletmelerin eğitim merkezleri ve birimlerinde açılan kurslar,
Kız meslek liseleri, Anadolu kız meslek liseleri, çok programlı liselerin “Tekstil
Konfeksiyon Alanı”nda, kız teknik öğretim olgunlaşma enstitüleri, pratik kız sanat
okullarında verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için;
En az ilköğretim okulu mezunu olmak,
14 yaşını doldurmuş olmak.
Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun
olmak,
Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri sahibi ile çıraklık sözleşmesi
imzalamak gereklidir.
Kız meslek liseleri ve çok programlı liselere girebilmek için ilköğretim okulu
mezunu olmak ve bu okullara giriş şartlarını taşımak gerekir. Meslek eğitimi
veren her kurumun giriş koşulları ayrıdır.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Makinecilik eğitiminin süresi her şeyden önce öğrenme şekline göre
değişmektedir. Dört şekilde meslek öğrenilebilir.
Örgün Eğitim:
Anadolu kız meslek/Anadolu meslek ve çok programlı liselerinde eğitim süresi 4
yıldır.
Anadolu kız teknik lisesinde eğitim süresi 4 yıldır.
Anadolu meslek/Anadolu kız meslek liseleri, kız meslek/meslek liseleri ile çok
programlı liselerin “Tekstil Konfeksiyon” alanında öğrenim gören öğrenciler, genel
kültür derslerinin yanı sıra; temel sanat eğitimi, bilgisayar, araştırma teknikleri,
girişimcilik, insan ilişkileri ve iletişim, kalite kontrol, tekstil bilgisi, üretim
planlaması, temel tasarım bilgisi, uygulama teknikleri, çocuk giysi tasarım, kadın
giysi tasarım, erkek giysi tasarım, kalıp ve tasarımları gibi meslek dersleri
okutulmaktadır.
Anadolu kız meslek/Anadolu meslek liseleri ve kız meslek/meslek liselerinde
öğrenim gören öğrenciler 3308 sayılı Yasa’ya göre 11.sınıfta öğrenim gören
öğrenciler 3 gün işletmelerde, 2 gün okulda beceri eğitimi yaparlar. Bu eğitimleri
sırasında asgari ücretin %30’undan az olmamak üzere ücret alırlar.
İşletmelerde Pratikten Yetişme: Belli bir eğitim süresi yoktur. Kişinin ilgi, bilgi,
beceri, çalışma istek ve yeteneğine göre değişen sürelerde öğrenilir.
Meslek Edindirme Kursları: Kurslar yöntemiyle meslek eğitimi sunan birçok özel
ve kamu kuruluşu vardır. Özel kurs firmaları, MEB’na bağlı okullar, halk eğitim
merkezleri, Türkiye İş Kurumu bunlardan bazılarıdır. Bunların eğitim süreleri 2
aydan 4 aya kadar değişebilmektedir.
Çıraklık Eğitimi: Çıraklık eğitimi kapsamında olan Erkek Terziliği, Bayan Terziliği,
Konfeksiyon (iç giyim), Konfeksiyon (dış giyim) dallarında da makinecilik
öğretilmektedir. Giyim üretim teknoloji alanı altında eğitimi verilmektedir.
Çıraklık eğitiminde Türkçe, Matematik ve Meslek Matematiği, İşletme Bilgisi ve
Toplam Kalite Yönetimi, Din Kültürü ve Meslek Ahlakı ile Mesleki Bilgisayar gibi
genel kültür derslerinin yanında Ortak Beceri, Üretim Teknikleri, Kalıp
Hazırlama ve Tekstil Teknolojisi gibi alan ortak meslek dersleri verilmektedir.
Kadın Terziliği için Kadın Terziliği Dikim Teknikleri ve Kadın Giysi Kalıpları İle
Erkek Terziliği için de Erkek Terzi Dikim Teknikleri ve Erkek Giysi Kalıpları dal
meslekler dersleri verilmektedir.
Meslek lisesi kapsamında ise makine bilgisinin ders olarak verildiği bölümler
vardır. Bu bölümlerde genel bilgi derslerinin yanında temel sanat eğitimi, mesleki
resim, giyim aksesuarları, işletme bilgisi, kalıp hazırlama, giyim uygulama
teknikleri, model geliştirme teknikleri, konfeksiyon makineleri bilgisi,
konfeksiyon teknolojisi konularında eğitim-öğretim verilmektedir. Ayrıca 9.
sınıftan itibaren genel kültür derslerinin yanında tanıtım ve yönlendirme dersleri
verilmektedir.
MESLEKTE İLERLEME
Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Mesleki eğitim
merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik
eğitimlerine de devam edebilirler. Ustalık eğitimi 176 saat olup, bu eğitimde İnsan
Sağlığı ve İş Güvenliği, İş ve İnsan İlişkileri, Çalışma Hukuku, İşletme Bilgisi,
Sigorta ve Vergi Mevzuatı, Muhasebe ve Ekonomi derslerinin yanı sıra İleri Meslek
Bilgisi derslerini alırlar. 2 yılsonunda ustalık sınavlarına katılabilirler.
Ustalık için öngörülen teorik eğitime devam etmeyenler ise bir işyerinde 5 yıl
çalıştıktan sonra (çalıştıklarını SSK veya Bağ-Kur primleri ile belgelemek şartıyla)
ustalık sınavına katılabilirler. Ustalık belgesi alanlar mesleki eğitim merkezlerinde
40 saatlik iş pedagojisi kurs programını tamamlayıp sınavda başarılı olduktan sonra
"Usta Öğreticilik" belgesi alabilirler.
Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri
açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici" belgesine
sahip çalışanın olması zorunludur.
İlköğretim (ortaokul) mezunu kalfa ve ustalar, mesleki ve teknik Açıköğretim
lisesine devam ederek, meslek lisesi diploması alabilirler.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Eğitim süresince alınan ücret eğitiminin verildiği yere göre farklılıklar
göstermektedir. Pratikten öğrenenler aynı zamanda işyerinin elemanı olarak
görüldüğü için asgari ücret seviyesinde para almaktadır.
Türkiye İş Kurumu-İşletme işbirliği ile açılan kurslarda ise her yıl değişen
miktarlarda ücret (cep harçlığı) kursiyere ödenmektedir.
Çıraklık eğitimine devam edenler ise asgari ücretin en az %30'unu almaktadırlar.
Eğitim sonrası kazanç ise ücretli çalışanlara yeni girişte asgari ücret, parça başı
çalışmalarda da yapmış olduğu çalışmaya göre ücret ödenmektedir. Daha sonraki
yıllarda ise çalışma şekline, deneyime, işyerindeki ücret politikasına göre kazanç söz
konusudur.
Mesleğinde nitelikli ve gerekli sermayeye sahip olanlar kendi işyerini açabilir. Bu
durumda kazanç alınan siparişe göre değişkendir.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
İlgili Eğitim Kurumları,
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube
Müdürlükleri.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder