TANIM
Takı eşyalarını bilgisayar ve elle tasarlayan, ölçülerini belirleyerek kâğıda aktaran ve
üretimini yapan kişidir.
GÖREVLER
Bilgisayarla veya elle takı eşyalarının tasarımını yapar,
Örnek ürünün mum kalıbını hazırlar,
Kıymetli madenleri alaşım oranlarına göre hazırlar, eritme kabı kullanarak ateşte
eritir,
Eritilen kıymetli madenleri çeşitli kalıplar kullanarak şekillendirir, dökümünü
kaynak işlemini gerçekleştirir, parçaları birleştirir,
Has metali (altın, gümüş) alaşım oranlarına göre hazırlayarak eritir, tel ve levha
haline getirir,
Tel ve plaka halindeki metalleri tasarımına uygun olarak şekillendirir,
Yapılan ürünleri farklı teknikler (telkari, hasır, kazaslık vb.) ile süsler ve kaynak
işlemlerini yapar,
Takıların cila ve parlatma işlemini yapar,
Değerli taşları takılara mıhlama işlemini yapar,
Takıları tamir eder.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Bilgisayar, AutoCad programı, bilgisayarlı kalıp makinesi, hesap makinesi,
Kuyumcu tezgâhı,
El aletleri; penseler, makaslar, kaynak tabanca ve makineleri, testere kolu ve
testere kılları, eğeler, çiftler, gönye,
Çelik pergel, kaynak yardımcı malzemeleri, el ve masa mengeneleri, frezeler
topluluğu, rodaj sistemi,
Diğer aletler; eritme ocağı, silindirler, tavlama ocağı, asit ocağı, döküm makinesi,
cila makinesi, presler, yıkama cihazları, parlatma tamburu, mum tutucu, çeker ocak,
Ölçü aletleri; kumpas, yaylı kumpas, ölçülü yüzük malafları, bilezik ve yüzük
ölçüleri, elektronik terazi, CNC, kalem makinesi, lazer kaynağı.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Takı İmalat Teknisyeni olmak isteyenlerin;
Gözlerinde herhangi bir özrü (renk körlüğü, şaşılık v.b.) olmayan,
Renk, şekil ve desen algısı yüksek,
El ve parmak becerisi gelişmiş,
Araştırmacı, yaratıcı,
Bir resmin ayrıntılarını akılda tutabilen,
Çizim yapabilme yeteneğine sahip,
İşbirliği yapabilme, grup çalışmasında bulunabilme özelliğine sahip,
Dikkatli ve sabırlı,
Kendini geliştirmeye istekli, coşkulu, kimseler olmaları gerekir.
NOT: Meslekte kullanılan makine sistemleri sağ elini kullanan kişilere göre
tasarlanmıştır.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Küçük takı atölyeleri ve fabrikalarda çalışırlar. Çalıştıkları ortam kapalı olup, maden
tozları ve kimyasal maddelerin yaydığı koku nedeniyle önlem alınmadığı takdirde
zehirlenme tehlikesi mevcuttur. Meslek ekip çalışmasını gerektirir. Çalışırken
meslektaşları, işyeri sahipleri, müşteriler ile iletişimde bulunur.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Takı İmalat Teknisyenleri küçük ve büyük ölçekli kuyumculuk işletmelerinde ve
sarraflarda çalışırlar. Ustalık sınavına girerek başarılı olurlarsa “Ustalık Belgesi”
almaya ve kendi işyerlerini açmaya hak kazanırlar. Ustalık belgesinin yetki ve
sorumluluklarını taşıyan mesleklerinde bağımsız “İşyeri Açma Belgesi” alırlar..
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi;
Meslek liseleri, teknik liseler, Anadolu teknik liseleri ve Anadolu meslek liselerinin
“Kuyumculuk Teknolojisi” alanı “Takı İmalatı” dalında verilmektedir.
Ayrıca yaygın meslekî ve teknik eğitim programları yoluyla da bu alan/dalda eğitim
almak isteyenlere örgün eğitime denk mesleki eğitim verilebilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Meslek liselerine girebilmek için; ilköğretim okulu mezunu olmak,
Teknik Liselere girebilmek için ortaöğretim kurumlarının 9. sınıfını tamamlamak
ve bazı derslerde belirlenen not ortalamasına sahip olmak,
Anadolu meslek/Anadolu teknik liselerinde girebilmek için ise ilköğretim
okullarının 6–7–8. sınıflarında yapılacak olan “Seviye Belirleme Sınavlarının”
(SBS) sonucuna, yılsonu ders ortalamaları ile belirlenen Yıl Sonu Başarı Puanının
(YBP) eklenmesi ile elde edilecek olan yeterli Genel Orta Öğretim Yerleştirme
Puanına (G-OYP) sahip olmak gerekmektedir.
Ortaöğretim kurumlarında; ders yılı sonunda veya ortalama yükseltme sınavları
sonucuna göre 10 uncu sınıfa geçen ve teknik liseye geçiş şartlarını taşıyanlar
teknik lise programlarına geçiş için başvurabilir. Teknik lise programına geçmek
isteyen öğrencilerden gerekli koşulları taşıyanların başvuru formları, kurum
müdürlüğünce onaylanarak ders kesiminden ortalama yükseltme sınavlarının
bitimini izleyen beş iş günü içinde öğrencilere verilir. Teknik lise ve doğrudan
alana kayıt yapılan programlar dışındaki mesleki ve teknik ortaöğretim
kurumlarında;
a) 10 uncu sınıfa geçen öğrenciler, alan seçimi için ders kesiminden itibaren ortalama
yükseltme ve sorumluluk sınavlarının bitimini izleyen onuncu iş günü çalışma saati
bitimine kadar öğrenim görmek istediği meslek alanının bulunduğu kurum
müdürlüğüne başvururlar.
b) Başvuru süresi sonunda öğrenciler, Alana Yöneltme Tavsiye Formu ve Öğrenci
Tercihlerini Değerlendirme ve Yerleştirme Formu kullanılarak belirlenen alana
yerleştirme puanı esas olmak üzere tercih ettikleri alanlara göre sıralanırlar.
Alana yerleştirmede, ilgili alanın kontenjanı göz önünde bulundurulur. Bu
puanlara göre yapılacak sıralama ile kontenjan kadar öğrencinin asıl ve yedek olmak
üzere listeleri düzenlenir. Alana geçiş yapacak öğrencilerin kayıt-kabulleri,
ağustos ayının üçüncü haftasında başlayıp ay sonuna kadar bitirilecek şekilde
planlanır ve yıllık çalışma takviminde gösterilir.
EĞİTİM SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi ortaöğretimde 4 yıldır. 9. sınıfın (lise 1) dersleri genel liseler
ve meslek liselerinde ortaktır. 9. sınıfın sonunda öğrenci alanını belirler. 9 ve 10.
sınıflarında ortak dersler ile alan ortak dersler, 11 ve 12. sınıflarda ise dallara özel
dersler öncelikli olarak okutulmaktadır. Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak
yeterlilikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10 ve 11. sınıfta verilmektedir. 12.
sınıfta diplomaya götüren dala ait yeterlilikleri içeren dersler yer almaktadır. 10.
sınıfın sonunda, bölgesel ve sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen ve fiziki
kapasitesi ile öğrencilerin mesleki yeterlilikleri de dikkate alınarak dal seçimi
yapılır.
MESLEKTE İLERLEME
Meslek liseleri Kuyumculuk Teknolojisi alanı Takı İmalatı dalından mezun olanlar
istedikleri takdirde Doğal Taş Dekorasyonu, Gemoloji ve Mücevher, Kıymetli Taş ve
Metal İşlemeciliği, Kuyumculuk ve Takı Tasarımı, Takı Tasarımı ve Süs Taşları
İşlemeciliği, Takı ve El Sanatları, Uygulamalı Takı Teknolojisi önlisans programlarına
sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde
yerleştirilebilirler.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Mesleki Eğitim Kanunu gereğince işletmelerde uygulamalı eğitim gören
öğrencilere, işletmelerce asgari ücretin % 30’dan az olmamak üzere bir ücret
ödenmektedir.
Öğrenciler işletmede beceri eğitimleri süresince iş kazaları ve meslek
hastalıklarına karşı sigorta ettirilir.
Mesleğin eğitimini tamamlayan meslek mensuplarının kazanç düzeyi meslek
mensubunun mesleki tecrübesi, bilgi ve becerisi, çalıştığı atölyenin kapasitesi vb.
nedenlerle değişiklik arz etmekle birlikte asgari ücret ile asgari ücretin iki katı
oranında değişmektedir.
Ayrıca yaptıkları iş başına da prim almaları söz konusudur
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
İlgili eğitim kurumları,
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Meslek Bilgi Merkezleri,
Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu il ve şube
müdürlükleri.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder