TANIM
Raylı sistem yol ekipman ve donanımının bakım, onarım ve kontrolünü yapan inşaat
mühendisi veya inşaat teknikeri gözetiminde, yol çavuşları ile iş makinelerine refakat
ederek, yolun trafiğe açık olmasını sağlayan nitelikli kişidir.
GÖREVLER
İş planı yapar,
Raylı sistemlerde mevcut hattın tekniğine uygun olarak bakım, onarım ve
korunmasını yapar,
Teknik resim çizimlerini yapar ve mevcut resimleri okuyup yolu oluşturan
parça tanımlamalarını, yerlerini, görevlerini ve fonksiyonlarını yorumlar,
Temel inşaat, elektrik ve makine el işlemleri yapar,
Bilgisayar destekli yol proje çizimlerini yapar, yapılmış çizimleri okur,
İnşaat projesinin idari, özel ve teknik şartnamelerini inceler,
Kontrol mühendislerinden kullanılacak malzemelerin cins ve niteliklerini
öğrenir ve projeye uygunluğunu inceleyerek metrajını yapar,
Metrajını yaptıktan sonra keşif özeti ile ihale dosyasını hazırlar,
Yapılan işin kontrolünü gerçekleştirir ve iş teslimini alır,
Yapılan çalışmaları sürekli inceleyerek üstlerine bilgi verir,
Yapılan çalışmaları sürveyan defterine kaydeder
İnşaat, bakım ve tamir ekiplerini görev yerlerine sevk eder,
Yapım ve bakım sonrası kalite kontrol işlerini yapar,
İş kazalarına karşı önlem alır,
İnşaat ile ilgili mühendislerin vereceği diğer görevleri yerine getirir,
Mesleki gelişime ilişkin etkinliklere katılır.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Şartname ve projeler,
Çeşitli bilgisayar ile inşaat ve teknik resim çizim programları (Autocad, idecad
vb)
Bilgisayar, hesap makinesi,
Testere, keser, rende, mala, iskarpela,
Şakul, mastar terazi (su terazisi),
Çeşitli raylı sistem bakım onarım araçları (ray kesme, bükme, kaynatma,
döşeme/değiştirme, çekiş ölçme ve test, ray germe, balast yayma-sıkıştırma,
vb makineler),
Metre, mira, kriko,
Sürveyan defteri, telefon,
Zemin ölçme araçları,
Raylar, travers, dever aleti,
Çizelgeler, formlar,
Mesleğe ait diğer araç ve gereçler.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Raylı Sistemler İnşaat Teknisyeni olmak isteyenlerin;
Matematik ve fizik derslerine ilgili ve bu alanlarda başarılı,
Mekanik yeteneğe sahip,
Şekil ve uzay ilişkilerini görebilen,
Dikkatli, sabırlı ve düzenli,
Ayrıntıları algılayabilen ve görebilen,
Sorumluluk ve prensip sahibi,
Açık havada çalışmaktan hoşlanan,
Bedenen güçlü ve dayanıklı,
Sağlığı her türlü iklim koşullarında çalışmaya elverişli,
İşçi sağlığı ve iş güvenliği hakkında bilgi sahibi,
İş ahlakına sahip, iş disiplinine uygun hareket edebilecek
kişiler olması gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Raylı Sistemler İnşaat Teknisyenleri, çalışmalarını görevin verdiği sorumlulukla
ülke insanının can ve mal güvenliğini göz önünde tutarak yoldaki aksaklığı
gidermek için açık havada soğuk, sıcak, tozlu, yağışlı hava koşullarında ihtiyaca
göre 7 gün 24 saat müdahale edecek şekilde yürütürler. Görev yaparken ayakta
çalışırlar. Görevde dikkatsizlik ve ihmal önemli kazalara ve çok büyük mali
kayıplara yol açabilir. Görev yaptığı mühendislerle, teknikerlerle, emri altındaki
işçilerle ve diğer kimselerle ekip halinde ve koordineli olarak çalışırlar.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Ülkemizde 2000 yılından beri demir yollarına giderek daha fazla önem
verilmektedir. Son yıllarda özellikle büyük şehirlerde belediyelerin işletmesinde
bulunan metro, hızlı tren, tüp geçit, hafif raylı sistemler ve tramvay toplu taşıma
hizmetleri sürekli olarak gelişme göstermekte, özel sektör firmalarında da demir
yolu işletme ve taşıma hizmetlerinde daha ciddi yatırımlar yapılmaktadır. Nitelikli
bir Raylı Sistem İnşaat Teknisyeni bu işletmelerde tercihen istihdam edilecektir.
Bu alanda kendini yetiştirmiş ara teknik elemanlara ihtiyaç duyulacaktır. Ayrıca
bu alan Deprast Projesinin devamı niteliğinde olduğundan Avrupa Birliği üyesi
ülkelerde MEGEP kapsamında aldığı sertifika sayesinde yine raylı sistemler
alanında iş bulabilirler.
Raylı Sistemler Teknolojisi İnşaat dalından mezun olan öğrenciler, Türkiye
Cumhuriyeti Devlet Demiryollarında, belediyelere bağlı hafif raylı sistemler ve
ulaşım işletmelerinde, ayrıca bu işletmelere hizmet üreten işletme, şantiye,
atölye ve bakım onarım merkezlerinde çalışabilirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi,
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Anadolu teknik/Anadolu meslek/ teknik lise ve
meslek liselerinin “Raylı Sistemler Teknolojisi” alanı “Raylı Sistemler İnşaat”
dalında verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Meslek liselerine girebilmek için ilköğretim okulu mezunu olmak,
Teknik liselere girebilmek için ise ortaöğretim kurumlarının 9. sınıfını
tamamlamak ve bazı derslerde belirlenen not ortalamasına sahip olmak,
Anadolu teknik/Anadolu meslek liselerinin “Raylı Sistemler Teknolojisi” alanına
girebilmek için ilköğretim 6-7-8. sınıflarda yapılacak olan Seviye Belirleme
Sınavlarının (SBS) sonucuna, yılsonu ders ortalamaları ile belirlenen Yıl Sonu
Başarı Puanının (YBP) eklenmesi ile elde edilecek olan yeterli Genel Orta
Öğretim Yerleştirme Puanına (G-OYP) sahip olmak gerekmektedir.
Ortaöğretim kurumlarında; ders yılı sonunda veya ortalama yükseltme
sınavları sonucuna göre 10 uncu sınıfa geçen ve teknik liseye geçiş şartlarını
taşıyanlar teknik lise programlarına geçiş için başvurabilir. Teknik lise
programına geçmek isteyen öğrencilerden gerekli koşulları taşıyanların
başvuru formları, kurum müdürlüğünce onaylanarak ders kesiminden ortalama
yükseltme sınavlarının bitimini izleyen beş iş günü içinde öğrencilere verilir.
Teknik lise ve doğrudan alana kayıt yapılan programlar dışındaki mesleki ve
teknik ortaöğretim kurumlarında;
a) 10’uncu sınıfa geçen öğrenciler, alan seçimi için ders kesiminden itibaren
ortalama yükseltme ve sorumluluk sınavlarının bitimini izleyen onuncu iş günü
çalışma saati bitimine kadar öğrenim görmek istediği meslek alanının bulunduğu
kurum müdürlüğüne başvururlar.
b) Başvuru süresi sonunda öğrenciler, Alana Yöneltme Tavsiye Formu ve Öğrenci
Tercihlerini Değerlendirme ve Yerleştirme Formu kullanılarak belirlenen alana
yerleştirme puanı esas olmak üzere tercih ettikleri alanlara göre sıralanırlar.
Alana yerleştirmede, ilgili alanın kontenjanı göz önünde bulundurulur. Bu puanlara
göre yapılacak sıralama ile belirlenen kontenjan kadar öğrencinin asıl ve yedek
olmak üzere listeleri düzenlenir. Alana geçiş yapacak öğrencilerin kayıt ve
kabulleri, ağustos ayının üçüncü haftasında başlayıp ay sonuna kadar bitirilecek
şekilde planlanır ve yıllık çalışma takviminde gösterilir.
EĞİTİM SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır. 9. sınıfın dersleri genel liseler ve meslek
liselerinde ortaktır. 9. sınıf sonunda öğrenci alanını belirler. 9. ve 10. sınıflarda
ortak dersler ile alan ortak dersleri, 11. ve 12. sınıflarda ise dallara özel dersler
öncelikli olarak okutulmaktadır. Alanda yer alan tüm dallara yönelik yeterlikleri
kazandıran dersler, ağırlıklı olarak 10. ve 11. sınıfta verilmektedir. 12. sınıfta
diplomaya götüren dala ait yeterlikleri içeren dersler yer almaktadır. 10. sınıfın
sonunda, bölgesel ve sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen ve fiziki
kapasitesi ile öğrencilerin mesleki yeterlikleri de dikkate alınarak dal seçimi
yapılır.
MESLEKTE İLERLEME
Anadolu meslek liselerinin “Raylı Sistemler Teknolojisi” alanı “Raylı Sistemler
İnşaat Teknisyenliği” dalından mezun olanlar işletmelerde usta, ustabaşı, formen
ve şef pozisyonlarına yükselebilirler.
Ayrıca bu bölümden mezun olanlar istedikleri takdirde alanlarındaki meslek
yüksekokulların Raylı Sistemler Elektrik-Elektronik Teknolojisi, Raylı Sistemler
İşletmeciliği, Raylı Sistemler Makine Teknolojisi ve Raylı Sistemler Yol
Teknolojisi bölümlerine sınavsız geçiş için başvurabilirler. Ortaöğretim Başarı
Puanları (OBP), mezuniyet yılları ve okul türleri dikkate alınarak kontenjan
dahilinde yerleştirilebilirler.
Ön lisans eğitimini tamamlayanlar ÖSYM tarafından yapılan dikey geçiş sınavına
(DGS) girip başarılı oldukları takdirde kontenjan dahilinde lisans programlarına
yerleştirilip eğitimlerine devam edebilirler.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
3308 sayılı Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kanunu gereğince, işletmelerde
uygulamalı eğitim gören öğrencilere, işletmelerce asgari ücretin %
30’undan az olmamak üzere bir ücret verilmektedir.
Eğitim gören öğrencilerin meslek hastalıkları ile ilgili sigorta primleri
devletçe karşılanır.
Öğrenci haklarının tümünden yararlanırlar.
Eğitim görülen işletmenin sağlayacağı sosyal imkânlardan faydalanır.
Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanlar teknik hizmet sınıfından ücret
alırlar. Teknik hizmetler sınıfının zam ve tazminatından faydalanırlar.
Ücretleri yaklaşık asgari ücretin 2-3 katıdır.
Özel sektör işyerlerinde çalışanlar da asgari ücretin 2 katı düzeyinde ücret
alırlar. Meslek elemanlarının iş tecrübeleri arttıkça ele geçen ücrette de
artış olmaktadır.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
İlgili eğitim kurumları ve işyerleri,
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube
Müdürlükleri.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder