KAYMAKAM mesleği

TÜRKİYE İŞ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 1
KAYMAKAM
________________________________________________________
TANIM
Kaymakam, ilçenin genel yönetiminden sorumlu olan, devleti ilçede temsil eden, ilçenin en
büyük devlet görevlisidir.
GÖREVLER
Kaymakam görevlerini bağlı olduğu ildeki valinin denetimi altında yürütür.
Başlıca görevleri:
 İlçede yasaların uygulanmasını sağlar,
 Valinin emirlerini uygular,
 İlçedeki çeşitli kamu kurumlarının çalışmaları arasında eşgüdümü sağlar,
 Halkın şikayetlerini dinler, ihtiyaçlarını saptar ve giderilmesi için gerekli önlemleri alır,
 Törenlere başkanlık eder, resmi ziyaretleri kabul eder.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Kaymakam olmak isteyenlerin;
 Sosyal bilimlere ilgili ve bu alanda başarılı,
 Başkalarını etkileyebilen, düşüncelerini başkalarına söz ve yazı ile aktarabilen,
 İnsanlarla iyi iletişim kurabilen, insanları anlayabilen,
 Yeniliklere açık, yaratıcı,
 İşleri planlayabilen ve uygulamayı izleyebilen, yönetici özelliklerine sahip,
 Sürekli kendini geliştirme çabası içinde olan kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Kaymakam, İçişleri Bakanlığına bağlı olarak ilçedeki kaymakamlık binasında görev yapar.
Çalışma saatleri genellikle düzenlidir. Çalışırken vatandaşlarla, valilerle, emniyet
çalışanlarıyla, askeri üst düzey yöneticilerle, memurlarla etkileşim halindedir. Zaman
zaman seyahat etmesi gerekir. Görev yaptığı ilçe belirli sürelerde değişir.
MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin ön eğitimi üniversitelerin İktisat, İşletme, İktisadi ve İdari Bilimler, Siyasal
Bilgiler, Hukuk Fakültelerinde verilmektedir.
Yukarıdaki fakültelerden mezun olanlar ÖSYM tarafından yapılan Kamu Personel Seçme
Sınavında (KPSS) başarılı olmaları durumunda İçişleri Bakanlığınca yapılacak Kaymakamlık
sınavına girebilirler.
TÜRKİYE İŞ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 2
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER
 Türkçe,
 Matematik,
 Mantık,
 Sosyoloji,
 Tarih.
MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin ön eğitimine girebilmek için,
 Lise veya dengi okul mezunu olmak,
 Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) “İktisat”(TM-1)”, “Ekonomi”(TM-1)”,
“İşletme”(TM-1)” “Maliye”(TM-1)”, “Çalışma Ekonomisi ve Endüstriyel İlişkiler”(TM-
1)”, “Uluslararası İlişkiler”(TM-2)”, “Kamu Yönetimi”(TM-2)”, “Siyaset Bilimi”(TM-
2)”, “Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi”(TM-2)”, “Siyaset Bilimi ve Uluslar arası
İlişkiler”(TM-2)” veya “Hukuk”(TM-2)” lisans programları için yeterli puan almak,
 Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tercih bildirim formunda “İktisat”,
“Ekonomi”, “İşletme”, “Maliye”, “Çalışma Ekonomisi ve Endüstriyel İlişkiler”,
“Uluslararası İlişkiler”, “Kamu Yönetimi”, “Siyaset Bilimi”, “Siyaset Bilimi ve Kamu
Yönetimi”, “Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler” veya “Hukuk” lisans programları ile
ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
Bu lisans programlarını bitirenler doğrudan kaymakam olamamaktadırlar. Kaymakamlık
mesleğine girebilmek için öncelikle Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından
yapılan Kamu Personel Seçme Sınavı’nı (KPSS) kazanmak gerekmektedir. Daha sonra
İçişleri Bakanlığı tarafından ayrıca bir yarışma sınavı yapılmaktadır. Sınava girebilmek
için aranan genel ve özel nitelikler şunlardır.
MESLEK EĞİTİMİ
Genel Nitelikler:
1- Türk Vatandaşı olmak.
2- Kamu haklarından mahrum olmamak.
3- Taksirli suçlar hariç, ağır hapis veya 6 aydan fazla hapis veya affa uğramış olsalar bile
Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık,
dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolaylı iflas gibi yüz kızartıcı veya
şeref ve haysiyet kırıcı suçtan veya kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat
karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından dolayı hürriyeti bağlayıcı ceza ile
hükümlü bulunmamak.
4- Askerlikle ilgili bulunmamak; askerlik hizmetini yapmış yahut ertelenmiş veya yedek
sınıfına geçirilmiş olmak. (Ancak yazılı sınav tarihinde askerlik hizmetinde
bulunanlardan terhislerine en çok 3 ay kalanlar yazılı sınava kabul edilirler.)
TÜRKİYE İŞ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 3
Özel Nitelikler :
1- Üniversitelerin Siyasal Bilgiler, Hukuk, İktisat, İşletme, İktisadi ve İdari Bilimler
Fakülteleri ile bunlara denkliği Yüksek Öğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurt
dışındaki en az dört yıl süreli fakültelerden mezun olmak.
2- Giriş sınavının yapıldığı yıl itibariyle, ay ve gün hesaba katılmaksızın 30 yaşını geçmemiş
olmak. (Ancak fiili askerlik ödevine çağrılıp da, yukarıda belirtilen yaş sınırını askerlik
ödevleri sırasında geçirmiş bulunanların terhislerinden sonra açılacak ilk sınava
müracaat etmeleri şartı ile bu yaş durumları aday olarak alınmalarına engel teşkil
etmez.)
3- Mülki İdare Amirliği görevini devamlı yapmasına engel olabilecek vücut ve akıl hastalığı
veya vücut sakatlığı ile özürlü bulunmamak; memleketin her ikliminde iş görmeye ve her
vasıta ile gezip dolaşmaya kabiliyetli bulunmak ve bu hususlarda herhangi bir engeli
olmadığı tam teşekküllü Devlet Hastanelerinin sağlık kurullarından alınacak raporla
belirtilmiş olmak.
4- Yapılacak soruşturma sonunda Mülki İdare Amiri olmaya engel teşkil edecek kişisel
veya ailevi kötü sanı bulunmadığı kanıtlanmış olmak.
EĞİTİMİN SÜRESİ
VE İÇERİĞİ
Mesleğin ön eğitiminde; Siyaset Bilimine Giriş, Siyasal Düşünceler Tarihi, Siyasal
Politikaya Giriş, Çevre Sorunları, Türkiye'nin Toplumsal Yapısı, Mahalli İdareler, Kamu
Personeli Yönetimi, Kentleşme ve Konut Politikası, Ekonomi, İşletme, Maliye ve
Hukuk dersleri verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİ
Sınav sonucunda kaymakam adayları, yıllık izin hakları saklı kalmak üzere normal hallerde
aşağıdaki sıra ve ortalama sürelerle üç yıllık staj devresine tabi tutulurlar.
* İl Merkez Stajı 1 ay,
* Bakanlık Merkez Stajı-1 3 ay,
* Kaymakam Refikliği Stajı 1 ay,
* Mülkiye Müfettişi Refakatinde Teftiş Stajı 1,5 ay,
* Bakanlık Merkez Stajı-2 4 ay,
* Yurtdışı Stajı 12 ay,
* Milli Güvenlik Stajı 1,5 ay,
* Kaymakam Vekilliği Stajı 8 ay,
* Kaymakamlık Kursu 4 ay.
Ancak, yukarıda belirtilen staj sıra ve süreleri o esnada mevcut kaymakam adaylarının
sayısı, kaymakamsız ilçelerin sayısı ve mülkiye müfettişlerinin teftiş zamanları ile
yurtdışında uygulanacak eğitim programının başlangıç tarihlerine bağlı olarak değişik
uygulanabilir
Kaymakam adayları, 6 aylık birinci il merkez stajını, kaymakam refikliğini (yardımcılığını)
TÜRKİYE İŞ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 4
ve mülkiye müfettişi refakatindeki teftiş stajını tamamlayarak, görevde en az bir yılı
doldurduklarında vali tarafından değerlendirilebilirler. Vali her adayın görevine karşı olan
ilgisini, işine devam durumunu, kişiliği, bilgi ve becerisini, kaydettiği gelişmeleri, temsil
kabiliyetini, halkla ilişkilerini, kılık-kıyafetini, refiki bulunduğu kaymakam ve mülkiye
müfettişlerinin raporlarını göz önünde tutarak kanaatini olumlu ya da olumsuz şekilde
İçişleri Bakanlığına yazılı olarak bildirir.
Olumlu sicil almış ve başarılı görülmüş kaymakam adaylarının bakanlıkça asaleti tasdik
edilir.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Mesleğin ön eğitimini tamamlayanlar mezun oldukları alana göre değişen lisans diploması ve
unvan alırlar.
İçişleri Bakanlığının açmış olduğu sınav sonucunda kaymakam adayı 3 yıllık staj sonrasında
başarılı olursa "Kaymakam" unvanını alır.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Sınavda kazanan kaymakam adayları, valilik emrine atanırlar, staj bitiminde
hazırlayacakları kaymakamlık tezinin vali tarafından uygun görülmesinden sonra girdikleri
sınavı başaran adaylar, 5. sınıf bir ilçeye kaymakam olarak atanırlar. Üç yıl bu ilçede
çalıştıktan sonra "Mahrumiyet Bölgesi" diye nitelenen 6. sınıf bir ilçede iki yıl çalışırlar,
sonra 4. sınıf bir ilçeye kaymakam olarak veya vali yardımcısı olarak atanırlar. Sonraki
yıllarda 3., 2. ve 1'inci sınıf ilçelere kaymakam veya illerde vali yardımcılığına atanarak
mesleklerine devam ederler. Ayrıca, valilik makamına Bakanlar Kurulu Kararı ve
Cumhurbaşkanının onayı ile geçebilirler.
Kaymakamlar, İçişleri Bakanlığı'na bağlı olarak ilçelerde veya İçişleri Bakanlığı'nın
Merkez Teşkilatlarında çalışabilirler. Kaymakam ilçenin en büyük Mülki Amiridir.
Kaymakamlık mesleğine 24.11.1991 tarihine kadar sadece erkek elemanlar alınmıştır. Bu
tarihten sonra yapılan değişiklikle bayanlar da kaymakam adaylığı sınavına kabul edilmiştir.
Türkiye'de ilçe sayısı her geçen gün artmaktadır. Buna paralel olarak kaymakama duyulan
ihtiyaç da artmaktadır.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Temel eğitim süresince durumu uygun olan öğrencilere Kredi ve Yurtlar Kurumunca kredi
ve öğrenim harcı verilmektedir. Karşılıklı veya karşılıksız burs alan öğrencilerde vardır.
Öğrenim süresince eğitim masrafları tamamen öğrenciye aittir.
TÜRKİYE İŞ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 5
Adaylık döneminde atandığı kadro ve dereceden maaş almaktadırlar.
EĞİTİM SONRASI
İlk göreve başlayan bir kaymakam adayının ücreti yaklaşık olarak asgari ücretin 3 katı
kadardır. Çalışma süresi arttıkça aldığı ücret buna paralel olarak artmaktadır.
Kaymakamlar, özel hizmet tazminatı, temininde güçlük zammı, işgüçlüğü zammı, temsil
giderleri adı altında çeşitli tazminatlar alırlar.
Kaymakamlar, devlet memurları yasasına göre maaş ve yan ödeme almanın yanı sıra,
kaymakam olarak bir ilçeye atandığın da bulunduğu derecenin bir üstündeki dereceden
maaş alırlar.
MESLEKTE İLERLEME
Kaymakam daha sonra vali yardımcısı ve vali olabileceği gibi üst dereceden bir başka
yöneticiliğe atanabilir.
Ayrıca İçişleri Bakanlığı merkez örgütünde de görev alabilirler.
Kaymakamlar, vali yardımcısı, vali, müsteşar vb. idari kademelere yükselebilirler.
BENZER MESLEKLER
 Vali,
 Müfettiş,
 Yönetici,
 Hakim,
 Savcı,
 Müsteşar.
EK BİLGİLER
-
YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
 2010 ÖSYS Başvuru Kılavuzu,
 Yüksek Öğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu,
 İçişleri Bakanlığı web sayfası,
 ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi-2000,
 23.03.1994 tarihli ve 21883 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan “Kaymakam Adayları
Yönetmeliği” ve 15.08.2001 tarih ve 24494 sayılı Resmi Gazetede adı geçen
Yönetmelikte değişiklik yapılmasına dair Yönetmelik.
TÜRKİYE İŞ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 6
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
 İlgili eğitim kurumları,
 Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
 Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
 Türkiye İş Kurumu Meslek Bilgi Merkezleri.