HAVACILIK VE UZAY / UÇAK MÜHENDİSİ mesleği

TÜRKİYE İŞ KURUMU 1
HAVACILIK VE UZAY / UÇAK MÜHENDİSİ
___________________________________________________
TANIM
Havacılık-uzay/uçak mühendisi, havada seyreden her çeşit aracın tasarlanması ve yapım
projelerinin hazırlanması, üretilmesi, geliştirilmesi, bakım-onarımı ve işletilmesi konularında
çalışan kişidir.
GÖREVLER
 Yapımı düşünülen hava taşıtının taslağını, ön projelerini hazırlar,
 Uçak yapımı için gerekli üretim yöntemleri arasından hangisinin daha ekonomik
olacağına karar verir. Bu konuda gerekli modelleri hazırlayarak deneylerini yapar,
 Üretimin planlanmasını; girdilerin zamanında, istenilen kalite ve niteliklerde üretimini
sağlar,
 Fabrikada ve yer istasyonlarında teknisyenlerin çalışmalarını denetler,
 Özürlü veya yanlış yapılmış parça veya malzemenin özrünün giderilmesi ve parçanın
gerekiyorsa dışlanarak yeniden yapılması için çalışır,
 Yapım sonrası uçuş tecrübelerini planlar, bunlara bizzat katılarak yapılan hava taşıtının
gerçekte işleyişini gözler,
 Araç kullanan kuruluşlarda işletme ve bakım mühendisliği görevlerini de yürütür.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
 Teknik malzemeler,
 Ölçüm aletleri,
 Bilgisayar,
 Teknik çizimler için gerekli cetveller,
 Hesap makinesi,
 Anahtar takımları,
 Test alet ve cihazları.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Havacılık-uzay/uçak mühendisi olmak isteyenlerin;
 Şekil ve uzay ilişkilerini görebilen,
 Matematik-fizik konularına ilgi duyan ve bu alanda başarılı,
 Yaratıcı, tasarım gücü yüksek,
TÜRKİYE İŞ KURUMU 2
 İnsanlarla iyi ilişki kurabilen,
 Sabırlı, dikkatli ve sorumluluk sahibi
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Meslek elemanları kısmen kapalı yerde, kısmen açık havada çalışır. Çalışma ortamı kirli, yağlı,
gürültülü olabilir. Yönetici kademelerinde bulundukları zaman büro ortamında çalışırlar.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Havacılık-uzay/uçak mühendisliği eğitimi ülkemizde iki yerde verilmektedir. Bunlar:
 Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ-Ankara),Üniversitelerin Mühendislik Fakültesi,
Havacılık ve Uzay Mühendisliği bölümü,
 İstanbul Teknik Üniversitesi, Üniversitelerin Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi, Uçak
Mühendisliği bölümüdür.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
 Fizik,
 Matematik.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
 Lise veya dengi okul mezunu olmak,
 Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS) ve Lisans Yerleştirme Sınavında (LYS) başarılı
olması gerekir. “Havacılık ve Uzay Mühendisliği” veya “Uçak Mühendisliği” lisans
programları için yeterli (MF-4) puanı almak gerekir.
 Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda “Havacılık
ve Uzay Mühendisliği” veya “Uçak Mühendisliği” lisans programları ile ilgili en az bir
yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
 Bu yükseköğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin Fen, Fen
Bilimleri, Klasik Fen, Matematik, Tabii Bilimler alanlarından mezun iseler YGS ve LYS
sonuçlarına göre ÖSYM tarafından yapılan yerleştirme işleminde diğer alanlardan
mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle
yerleştirilmektedirler.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 3
 Kendi alan/kol/bölümlerinin dışında bir yüksek öğrenim programını tercih eden
adayların yerleşme şansı azalmaktadır.
 “Uçak Elektriği”, “Uçak Elektroniği” , “ Uçak Elektrik ve Elektroniği” ön lisans
programlarını başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı’nda
başarılı oldukları takdirde “Uçak Mühendisliği”, ayrıca “Uçak Gövdesi”, “Uçak Motoru” ,
“Uçak Gövde Bakım” , “Uçak Yer Destek Sistemleri” “Uçak Teknolojisi” ön lisans
programlarını bitirenler ise “Havacılık ve Uzay Mühendisliği” ile “Uçak Mühendisliği”
lisans programlarına, dikey geçiş yapabilirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitim süresi 4 yıldır. Hazırlık sınıfı ile bu süre 5 yıla çıkmaktadır.
İstanbul Teknik Üniversitesi Uçak Mühendisliği Bölümü ile O.D.T.Ü Havacılık ve Uzay
Mühendisliği Bölümünde; mühendislik eğitimi verilerek, havacılık ile ilgili her konuda
çalışabilecek, yeterli kapasitede tasarım, araştırma, geliştirme, planlama, endüstriyel ilişkiler
ve bakım hizmetlerini yerine getirebilecek elemanlar yetiştirilir.
Eğitimin 1. sınıfında: Yüksek Matematik, Genel Fizik, Genel Kimya, Çizim, Bilgisayar
Programlama ve İngilizce dersleri; ikinci dönemde de bu derslerin devamı ve Statik dersi
okutulmaktadır.
İkinci sınıftan başlayarak dört ana grupta toplanan dersler (sınıfları parantez içinde
gösterilerek) şöyle sıralanabilir:
A) AERODİNAMİK VE UÇUŞ MEKANİĞİ
Akışkanlar Mekaniği (2), Aerodinamik (2), Aerodinamik (3), Uçak Performansı (3), Sistem
Dinamiği ve Kontrol (3), Uçuş Mekaniği ve Kontrol (4), Havacılık Mühendisliği Tasarımı (4),
B) İTKİ (MOTOR)
Termodinamik (2), Aerodinamik (3), Isı Transferi Sistemleri (3), İtki Sistemleri (3), Uçak
Motor Tasarımı ve Roket (4),
C) YAPI VE MALZEME
Statik (1), Dinamik (2), Mühendislik Malzemeleri (2), Mukavemet (2), Üretim Mühendisliği
İlkeleri (2), Havacılık Yapıları (I ve II), Havacılık Mühendisliği Malzemeleri (3), Havacılık
Yapıları Tasarımı (4), Tahribatsız Muayene Metotları
D) KONTROL VE AVİYONİK SİSTEMLERİ
Elektronik ve Elektrik Mühendisliği Temelleri (2), Uçuş Aletleri (4), Ölçme Tekniği (4),
Sistem Analizi (3), Kontrol Teorisi (4).
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara mezun olduğu bölüme göre “Havacılık ve Uzay
Mühendisliği”, “Uçak Mühendisliği” lisans diploması ve mezun olduğu alana göre unvan verilir.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 4
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Havacılık-uzay/uçak mühendisi;
 Türk Hava Yollarında,
 T.C Silahlı Kuvvetlerinde (Kara ve Hava Kuvvetleri Ana Bakım Üslerinde),
 Türk Uçak Sanayi A.Ş.,
 Makine Kimya Endüstrisi Kurumunda,
 TAI'de (Türkiye Uzay ve Havacılık Sanayi),
 Özel hava yollarında çalışabilirler.
Havacılık ve uzay endüstrisinde çalışan kimselerin büyük bir kısmı bilim adamlarından,
mühendislerden ve üst düzeyde teknik elemanlardan oluşmaktadır.
Ülkemizde uçak sanayii, lisans anlaşmalarıyla montajdan işe başlayarak, belirlenen program
paralelinde, araştırma-geliştirmeye de yer vererek imalatta milli katkının artışını öngören bir
hedef doğrultusunda gelişmektedir.
Gelişen bu hedef doğrultusunda havacılık/uçak mühendislerine duyulan ihtiyaç da
artmaktadır.
Bugün kısıtlı olan iş ve çalışma alanlarının her geçen gün teknolojinin gelişimine bağlı olarak
artması beklenmektedir. Çalışma alanları ülke şartlarına paralel olarak genişlemektedir.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Eğitim süresince bir kazanç söz konusu değildir.
Yüksek öğrenimleri süresince öğrenciler, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun
sağlamış olduğu kredi ve yurt hizmetlerinden yararlanabilirler, ayrıca çeşitli resmi ve özel
kurum ve kuruluşlar tarafından sağlanan burslardan faydalanabilirler.
EĞİTİM SONRASI
Eğitim tamamlandıktan sonra iş bilgisi, tecrübe, çalışılan alan ve bölüme göre kazanç durumu
değişmektedir. Havacılık-uçak mühendisliği genel olarak üst düzey gelir elde edilen meslek
gruplarındandır.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 5
MESLEKTE İLERLEME
 Lisans eğitiminden sonra yüksek lisans ve doktora yaparak akademik kariyer yapılabilir
ayrıca üniversitelerde, araştırma görevlisi, yrd. doçent, doçent ve profesör olarak
görev yapabilirler.
 Yöneticilik özelliklerine göre her kademede sorumlu amir olabilirler.
 Yurtdışında konuyla ilgili bir üniversitede yüksek lisans ve doktora yaparak bilgi ve
tecrübelerini arttırıp, üst düzey sorumlulukta bir görev alabilirler.
BENZER MESLEKLER
 Havacılık Tasarım Mühendisi,
 Elektronik Mühendisi,
 Üretim Mühendisi,
 Makine Mühendisi.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 6
EK BİLGİLER
-
YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
 Meslek elemanları.
 Türk Hava Yolları,
 Türk Uçak Sanayi Anonim Şirketi (TUSAŞ),
 Hava Kuvvetleri,
 "Havacılık ve Uzay Endüstrisinin Yapısı, İşleyişi ve Türkiye'de Gelişme Olanakları
Üzerinde Bir Araştırma" Doç. Dr. Ahmet DEMİR Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat
Politikası Kürsüsü,
 2010 ÖSYS Başvuru Kılavuzu,
 2008 Yüksek Öğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu,
 Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans
Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2010 Kılavuzu,
 ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi-2000,
 Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
 İlgili eğitim kurumları,
 Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
 Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
 Türkiye İş Kurumu Meslek Bilgi Merkezleri.