TEKSTİL TERBİYE ÖĞRETMENİ mesleği

TÜRKİYE İŞ KURUMU 1
TEKSTİL TERBİYE ÖĞRETMENİ
____________________________________________________________
TANIM
Çalıştığı eğitim kurum ya da kuruluşunda; öğrencilere ya da yetişkinlere, tekstil
ürünlerinin üretimi, planlanması, kalite kontrolü, tasarımı, tekstil
hammaddelerinin tekstil sektöründe kullanılabilir hale getirilmesi konularında
eğitim veren kişidir.
GÖREVLER
Tekstil materyalinin ön terbiye, renklendirme, baskı ve apreleme işlemlerinin,
hangi yaş düzeylerindeki öğrenci gruplarına hangi yöntemle kazandırılacağı, MEB
tarafından onaylanan öğretim programları ve ilgili mevzuatta belirtilmiştir.
Tekstil Terbiye Öğretmeni, öğrencilere; kumaşı boyaya hazırlamak, ağartmak,
renklendirmek, tutumunu düzeltmek, kullanım özelliklerini iyileştirmek,
görünümünü düzeltmek konularında bilgi ve beceri kazandırır.
Tekstil Terbiye Öğretmeni, program çerçevesinde;
 Eğitim vereceği grubun düzeyine uygun bir çalışma planı yapar,
 Sorumlu olduğu atölye, laboratuar vb. yerleri sürekli olarak eğitime hazır
durumda bulundurur.
 Kendisine ayrılan ders saatlerinde çalışma planını uygulayarak öğrencilere
alanı ile ilgili bilgi ve beceri kazandırır,
 Öğrencilerin başarılarını değerlendirir, başarıyı artırıcı önlemler alır,
 Eğitici kol çalışmalarında görev alarak öğrencilerin yeteneklerini geliştirici
etkinlikler düzenler,
 Öğrencilerin gelişimlerini izler, sorunlarının çözümüne yardımcı olur,
 İşletmelerde uygulama yapan öğrencilerin çalışmalarını izler, ilgililere
rehberlik eder,
 Çevresindeki sanayi kuruluşları ve işletmelerindeki gelişmeleri izler,
ihtiyaçları saptar, bunların öğretim programlarına yansıtılması için ilgililere
önerilerde bulunur,
 Teknolojik gelişmeleri izler ve programlara yansıtır,
 Nöbetçi olduğu günlerde, okulun düzen ve disiplinini sağlamak üzere görev
yapar,
 Sınıf öğretmeni olarak, öğrencilerin yönetimle ilişkilerini sağlamaya çalışır.
KULLANILAN ALET, MALZEME
VE EĞİTİM MATERYALLERİ
Alanı ile ilgili meslek dersleri müfredat programı, yıllık ve günlük çalışma planları,
not defteri, ders ve yoklama defterleri, öğrenci iş takip formu,
Ders kitapları, yardımcı kitaplar, meslek alanı ile ilgili çeşitli teknik yayınlar.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 2
Çeşitli bitkisel ve kimyasal lifler, pamuk, keten, kenevir, yün, ipek.
Tekstil alanı ile ilgili araç-gereçler. (Terbiye, boyama, baskı ve apre makineleri,
bilgisayar, numune boyama ve test cihazları)
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Tekstil Terbiye Öğretmeni olmak isteyenlerin;
 Bedenen ve ruhen sağlıklı,
 Kimyasal maddelere karşı alerjisi olmayan,
 El becerisi gelişmiş ve estetik görüş sahibi,
 Görme ve işitme duyu organlarının işlevlerini tam olarak yerine getirebilen,
 Göz ve ellerini eş güdümle kullanabilen,
 Düşüncelerini başkalarına açık bir biçimde aktarabilen,
 İyi bir öğrenme ortamı sağlayabilen, dikkatli, titiz,
 Mesleğinin sorunları ile ilgilenen ve çözüm yolları bulmaya çalışan,
 İnsanlarla iyi iletişim kurabilen, sevecen, hoşgörülü, sabırlı,
 Öğrencilerin duygu ve düşüncelerini anlayabilen,
 Kendini geliştirmeye istekli,
 Girişimci
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Tekstil Terbiye Öğretmeni sınıfta, atölyede ve işletmelerin kapalı mekanlarında
görev yapar. Görevini genellikle ayakta yürütür. Çalışma ortamında kısmen toz ve
kimyasal madde (boyar madde) kokusu mevcuttur. Tekstil sektöründe çalışanlar
daha yoğun olarak çeşitli ham madde ve makinelerle çalışmak durumundadır.
MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesinin “Tekstil
Terbiye Öğretmenliği” bölümünde verilmekte iken bu bölüm adı altında eğitim
verilmemektedir. Bu dosyadaki eğitime ilişkin bilgiler, Tekstil Terbiye
Öğretmenliği eğitimi verildiği dönemi kapsamaktadır.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER
Kimya, matematik,
Alanı ile ilgili meslek dersleri.
MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için;
TÜRKİYE İŞ KURUMU 3
 Lise veya dengi okul mezunu olmak,
 Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) “Tekstil Terbiye Öğretmenliği” lisans
programı için yeterli Sayısal-1 (SAY-1) puan almak,
 Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda
“Tekstil Terbiye Öğretmenliği” lisans programını tercih etmek
gerekmektedir.
Moda ve Tekstil Tasarımı, Örme, Pamuk Eksperliği ve İplikçilik, Pamuk Pazarlama
ve İplikçilik, Tekstil, Tekstil Baskı, Tekstil-Baskı, Tekstil Teknolojisi, Tekstil
Dokuma, Tekstil İplikçilik ön lisans programlarını başarı ile bitirenler de ÖSYM
tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı’nda başarılı oldukları takdirde “Tekstil
Terbiye Öğretmenliği” lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır.
Öğrenciler eğitim ve öğretim süresince aşağıdaki dersleri almaktadır.
Genel Kültür Dersleri: Matematik, Fizik, Kimya, Organik Kimya, Türk Dili ve
Edebiyatı, Yabancı Dil, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, İstatistik, Bilgisayar
Eğitimi.
Meslek Dersleri: Elyaf Bilgisi, Teknik Resim, Tekstilde Fiziksel Testler, Tekstil
İplik Bilgisi, Tekstil Dokuma Bilgisi, Tekstil Örme Bilgisi, Tekstil Tarih, Meslek
Matematiği, Temel İşletme Bilgisi, Moda, Tekstilde Kimyasal Testler, Kumaş
Malzeme Bilgisi, Tekstil Terbiye Bilgisi, Tekstil Konfeksiyon Bilgisi, İş-zaman
Etüdü, Elektronik, Ön Terbiye Teknolojisi, Renk Ölçümü, Terbiye Teknolojisi.
Donanımı, Tekstil Kimyası, Boyama Teknolojisi, Baskı Teknolojisi, Tekstil Bitim
İşlemleri, Renk Estetiği, Tekstil Kimyası, Araştırma Teknikleri, Kalite Güvencesi,
Çevre Bilgisi, Tekstilde Maliyet Hesaplamaları, Fabrika Organizasyonu, Teknik
Tekstiller, Terbiye Teknolojisinde Gelişmeler, Terbiye Teknolojileri Uygulaması.
Mesleki Formasyon Dersleri: Öğretmenlik Mesleğine Giriş, Okul Deneyimi,
Gelişim ve Öğrenme Süreçleri, Öğrenmede Planlama ve Değerlendirme, Sınıf
Yönetimi, Öğretim Teknikleri ve Materyal, Özel Öğrenme Yöntemleri,
Öğretmenlik Uygulaması, Rehberlik.
Ayrıca, eğitim sırasında okullarda uygulama çalışmaları da yapmaktadırlar.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara lisans diploması ve “Tekstil Terbiye
Öğretmeni " unvanı verilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Meslek elemanları, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı endüstri meslek lisesi, teknik
lise, kız meslek lisesi, Anadolu kız meslek lisesi vb. okullarda, Tekstil Terbiye
TÜRKİYE İŞ KURUMU 4
Öğretmeni olarak atanmaktadırlar. Tekstil Teknolojisi Alanının Terbiye
Teknolojileri ve Tekstil Laborantlığı dallarının alan ortak ve dal derslerini; alanın
diğer dallarının bu dallarla ilgili alan ortak ve dal derslerini; diğer alanların bu
dallarla ilgili alan ortak/dal derslerini vermektedirler.
Özel sektörde tekstil endüstrisinin çeşitli kollarında çeşitli pozisyonlarda teknik
eleman olarak da çalışabilirler.
Ayrıca üniversite ve yüksek okullarda öğretim elemanı olarak görev
yapabilmektedirler.
Gerekli sermaye ve işgücünün bulunması durumunda kendi işlerini kurabilirler.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Öğrenciler eğitimleri süresince Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunca
verilen öğrenci kredisinden ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının sağladığı kredi
ve burs olanaklarından da yararlanabilirler.
EĞİTİM SONRASI
Eğitim sonunda öğretmenliğe hak kazanan ve meslek dersi öğretmeni olarak görev
alanlar, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre 9. derecenin 1. kademesinden
aylıkla Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda çalışırlar. Bu ücret kıdeme ve yıllık
belirlenen katsayı artışlarına göre belli aralarla değişmektedir. Ayrıca her yıl tüm
öğretmenlere okullar açılmadan önce eğitim öğretim tazminatı adı altında bir
ödeme yapılmaktadır.
MESLEKTE İLERLEME
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı meslek okullarında görev alanlar idarecilik
yapabilmektedir (Müdür, Müdür Yardımcısı vb.).
Meslek elemanları Milli Eğitim Bakanlığınca yapılan müfettişlik sınavlarında
başarılı oldukları takdirde alanlarında müfettişlik yapabilirler.
Ayrıca yapılan sınavda başarılı olmaları durumunda başöğretmen ve uzman
öğretmen olabilirler.
BENZER MESLEKLER
 Tekstil Öğretmenliği,
 Tekstil, Dokuma ve Örgü Öğretmenliği,
 Tekstil Mühendisliği.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 5
EK BİLGİLER
Artan makineleşme uygulamaları ile hızla gelişen tekstil sanayi, 21. yüzyılda,
bütünüyle, makine ile üretilen bir sanayi dalı niteliğini kazanmıştır. Son
dönemlerde, temel bilimler ile elektronik ve bilgisayar mühendislikleri başta
olmak üzere çeşitli mühendislik dallarındaki gelişmelerin, tekstil sanayisine
uygulanması sonucunda, gelişmiş ülkelerde tekstil sanayisinin yapısı, emek-yoğun
sanayi durumundan, sermaye ve makine-yoğun sanayi durumuna dönüşmüştür. Söz
konusu dönüşümde, makineleşme yolundaki gelişmelerin yanı sıra insan yapısı
liflerin (yapay ve sentetik) icadının etkisi büyük olmuştur. Doğal lifler yerine
kullanılabilen insan yapısı lifler makinelerin ve yöntemlerin kullanımına olanak
tanıdığından, teknolojinin gelişmesini zorlamışlardır. Sonuç olarak, ücret düzeyi
düşük ülkelerin, sanayileşmiş ülkelerin tekstil sanayi üzerindeki baskısı,
teknolojik düzeyde sağlanan gelişmeler (otomatik iplik üretimi, mekiksiz dokuma
tezgahları, gelişmiş örgü makineler, bilgisayarla desteklenen tasarım vb.)
karşısında artık azalmıştır. Teknolojinin ilerlemesi ile üretim, makine ve iş gücü
veriminin yükseltilmesi sağlanmıştır. Tekstil alanı yüksek ihracat performans ve
potansiyeli ile ülkenin dünyaya açılan penceresidir. Ülkemizde özellikle İstanbul,
Denizli, Kahramanmaraş, Gaziantep, Adana, Kayseri, Tekirdağ, Çorlu gibi il ve
ilçelerimizde tekstil sektörü yoğunlaşmıştır. Tekstil sektörü hem ülke
ekonomisine katkı sağlamakta hem de istihdam alanı yaratmaktadır. Türk tekstil
sektörü, iplikten başlayarak, geniş ve güçlü bir üretim yelpazesi ve kapasitesine
sahiptir. İğ sayısı itibari ile dünyada altıncı, rotor sayısında dördüncüdür; dokuma
ve örgü kapasitesi AB kapasitesinin dörtte biri, terbiye (boya, baskı, apre)
kapasitesi AB düzeyindedir. Türk tekstil sektörü teknoloji düzeyi, ekonomik
etkinliği ve sosyal etkileşimi itibariyle ülkenin önde gelen sosyo-ekonomik faaliyet
alanlarından biridir. Sektörün bu konumunu önümüzdeki yıllarda koruması, hatta
geliştirmesi beklenmektedir.
Çalışma ortamının kısmen tozlu olmasından ve kimyasal madde (boyar madde)
kullanımından dolayı astım ve alerji problemleri olan kimselerin çalışırken gerekli
önlemleri almaları gerekmektedir.
Terbiye Teknolojisi programı öğrencileri ön terbiye, boyama ve baskı teknolojisi
konularında eğitilmektedirler. Mezunların % 30'u Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı
çeşitli okullarda öğretmen olarak çalışmaktadır. Diğer % 30'u ise, Tekstil
Endüstrisinin çeşitli kollarında ve çeşitli pozisyonlarda teknik eleman olarak
çalışmaktadır.
YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
- Meslek elemanları,
- ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi-
2006,
- Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının
Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2010 Kılavuzu,
TÜRKİYE İŞ KURUMU 6
- M.E.B. Bağlı Eğitim kurumları Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme
Yönetmeliği
- ÖSYS Başvuru Kılavuzu-2010,
- MEB’in 80 Sayılı Talim Terbiye Kurulu Kararı
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
 İlgili eğitim kurumları,
 Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
 Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
 Türkiye İş Kurumu Meslek Bilgi Merkezleri.