PANCAR YETİŞTİRİCİLİĞİ VE ŞEKER TEKNİKERİ mesleği

TÜRKİYE İŞ KURUMU 1
PANCAR YETİŞTİRİCİLİĞİ VE ŞEKER TEKNİKERİ
TANIM
Şeker endüstrisinde, pancar yetiştiriciliğinden şeker üretimi aşamasına kadar çeşitli
kademelerde çalışan kişidir.
GÖREVLER
 Ziraat Mühendisinin gözetimi altında,
 Ekim alanlarının belirlenmesi,
 Pancar bitkisinin ekiminin kontrolü,
 Şeker Pancarı bitkisinin bakımında çiftçilerin teknik bakımdan desteklenmesi,
 Şeker pancarı hasadının kontrolü,
 Şeker pancarında verim ve kalite değerlerini yükseltmek için bilimsel çalışmaların
yürütülmesi, kontrolü,
 Yeni üretim teknikleri konularında çiftçileri bilgilendirilmesi,
 Hastalık ve yabancı otlarla mücadele etmede çiftçilere gerek teknik, gerekse
uygulama bilgilerinin verilmesi,
 Şeker pancarının fabrika ortamında işlenme evrelerine ve şeker üretimi teknolojisi
ile şeker pancarı yan ürünlerinin değerlendirilmesi çalışmalarına katılır.
KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER
 Pancar ekim makineleri,
 Toprak işleme aletleri (traktör, pulluk vb.),
 Pancar sökme makineleri,
 Pancar boşaltma makineleri.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
 Şeker Teknikeri olmak isteyenlerin:
 Fen bilimlerine ilgi duyan,(biyoloji, botanik, bitki besleme,bitki fizyolojisi)
 Bedence sağlam ve dayanıklı,
 Açık havada çalışmaktan hoşlanan,
 Dışa dönük ve insanlarla rahat iletişim kurabilen,
 Ekip çalışmasına yatkın,
 kimseler olmaları gerekmektedir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Şeker Teknikerleri; açık havada, şeker pancarının yetiştirildiği tarlalarda ve deneme
üretimi yapılan sahalarda çalışırlar. Bunun yanı sıra pancarın fiziksel ve biyolojik
değerlerinin saptandığı laboratuarlarda ve şeker fabrikalarında sıcak, kokulu ve kapalı
ortamda görev yaparlar.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 2
Ekim alanlarında çalışırken çamurlu, tozlu ve rüzgarlı, sıcak veya soğuk ortamda
bulunabilirler.
Çiftçiler, Ziraat odaları, Ziraat Mühendisleri, Pancar Çavuşları ve meslektaşlarıyla diyalog
içindedirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi Pancar Yetiştiriciliği ve Şeker Teknolojisi adı altında verilmektedir.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER
 Biyoloji,
 Kimya,
 Matematik.
MESLEK EĞİTİMİNE
Meslek liselerinin Bahçecilik,-Çay Teknolojisi,-Genel Ziraat,,Makine (-Makine-Tarım-
Peyzaj-Süs Bitkileri-Tarım-Tarım Teknolojisi- Zeytin Teknolojisi-Ziraat,-Boya
Teknolojisi-Endüstriyel Boya-Endüstriyel Boyacılık-Kimya-Kimya Teknolojisi-Lastik
Teknolojisi-,Petrokimya,-Plastik İşleme-Plastik Teknolojisi-Proses-Sanayi Boyacılığı ,
Sınaii Boya bölümlerinden mezun olanlar “Pancar Yetiştiriciliği ve Şeker Teknolojisi” ön
lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Ortaöğretim Başarı Puanları, okul
türleri, Mesleki ve Teknik Eğitim Bölge’leri (METEB)’leri ve mezuniyet yılları dikkate
alınarak kontenjan dahilinde yerleştirilebilirler.
Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da
liselerden mezun olanlar/olacaklar ise ÖSYM tarafından yapılan Yükseköğretime Geçiş
Sınavına (YGS) girmeleri ve yeterli “YGS-2“ puanı almaları halinde sınavsız yerleştirme
sonunda kontenjan kalırsa ek yerleştirme ile açık olan programlara istedikleri takdirde
yerleştirilebileceklerdir.
EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ
Bu mesleğin eğitimi, lise eğitimi üzerine 2 yıldır.
Eğitim süresince; Temel derslerin yanı sıra tarım ekolojisi, toprak ve bitki analiz
teknikleri, şeker pancarı yetiştirme tekniği, şeker üretim teknolojisi, şeker pancarı ıslahı
ve tohumculuğu, şeker pancarı hastalıkları, şeker pancarı bakımında mekanizasyon, sulama,
botanik, genetik, genel kimya, genel matematik, biyometri, biyo kimya, organik kimya,
mikrobiyoloji, laboratuar teknikleri, proses uygulamaları, enstrümantal analiz, gübreler ve
gübreleme ile organizasyon ve mevzuat gibi dersler okutulur ve uygulama yaptırılır.
Dersler, teorik ve uygulamalı olarak verilmektedir. Ayrıca öğrencilere dördüncü yarıyıl
sonunda Bitirme Ödevi (Seminer/Proje) verilmektedir.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN
TÜRKİYE İŞ KURUMU 3
BELGE - DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarıyla tamamlayanlara ön lisans diploması ile birlikte "Şeker Teknikeri" unvanı
verilmektedir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Pancar üretimi ve işlenmesi alanında teorik ve uygulamalı becerilere sahip meslek
üyelerinin, ağırlıklı olarak üretime dönük çalışmaları söz konusu olabileceği gibi, fabrika
ortamında şeker pancarının işlenmesi ve şeker elde edilmesine yönelik ara eleman olarak
da iş piyasasında çok yönlü görevler üstlenmesi beklenmektedir.
İş bulma imkanı öncelikle İç Anadolu Bölgesinde olmakla birlikte, pancar ekimi yapılan
diğer bölgelerde de istihdam imkanı vardır.
Şeker Teknolojisi programından mezun olanlar, Şeker Enstitüsü'nde, Pancar
kooperatiflerinde, kamu ve özel şeker fabrikalarında pancar yetiştiriciliğinden şeker
üretimine kadar tüm kademelerde görev alabilirler.
Gübre imalatı ve pazarlamasında teknik eleman olarak çalışabilirler, isterlerse kendi işini
kurarak pancar yetiştiriciliği yapabilirler.
Mesleki deneyimleri arttıkça sektörde ara eleman konumundan yönetici konumuna
geçebilirler.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Eğitim süresince herhangi bir maddi kazanç söz konusu değildir. Öğrenciler Kredi ve
Yurtlar Kurumu tarafından verilen öğrenim ve harç kredisinden yararlanabilirler. Ayrıca
kamu ve özel kuruluşların sağladığı burs imkanlarından yararlanabilmektedirler.
EĞİTİM SONRASI
Eğitim sonrası mezunların ücret düzeyi işletmenin büyüklüğüne, kişinin deneyimlerine ve
bölgesel arz-talep koşullarına göre değişmektedir.
Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanlar memur statüsünde iseler 657 sayılı Devlet
Memurları Kanununa göre teknik hizmetler sınıfından maaş almaktadırlar. İşçi statüsünde
kamu ve özel şeker fabrikalarında istihdam edilenler, toplu iş sözleşmesi kapsamında
ortalama asgari ücretin 3-4 katı arasında ücret kazanırlar. Ayrıca ikramiye, yol-arazi
harcırahı gibi sosyal yardımlardan da yararlanırlar.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 4
MESLEKTE İLERLEME
“Şeker Teknolojisi” ön lisans programını başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan
Dikey Geçiş Sınavı’nda başarılı oldukları taktirde, Kültür Bitkileri Üretimi ve Pazarlaması,
Bahçe Bitkileri, Bitki Koruma,
Tarla Bitkileri ve Açıköğretim lisans proğramlarından İktisat- İşletme bölümüne de dikey
geçiş yapabilirler.
- Kamuya ait şeker fabrikalarında tekniker olarak göreve başlarlar. Şeker fabrikaları bölge
şefliklerinde ziraat teknikeri, bölge şef yardımcısı veya bölge şefi pozisyonlarına
yükselebilirler.
BENZER MESLEKLER
 Bağcılık Teknikeri,
 Seracılık Teknikeri,
 Endüstri Bitkileri Yetiştirme ve Değerlendirme Teknikeri,
 Tarımsal Laboratuar Teknikeri,
 Antepfıstığı Teknikeri.
 Gıda Teknikeri,Kimya Teknikeri.
YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI

 Selçuk Üniversitesi Çumra Meslek Yüksek Okulu, öğretim üyeleri,
 Konya Pancar Ekicileri Kooperatifi,
 2008 ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu,
 Türk Meslekler Sözlüğü, İİBK Yayın No:186-Ankara,
 ÖSYM Üniversiteler, Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi, Ankara-
2000,
2010 Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (ÖSYS) Kılavuzu,
 ÖSYM 2010 Dikey Geçiş Sınav Kılavuzu (DGS),
 Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) Üyesi Kuruluşlar.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
 -İlgli Eğitim Kurumları
 Türkiye İş Kurumu Meslek Bilgi Merkezi,
Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
 Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
 Türkiye Şeker Enstitüsü,
 Pankobirlik Pancar Ekicileri Kooperatifi.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 5