MÜTERCİM (ÇEVİRMEN) mesleği

TÜRKİYE İŞ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 1
MÜTERCİM (ÇEVİRMEN)
________________________________________________________
TANIM
Bir dilde yazılı bir metni başka bir dile çeviren kişidir.
GÖREVLER
Mütercim bir dilden, bir başka dile veya dillere çeviri yaparken;
 Çeviri yapacağı dilde yazılı edebi eserleri, metinleri, bilimsel makaleleri, gazete ve
dergileri, siyasi, hukuki, ekonomik, teknik ve diğer türdeki eserleri önce dikkatle okur,
anlam bütünlüğünü ve ifade doğruluğunu bozmadan diğer bir dile cümle cümle çevirir,
 Yapılan çevirilerin doğruluğunu kontrol eder,
 Kendi öz dili ve bildiği yabancı dile ait gelişmeleri yakından izler.
KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER
 Büro makineleri (daktilo, bilgisayar, faks),
 Her çeşit kırtasiye malzemesi,
 Sözlük,
 Her türlü yerli ve yabancı yayın.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Mütercim olmak isteyenlerin;
 Normalin üstünde sözel yeteneğe,
 Üst düzeyde okuduğunu anlama gücüne ve belleğe sahip,
 Yabancı dillere ve kültürlere ilgili,
 Uzun süre yazılı metinler üzerinde çalışma yapmaya istekli kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Bu meslek üyeleri genellikle; kapalı ortamlarda, tek başlarına ve oturarak çalışırlar.
Mütercim çalışırken birinci derecede sözcüklerle ve kavramlarla ilgilidir.
MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER
Üniversitelerin, Uygulamalı Yabancı Diller Yüksek Okulu ile Fen–Edebiyat Fakültelerinin
Mütercimlik-Tercümanlık bölümlerinde mesleğin eğitimi verilmektedir.
Ülkemizde mütercimlik eğitimi veren üniversiteler;
TÜRKİYE İŞ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 2
 Ankara Üniversitesi Fen –Edebiyat Fak.(İngilizce)
 Beykent Üniversitesi Yabancı Diller Yüksek Okulu.(İngilizce-Rusça)
 Bilkent Üni. Uygulamalı Yabancı Diller Yüksek Okulu (Ankara)-(İngilizce-Fransızca-
Türk),
 Çankaya Üniversitesi Fen –Edebiyat Fak.(İngilizce)
 Dokuz Eylül Üniversitesi Fen –Edebiyat Fak.(İngilizce,Türkçe,Almanca)
 Atılım Üniversitesi Fen –Edebiyat Fak.(İngilizce)
 Hacettepe Üniversitesi (Ankara)-İngilizce-Fransızca),
 Haliç Üniversitesi Fen –Edebiyat Fak.(İngilizce)
 İstanbul Arel Üniversitesi Edebiyat Fak.(İng)
 İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fak.(Alm-İng-Fransızca)
 İzmir Ekonomi Üniversitesi Edebiyat Fak.(İng)
 Kırıkkale Üniversitesi Fen –Edebiyat Fak.(Fransızca)
 Marmara Üniversitesi Edebiyat Fak.(Alm-İng-Fransızca)
 Mersin Üniversitesi Fen-Edebiyat Fak.(Alm-Fransızca),
 Sakarya Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi(Almanca)
 Trakya Üniversitesi Edebiyat Fak.(Alm-İng-Bulgarca)
 Yaşar Üniversitesi Edebiyat Fak.(İng)
 Yeditepe Üniversitesi Yabancı Diller Yüksek Okulu (İng)
 Yıldız Teknik Üniversitesi Fen-Edebiyat Fak. (İstanbul)-(Fransızca)
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER
 Edebiyat-Kompozisyon,
 Yabancı Dil.
MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için;
 Lise veya dengi okul mezunu olmak,
 Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS) ve Lisans Yerleştirme Sınavı ’nda (LYS)
“Mütercim-Tercümanlık ” lisans programı için yeterli “DİL” puan almak.
Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda “Mütercim-
Tercümanlık” lisans programı ile ilgili en az bir yüksek öğretim programını tercih etmek
gerekmektedir.
Bu yükseköğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin Yabancı Dil
alanlarından mezun iseler YGS ve LYS sonuçlarına göre ÖSYM tarafından yapılan
yerleştirme işleminde diğer alanlardan mezun olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan
elde etmekte ve öncelikle yerleştirilmektedirler.
Ancak kendi alan/kol/bölümleri dışında bir yükseköğretim programını tercih eden
adayların yerleşme şansları azalmaktadır.
TÜRKİYE İŞ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 3
MESLEK EĞİTİMİ
Uygulamalı İngilizce-Türkçe Çevirmenlik, İngiliz Dili ve Edebiyatı, önlisans programını
başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı’nda başarılı oldukları
takdirde, “Mütercim-Tercümanlık” lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ
Eğitim süresi 4 yıldır. Hacettepe Üniversitesi Mütercimlik-Tercümanlık (İngilizce)
bölümünde;
I. yıl; Türk Dili, Güzel Sanatlar-Beden, İngilizce Yazı Becerisi, Dilbilimine Giriş, İngilizce
Sözlük Bilgisi, Batı Kültürleri ve Uygarlığı, İngilizce Okuma, Metin İnceleme, Türkçe Yazı
Becerisi, İngilizce Konuşma,
II. yıl; Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, Güzel Sanatlar-Beden, İngilizce’nin Yapısı,
Basın Dili, Çeviriye Giriş, Türkçe Yazı Becerisi II, İngilizce Konuşma II, Tıp Terminolojisi,
İngilizce Okuma II, Bilim ve Teknik Metinlerinin Çevirisi, Türkçe’nin Yapısı, Duyduğunu
Anlama, Konuşmalarda Not Alma, Tıbbi Çeviri,
III. yıl; Güzel Sanatlar-Beden, İngilizce-Türkçe Karşılaştırmalı Dilbilgisi, Söylem
Çözümlemesi, Çağdaş Batı Edebiyatı, Sosyal Bilimlerin Metin Çevirisi, Ardıl Çeviriye Giriş,
Edebi Çeviri I, Çeviri Kuramı, Özetleyerek Çeviri, Ardıl Çeviri I, Yazılı Metinlerin Sözlü
Çevirisi I,
IV. yıl; Güzel Sanatlar-Beden, Hukuk ve Ekonomi Metin Çevirileri, Simultane Çeviri I,
Ardıl Çeviri II, Yazılı Metinlerin Sözlü Çevirisi II, Edebi Çeviri II, Çeviri Eleştirisi, Özel
Konulu Çeviri, Simultane Çeviri II, Simultane Konferans Çevirisi, Çeviri Projesi derslerini
alırlar.
Bu derslerden başka her yıl bölüm içi seçmeli dersler olarak Almanca ve Fransızca
okutulmaktadır.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara “Mütercim-Tercümanlık ” lisans diploması ve
"Mütercim" unvanı verilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
 Çalışma alanının daralması ve genişlemesi uluslararası ilişkilere bağlıdır. Avrupa
Topluluğuna üyeliğin söz konusu olduğu günümüzde bu meslek elemanlarına olan ihtiyaç
da artmaktadır.
 Meslek elemanları; çeşitli kamu kuruluşlarında (Dış İşleri Bakanlığı, Kültür Bakanlığı,
Turizm Bakanlığı vb.), yayınevleri, magazin dergileri, gazeteler, film stüdyoları,
uluslararası kuruluşlarda çalışabilirler.
TÜRKİYE İŞ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 4
 Üniversitelerde akademik kariyer yapma imkanları mevcuttur.
 Ayrıca mütercimler genellikle özel büro açarak kendi çalışma alanlarını yaratırlar. Bu
şekilde yeni işgücü alanları da doğar.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
 Üniversite öğrencisi iken (özellikle dördüncü sınıfta) tercüme ve mütercimlik büroları
ile ilişki kurularak bir ücret karşılığında çalışılabilir.
 Yüksek öğrenimleri süresince öğrenciler, Yüksek Öğrenim ve Kredi ve Yurtlar
Kurumunun sağlamış olduğu kredi ve yurt hizmetlerinden öğrenim katkı (harç)
kredisinden yararlanabilirler, ayrıca çeşitli resmi ve özel kurum ve kuruluşlar
tarafından sağlanan burslardan faydalanabilirler.
EĞİTİM SONRASI
 Kamu sektöründe derece ve kademeye uygun maaş alınır.
 Özel sektörde ise tecrübe en önemli faktördür. Buna göre ücret belirlenir. Ülkemizde
kazancı en yüksek meslek gruplarından birisidir.
MESLEKTE İLERLEME
Hukuk, sağlık, dış ticaret, işletme, iktisat vb. konularda uzmanlık alanlarını
genişletebilirler.
Mesleğinde yeterli ve başarılı kişiler yüksek ücretle, aranan eleman olarak çalışabilirler.
Yeminli mütercimlik belgesine sahip olanlar çeviri bürolarında çalışabilirler.
BENZER MESLEKLER
 Tercüman.
EK BİLGİLER
-
YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
 Meslek elemanları,
 2010 Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSYS) Kılavuzu,
 Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans
TÜRKİYE İŞ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 5
Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2010 Kılavuzu,
 ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi-2000,
 Çeşitli Üniversite katalogları,
 Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
 İlgili eğitim kurumları,
 Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
 Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
 Türkiye İş Kurumu Meslek Bilgi Merkezleri