ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSİ mesleği

TÜRKİYE İŞ KURUMU 1
ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSİ
_____________________________________________
TANIM
Her türlü enerjinin yeterli, kaliteli, sürekli, düşük maliyetli ve çevreyle uyumlu bir
şekilde üretilmesi, tüketiciye sunulması ve ekonomik olarak kullanılması
süreçlerini planlayan, projelendiren, uygulayan ve bu konuda strateji geliştiren
kişidir.
GÖREVLER
 Enerji kaynaklarının bütün çeşitlerinin tanımlanması, üretimi, işletilmesi,
iletimi,dağıtımı,tüketimi aşamalarında görev alır,
 Temiz ve tükenmez enerji kaynaklarının ekolojik ve mali açıdan önemi
dolayısıyla çalışmalar yürütür.
 Yakıt hücreleri, yenilenebilir enerji kaynakları, enerji tasarrufu,
endüstriyel kurutma, dondurma sistemleri ve ısı alanlarında çalışmalar
yapar,
 Üreticinin yükünü azaltmak amacıyla enerji tasarrufu, enerji üretiminde
verimliliğin artırılması, enerji imkanlarının iyileştirilmesi amacıyla enerji
analizi alanında danışmanlık yapar,
 Ayrıca ülkemizin enerji stratejisi ve politikalarının belirlenmesine katkıda
bulunur,
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Enerji dönüşümü
 Birinci sınıf; elektrik üretim santrali (generatör)
 İkinci sınıf ; güneş pilleri,rüzgar tirbünleri
 Üçüncü sınıf; yakıt pilleri
TÜRKİYE İŞ KURUMU 2
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Enerji Sistemleri Mühendisi olmak isteyenlerin,
 Üst düzeyde genel akademik yeteneğe sahip,
 Matematik, fizik ve kimya alanlarına ilgili ve yetenekli ,
 Sistemli, ve disiplinli çalışma alışkanlığına sahip,
 Çevre sorunlarına karşı duyarlı,
 Analitik düşünme ve problem çözme yeteneği olan,
 Yaratıcı, sorgulayıcı, liderlik vasfı bulunan,
 Dikkatli ve sorumluluk sahibi,
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
 Çalışma yerlerinde gürültü, radyasyon ve ani ısı değişiklikleri bulunabilir.
Yine işin tehlikeleri arasında yakıcı, patlayıcı maddeler bulunması ve
elektrik çarpması ihtimali sayılabilir.
 Çalışırken genellikle meslektaşları, diğer çalışanlar ve müşteriler ile
iletişim içindedirler.
MESLEĞİN EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi sadece Bahçeşehir Üniversitesi Mühendislik Fakültesi “Enerji
Sistemleri Mühendisliği” bölümünde verilmektedir.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
 Matematik, Fizik, Kimya,
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
 Lise veya dengi okul mezunu olmak,
 Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS) ve Lisans Yerleştirme Sınavında (LYS)
başarılı olması gerekir. Endüstri Sistemleri Mühendisliği lisans programı
için yeterli (MF-4) puanı almak gerekir.
 Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda
" Enerji Sistemleri Mühendisliği" programını tercih etmek gerekmektedir.
 Bu yükseköğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin
TÜRKİYE İŞ KURUMU 3
Fen, Fen Bilimleri, Klasik Fen, Matematik, Tabii Bilimler alanlarından mezun
iseler YGS ve LYS sonuçlarına göre ÖSYM tarafından yapılan yerleştirme
işleminde diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı
puan elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedirler.
 Alternatif Enerji Kaynakları Teknolojisi, Enerji, Termik Santrallerde
Enerji Üretimi ön lisans programını başarı ile bitirenler ÖSYM tarafından
açılan dikey geçiş sınavında başarılı oldukları taktirde “Enerji Sistemleri
Mühendisliği”, lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
EĞİTİM SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitimin süresi 1 yılı İngilizce hazırlık sınıfı olmak üzere toplam 5 yıldır.Eğitimin;
Birinci yılında;
(1.dönem) Programlamaya Giriş, Genel Kimya, Matematik I, Fizik I, İletişim
Becerileri ve Akademik Raporlama I,
(2.dönem) Bilgisayar Yardımlı Teknik Resim, , Matematik II, Fizik II, İletişim
Becerileri ve Akademik Raporlama II, MATLAB ile Lineer Cebir, Bilgi
Teknolojilerine Giriş
İkinci yılında:
(1.dönem) Mühendislik Mekaniği, Termodinamiğin Temelleri, Diferansiyel
Denklemler, Türk Dili ve Edebiyatı I, Enerji Sistemleri I, Medeniyet Tarihi I,
(2.dönem) Modern Fizik, Enerji Sistemleri II, Elektrik Mühendisliği Temelleri,
Türk Dili ve Edebiyatı II, Medeniyet Tarihi II , Mühendislik Malzemeleri
MESLEĞİN EĞİTİMİ
EĞİTİM SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Üçüncü yılında:
(1.dönem) Modelleme, Analiz ve Simulasyon, Elektromekanik Enerji Dönüşümü,
Sıvı Mekaniğine Giriş, Olasılık ve İstatistik, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi I,
Serbest Seçmeli I,
(2.dönem) Isı ve Kütle Transferi, Nükleer Enerji, Yakıtlar ve Yanma, Türkiye
Cumhuriyet Tarihi II, Serbest Seçmeli II, Enerji Kullanımı ve Yönetimi
Dördüncü yılında:
(1.dönem) Mühendislik Ekonomisinin İlkeleri, Tasarım Projesi I, Geri Bildirimli
Kontrol Sistemleri, Sınırlı Seçmeli I, Serbest Seçmeli III,
(2.dönem) Hidrojen Enerjisi Sistemleri, Enerji Sistemlerinin Çevresel Etkisi,
Sınırlı Seçmeli II, Enstrümantasyon, Sınırlı Seçmeli III, Serbest Seçmeli IV
dersleri verilmektedir.
Başarılı olan öğrencilerin çift anadal ve yandal yapma imkanı da bulunmaktadır.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 4
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimi başarı ile tamamlayanlara “Enerji Sistemleri Mühendisi ” lisans diploması
ve unvanı verilmektedir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Günümüzde enerji kullanımında güvenlik, ekonomiklilik ve çevre dostu olma gibi
özellikler hedef olarak alınmaktadır. Dünyanın mevcut durumdaki fosil yakıta
dayalı enerji sistemi yukarıda belirtilen hedefleri tam olarak sağlamamaktadır.
Bu enerji sistemlerini etkin olarak yönetmek için de, bilgili ve lider enerji
sistemleri mühendislerine ihtiyaç olacaktır. Enerji Sistemleri Mühendisleri,
enerji üretimi, dağıtımı ve kullanılması alanlarında tasarımcı ya da uygulayıcı
olarak çok geniş iş alanları bulacaklardır. Hem özel sektörde hem de kamuda
bulunan işyerlerinde çalışabilecekleri gibi çalışmalarını bağımsız olarak da
sürdürebilirler. Kamuda başta Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı olmak üzere,
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ), Elektrik
İletim A.Ş. (EİAŞ), Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, Elektrik Ticaret
A.Ş.,(TETAŞ), Elektrik Dağıtım A.Ş.(TEDAŞ), Elektrik İşleri Etüd İdaresi
(EİEİ), Devlet Su İşleri (DSİ), Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK), Türk
Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO), Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) ve Hazine
Müsteşarlığı gibi kurumlardır.Özel Sektörde konuya ilişkin yürürlüğe konulan
yasal mevzuatla birlikte enerji (petrol, doğalgaz, elektrik, rüzgar, güneş ve
bioenerji gibi...) alanında çoğunluğu yabancı ortaklı olmak üzere birçok şirket
kurularak bu sektördeki faaliyetlerine başlamışlardır. Bu şirketlerde çalışacak
öncelikli insan kaynağını ise Enerji Sistem Mühendislerinin oluşturacağı
kaçınılmaz gözükmektedir. Özel sektörde sanayi ve endüstrinin geliştiği yerlerde
daha rahat iş bulunabilir. Bunun dışında bugünlerde pek çok kuruluş biyoenerji,
jeotermal, rüzgâr ve hidrolik enerji santralleri konusunda yatırım yapmaktadır.
Önümüzdeki yıllarda ise nükleer enerji santrallerinin yapımlarının
gerçekleştirilmesi ile bu güne kadar kullanılmamış olan bor gibi diğer enerji
kaynaklarının devreye girmesi beklenmektedir. Tüm bu alanlarda Ar-Ge
düzeyinden başlayarak enerji dağıtımının en ekonomik şekilde
gerçekleştirilmesine kadar her düzeyde enerji sistemleri mühendislerine gerek
olacaktır. Bunlara ayrıca Türkiye'nin kuzey-güney ve doğu-batı yönlerinde enerji
koridoru olmasından dolayı yapılacak çalışmalarda görev alacak Enerji Sistemleri
Mühendislerini eklemek mümkündür. Mezunların yurt içinde olduğu gibi, yurt
dışında da benzer taleplerle karşılaşacağı beklenmektedir. Bağımsız çalışanlar
ise enerji sektörüne danışmanlık, müşavirlik yapabilir, proje üretebilirler. Yurt
TÜRKİYE İŞ KURUMU 5
içinde yabancı sermayeli şirketlerde proje mühendisleri olarak da görev
alabilmektedirler.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Eğitim sırasında staj zorunluluğu (2.sınıftan itibaren 20’şer gün olmak üzere
toplamda 60 iş günü) bulunduğundan staj süresince öğrencilere işletmeler kendi
ücret politikalarıyla tespit edilen miktarda ücret ödemektedirler.
Ayrıca çeşitli kurum ve kuruluşlardan burs alınabileceği gibi Bahçeşehir
Üniversitesi tarafından herhangi bir bölüm önceliği veya kontenjan sınırı olmadan
kendi başarılı öğrencilerine yönelik çeşitli başlıklar altında burslar da
verilmektedir.
EĞİTİM SONRASI
Eğitim sonrası çalışılan yer, tecrübe vb. durumlara göre kazanç durumu değişiklik
göstermekle birlikte, ilk işe girişte elde edilecek kazanç en az asgari ücretin 8-
10 katı düzeyinde beklenmektedir.
Kendi işini kuranların ortalama kazancı ise yaptıkları işe göre değişkenlik
gösterebilecektir. Yabancı şirketlerde proje bazlı çalışan mühendislerin daha iyi
kazanç sağladıkları gözlemlenmektedir.
MESLEKTE İLERLEME
Meslekte ilerleme kişinin kendini sürekli yenilemesine, bunun yanında çok iyi
yabancı dil bilmesine (özellikle ingilizce ve almanca) bağlıdır.
Lisans eğitiminden sonra kişi isterse yüksek lisans, doktora yapabilir ve araştırma
görevlisi olarak akademik kariyer yapabilirler.
Meslekte başarılı olanlar işletmelerde üst düzey yönetici de olabilirler.
BENZER MESLEKLER
 Elektrik Mühendisi
EK BİLGİLER
TÜRKİYE İŞ KURUMU 6
Meslekle ilgili gerektiğinde yararlanılabilecek ve Türkiye’deki gündemin takip
edilebileceği bilgi kaynakları aşağıda gösterilmiştir.
 Enerji Petrol Dergisi
 Enerji Gündemi Dergisi
 Enerji Dünyası Dergisi
 Doğalgaz Dergisi
 Petro gaz Dergisi
 Elektrik Dergisi
 Elektrik Mühendisliği Dergisi
YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
 Doç.Dr.Ayhan Albostan ; Bahçeşehir Üniversitesi Mühendislik Fakültesi
Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölüm Başkanı,
 2010 ÖSYS Başvuru Kılavuzu
 ÖSYS (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi) Yükseköğretim Programları
ve Kontenjanları Kılavuzu-2008,
 Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının
Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2010 Kılavuzu,
 Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
 İlgili eğitim kurumları,
 Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
 Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
 Türkiye İş Kurumu Meslek Bilgi Merkezleri.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 7
İSTANBUL / Z.K.
H.I.İ.1.1/2010/II