______________________________________________
TANIM
Otomobil, kamyon, otobüs gibi motorlu araçlarda motorun yakıt, ateşleme, soğutma,
yağlama ve supap sistemi, güç aktarma organları, ön düzen, fren ve direksiyon
sistemlerinde, meydana gelen arızaları gideren, aydınlatma ve ikaz donanımlarının
bakım ve onarımını yapan kişidir.
GÖREVLER
Arızayı tespit eder,
Gerekli parçaları sağlar ve arızayı giderir,
Zamanla çıkabilecek arızaları önlemek için araçların periyodik bakım
programlarına göre motor donanımı, yakıt donanımı, ateşleme donanımı, soğutma
donanımı, fren donanımı, güç aktarma organları, ön düzen ve süspansiyon
donanımları, oto elektrik, elektronik donanımı vb. bakım ve ayarlamalarını yapar,
Yadırganan hareket ve oluşları (ses, boşluk, sıkılık, aşıntı, yanma, eksoz gazı vb.)
yorumlar, sonuç belirtir,
Bu çalışmalarda gerekli sökme, takma, parça değiştirme ve benzeri işlemleri
yapar,
Yapılan işlerle ilgili kayıtları tutar,
Bakım kartlarını işler, üstlerine yazılı ve sözlü bilgi verir,
Kullanılan makine donanım ve malzemelerle bakım ve onarımlarında sorumlu olduğu
araçların günlük bakım ve temizliğini; su, yakıt, yağ, hava ve koşullara göre
gerekli diğer ikmalleri yapar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Distribütör muayene tezgâhı,
Motor test cihazı,
Buji temizleme cihazı,
Zımpara taşı makinesi,
Kaynak makinesi,
Enjektör muayene cihazı,
Mengene,
Pense takımları, kargaburun,
Anahtar ve zımba takımları,
Tornavida, rayba, raspa, sentil,
Matkap, kılavuz, pafta, eğe ve keski, levye,
Sekman, enjektör, meme temizleme, kılavuz ve karbüratör, ayar takımı, lehim,
havya, tel-kıl fırça, çekiç, yağ pompası, buji anahtarı, yağdanlık, ampermetre,
voltmetre ve kaldırma araçları.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Şekiller arasındaki ilişkileri görebilme,
Mekanik problemleri çözebilme gücüne,
El ve gözü eşgüdümle kullanabilme,
El ve parmakları ustalıkla kullanabilme,
Temas yolu ile yer, şekil ve konum tanıyabilme becerisine sahip,
Yenilikleri izleme özelliği bulunan kimseler olmaları gerekir.
Ayrıca bu meslek, genellikle ayakta, bazen çömelerek veya arabanın altına
yatarak, değişik aletler kullanarak, çeşitli bedensel hareketlerde bulunarak
yapılır. Bu nedenle belirtilen hareketleri yapabilecek bedensel yeterlilikte
olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Oto-motor tamircileri atölyelerde çalışır. İş, kapalı ve açık havada yapılabilir.
Ortam kirli ve yağlıdır. Çalışma süresi, haftanın 6 gününü kapsar. Oto-motor
tamircisi birinci derecede makinelerle ilgilidir. Ayrıca iş sahipleri ve diğer
meslektaşlarıyla da iletişimde bulunur.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Otomotiv sanayi, ülkemizde gelişmekte olan 3 büyük sektör arasındadır.
Sektörün gelişimine paralel olarak oto-motor tamircileri, kendi işyerlerini
açabilecekleri gibi, oto servis istasyonlarında, fabrikalarda, hava alanlarının yer
bakım istasyonlarında, kamu kuruluşlarının makine park yerlerinde, belediyelerin
otobüs işletmelerinde, Karayolları Genel Müdürlüğü'nün tamir bakım
atölyelerinde, benzinliklerde, çalışma olanaklarına sahiptirler.
Ülkemizde, yurtiçindeki taşımacılık hizmetlerinin hemen hemen tamamı,
ulaştırmanın tamamına yakın bir kısmı ve kamu hizmetlerinin yerine getirilmesinin
motorlu araçlarla yapıldığı dikkate alınırsa bu mesleğin çok geniş bir çalışma alanı
mevcuttur.
Değişen teknoloji (otomasyon ve bilgisayar kullanımı gibi), artan rekabet ve
bunların yüksek maliyetleri bu alanda iyi eğitimli nitelikli eleman ihtiyacını
giderek artırmaktadır.
Böylesine dinamik ve değişken bir ortamda kalıcı olabilmek için, küçük ölçekli
bakım-onarım işletmeleri bir araya gelip "servis ağları" oluşturmaktadır. Ayrıca,
orta ve büyük ölçekli işletmelere yönelik olarak varolan eğilim bu servis ağlarının
oluşmasını hızlandırmaktadır. Eskinin geniş kapsamlı "Oto Motor Tamirciliği"
mesleği giderek yerini farklı uzmanlık alanlarına (oto elektrik/elektronik, ön
düzen, motor yenileme vb.) bırakmaktadır. Bu gelişme, alanda yeni çalışma
olanakları yaratmaktadır.
Son yıllarda işbölümünde meydana gelen değişimler nedeniyle, "Oto Motor
Tamirciliği" özellikle ağır ve hafif araçların bakım ve onarımlarından sorumludur.
"Ağır Araçlar" ve "Hafif Araçlar" arasındaki ayrım çizgisi, Avrupa'da olduğu gibi
Türkiye'de de giderek belirginleşmektedir. Ayrıca, bu meslekte elektronik
giderek önem kazanmaktadır. Bu nedenle, gelecekte, oto motor tamircileri
özellikle elektronik alanında yeterli olmak zorunda kalacaktır.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi yeterli müracaat olması durumunda tüm mesleki eğitim
merkezlerinde “Motorlu Araçlar Teknolojisi” alanı “Otomotiv Mekanikerliği” dalında
verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için;
En az ilköğretim okulu mezunu olmak,
14 yaşını doldurmuş olmak. Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin
gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak,
Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri sahibi ile çıraklık sözleşmesi
imzalamak gereklidir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Oto motor tamirciliği mesleğinin eğitim süresi ilköğretimden sonra 2 yıl, lise ve
daha üst düzeyde genel eğitimden sonra ise 1 yıldır.
Öğrenciler haftanın 5 günü işletme de pratik, 1 günü mesleki eğitim
merkezlerinde teorik eğitim yaparlar.
Meslek eğitiminin başlangıcında, tesviye ağırlıklı çalışmalar yapılır. Eğeleme,
kesme, matkapla delme, pafta ve kılavuzla diş açma, raybalama ve ölçü aletleri ile
çalışmayı öğrenirler.
Bunların ardından motor çeşitlerini, motorların çalışma prensiplerini, benzin
motorlarının parçaları, arıza bulma yöntemleri, arızaların giderilmesi, yedek
parça listeleri hazırlamayı ve teknik değerlere göre onarım fişlerinin
hazırlanmasını öğrenirler. Daha sonra ağırlıklı olarak dizel motorların ve yakıt
sistemlerinin ayarlarını, aktarma organlarını ve ön düzen geometri ayarlarının
yapılmasını öğrenirler. Son olarak elektronik sistemlerini, arıza tespit
yöntemlerini, kullanılan test cihazları ile çalışmayı ve motor ayarlarının
yapılmasını öğrenirler. Ayrıca iş güvenliği ve işletme dersleri de alırlar.
MESLEKTE İLERLEME
Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Mesleki eğitim
merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda
teorik eğitimlerine de devam edebilirler. Ustalık eğitimi 176 saat olup, bu
eğitimde İnsan Sağlığı ve İş Güvenliği, İş ve İnsan İlişkileri, Çalışma Hukuku,
İşletme Bilgisi, Sigorta ve Vergi Mevzuatı, Muhasebe ve Ekonomi derslerinin yanı
sıra İleri Meslek Bilgisi derslerini alırlar. 2 yılsonunda ustalık sınavlarına
katılabilirler.
Ustalık için öngörülen teorik eğitime devam etmeyenler ise bir işyerinde 5 yıl
çalıştıktan sonra (çalıştıklarını SGK primleri ile belgelemek şartıyla) ustalık
sınavına katılabilirler. Ustalık belgesi alanlar mesleki eğitim merkezlerinde 40
saatlik iş pedagojisi kurs programını tamamlayıp sınavda başarılı olduktan sonra
"Usta Öğreticilik" belgesi alabilirler.
Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız
işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici"
belgesine sahip çalışanın olması zorunludur.
İlköğretim (ortaokul) mezunu kalfa ve ustalar, mesleki ve teknik açıköğretim
lisesine devam ederek, meslek lisesi diploması alabilirler.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Eğitim esnasında işletmelerde meslek eğitimi gören çırak öğrencilere, işverenlerce
yaşlarına uygun olarak asgari ücretin % 30’ undan az olmamak üzere aylık ücret
ödenmektedir.
Çıraklık eğitimi boyunca öğrencilerin iş kazası, iş riski ve meslek hastalıkları ile ilgili
sigorta primleri devletçe ödenmektedir.
İşin durumuna ve çalışılan yerin özelliğine göre değişme göstermekle beraber asgari
ücretin 2–4 katı arasında net ücret alınmaktadır.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
İlgili Eğitim Kurumları,
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube
Müdürlükleri.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder