HASAT SONRASI TEKNOLOJİSİ TEKNİKERİ mesleği

TÜRKİYE İŞ KURUMU 1
HASAT SONRASI TEKNOLOJİSİ TEKNİKERİ
TANIM
Sebze, meyve, aromatik bitkiler, endüstri bitkileri ve süs bitkileri gibi ürünlerin
hasadından tüketiciye ulaşmasına kadar olan süreçte kayıpların önlenmesi,
ürünlerin sınıflanması, ambalajlanması, depolanması çalışmalarında bulunan kişidir.
GÖREVLER
Bitkisel üretim alanında çalışan ziraat mühendisi veya gıda mühendisine bağlı
olarak,
 Hasattan sonra ürünlerin sınıflandırılması, ambalajlanması, ön soğutması,
depolanması, pazara hazırlanması aşamalarında görev alır,
 Pazarlama sürecinin değişik evrelerinde, taze meyve, sebze, aromatik,
endüstri ve süs bitkilerinde meydana gelen kayıpları en alt düzeye indirme
amaçlı çalışmalara katkıda bulunur, çalışma sonuçlarını bir rapor olarak
yöneticisi/bölüm amiri olan mühendise iletir ve onayını alarak gereğini yerine
getirir,
 Konserve, salça, turşu, marmelat, reçel, dondurma gibi ürünlerin yapım
aşamalarında görev alır,
 Hasattan sonra taze ve işlenen ürünlerde hijyenin ve kalitenin kontrolünü
sağlar,
 Çalıştığı işyerinde ürünlerin kalitesini artırarak, ihracatçı ülkelerle rekabet
gücünün geliştirilmesine, dolayısıyla dış satımın artırılmasına yardımcı olur.
KULLANILAN ALET
VE MALZEMELER
 Meyve, sebze, aromatik, endüstri ve süs bitkilerini işlemek ve ambalajlamak
için çeşitli makineler,
 Soğutma sistemleri,
 Isıtma sistemleri,
 Doğal ve yapay kurutma araç-gereçleri,
 Çeşitli kimyasal maddeler,
 Çeşitli ambalajlama maddeleri,
 Etiketleme aracı,
 Presler,
 Filtrasyon sistemleri.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 2
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Hasat sonrası teknolojisi teknikeri olmak isteyenlerin
 Kimya ve biyolojiye ilgili ve bu alanlarda başarılı,
 Renk algısı, tat ve koku alma duyuları gelişmiş,
 Yeniliklere açık ve yaratıcı,
 Başkaları ile işbirliği yaparak çalışabilen,
 Ekonomi ve ticarete ilgili,
 İşini yapmasına engel bir fiziksel rahatsızlığı olmayan
kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Hasat sonrası teknolojisi teknikerleri kendilerine ya da başkalarına ait, fabrika
veya atölyelerde çalışırlar. İşyeri gürültülü, nemli, kokulu bazen de soğuktur.
Tekniker gıda mühendisi ile teknisyen ve işçiler arasında iletişimi ve eşgüdümü
sağlar. Çalışmalar sırasında ürünler(yaş, kuru meyve, sebze, aromatik, endüstri ve
süs bitkileri), makineler ve insanlarla ilgilidir. Çalışırken üreticilerle,
meslektaşlarıyla, mühendislerle iletişimde bulunurlar.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN
VERİLDİĞİ YERLER
Meslek eğitimi, aşağıdaki meslek yüksekokullarının ”Hasat Sonrası
Teknolojisi” bölümünde verilmekte iken, bu bölüm adının “Tarımsal Ürünler
Muhafaza ve Depolama Teknolojisi” olarak değişmesi nedeniyle, ” Hasat
Sonrası Teknolojisi” adıyla artık öğrenci alınmamaktadır. Bu nedenle DMeslek
Eğitimi bölümünde bulunan bilgiler ” Hasat Sonrası Teknolojisi” bölümü
eğitiminin verildiği zamandaki araştırılan bilgileri kapsamaktadır.
Mesleğin eğitimi ,
 Kocaeli Üniversitesi-Aslanbey Meslek Yüksekokulu,
 Adnan Menderes Üniversitesi Sultanhisar Meslek Yüksekokulu
“Hasat Sonrası Teknolojisi“ önlisans bölümünde verilmektedir.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI
OLUNMASI GEREKEN DERSLER
 Fen,
 Matematik,
TÜRKİYE İŞ KURUMU 3
MESLEK EĞİTİMİNE
GİRİŞ KOŞULLARI
Meslek liselerinin Bahçecilik, Çay Teknolojisi, Genel Ziraat, Makine (Tarım
Meslek Lisesi), Makine-Tarım Teknolojisi, Peyzaj, Süs Bitkileri, Tarım, Tarım
Teknolojisi, Zeytin Teknolojisi, Ziraat, Bilgisayarlı Nümerik Kontrol (CNC),
Endüstriyel Mekanik, Endüstriyel Otomasyon Teknolojisi (Elektronik),
Endüstriyel Otomasyon Teknolojisi (Mekanik/Makine), Denizcilik, Gemi
Makineleri, Hidrolik ve Pnömatik, Hidrolik ve Pnömatik Teknolojisi, İş Makinelerı,
İş Makineleri Bakım ve Onarım, İş Makineleri Operatörlüğü, Endüstriyel
Otomasyon Teknolojileri, Kalıp/Kalıpçılık, Konfeksiyon Makineleri Bakım ve
Onarım, Makine, Makine Teknolojisi, Mekatronik, Metal İşleri, Metal Teknolojisi,
Metalurji, Metalurji (Demir Çelik Teknolojisi), Mikroteknik,
Motor/Motor(Benzinli)/Motor (Dizel), Motorlu Araçlar Teknolojisi, Nümerik
Kontrollü Makineler(CNC), Tesviye, Boya Teknolojisi, Endüstriyel Boya ve
Dekorasyon, Endüstriyel Boyacılık, Kimya, Kimya Teknolojisi, Lastik Teknolojisi,
Petrokimya, Plastik İşleme, Plastik Teknolojisi, Proses, Sanayi Boyacılığı ve
Uygulama Tekniği, Sınai Boya bölümlerinden mezun olanlar “Hasat Sonrası
Teknolojisi ” ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken
koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilirler.
Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya
da genel liselerden mezun olanlar/olacaklar ise sınavsız yerleştirme sonunda
kalan kontenjanlara isteklerine ve ÖSS puanlarına göre
yerleştirilebilmektedirler Bunun için bu kişilerin ÖSYM
Başkanlığınca yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girmeleri ve
yeterli “Sayısal I (SAY I)” puanı almaları gerekir.
EĞİTİM SÜRESİ
VE İÇERİĞİ
Eğitim süresi 2 yıl olup,
Eğitim süresince;
1.Yarıyıl: Matematik, Fizik, Botanik, Genel Kimya, Organik Kimya, Teknik Resim,
Bahçe Ürünleri Yetiştirme Tek., Temel Bilgi. Tekno. Kull., Yabancı Dil I, Türk Dili
I,Atatürk İlke ve İnk. Tarihi I, Beden Eğitimi I
II.Yarıyıl: Bitki Fizyolojisi, Soğutma Tekniği I, Soğutmada Elektrik ve Oto Kont.,
Isı ve Kütle Transferi, Termodinamik, Analitik Kimya, Meyvelerin Hasat Sonrası
Tek., Yabancı Dil II, Türk Dili II, Atatürk İlke ve İnk. Tarihi II, Beden Eğitimi
II
III.Yarıyıl: Genel Mikrobiyoloji, Meyve Morfolojisi, Bitki Besleme, Süs
Bitkilerinin Hasat Son. Tek., Bahçe Ürünlerinin Soğ. Taşın., Uluslararası Tarım
Ürün. ve Tic., Soğutma Tek. II, Soğuk Depo Tasarımı, Temel Bilgisayar Bil.,
Tarımsal Pazarlama ve Standardizasyon
TÜRKİYE İŞ KURUMU 4
IV.Yarıyıl: Depo Hastalıkları, Bahçe Ürünlerinde Kalite Kont., AB ve Türkiye Tar.
Pol. ve Uyg., Sebzelerin Hasat Sonrası Tek., Üzümlerin Hasat Sonrası Tek., Sert
Kabuklu ve Kurutulmuş Meyvelerin Hasat Son. Tek., Bahçe Ürünlerinin
Paketlenmesi, Türkiye ve AB’ de Top. Hal. ve Org., Meyve Biyokimyası, Seminer
gibi dersler okutulur. Ayrıca 30 iş günü staj uygulaması yaptırılmaktadır.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN
BELGE DİPLAMA VE UNVAN
Eğitimi başarı ile tamamlayanlara “Hasat Sonrası Teknolojisi” önlisans
diploması ve “Hasat Sonrası Teknolojisi Teknikeri ” unvanı verilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Ülkemizin üç yanının denizlerle çevrili olması, dört mevsimi bir arada yaşaması ve
tarım ürünlerinin yoğun olarak yetiştirilmesi nedeniyle diğer ülkelere göre önemli
bir üstünlüğe sahiptir. Ancak yetiştirilen bu ürünlerin hasadından sonra
uygulamaların yapılmamasından dolayı ürünlerde oldukça büyük oranda kayıplar
meydana gelmektedir.Bu alanda eğitim alan Hasat Sonrası Teknolojisi
Teknikerleri; Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, İhracatı Geliştirme Merkezi
(İGEME), Ziraat Fakülteleri, Belediyeler (meyve ve sebze toptancı halleri ile bu
kurumların soğuk depoları) gibi resmi kurumlarda görev alabilecekleri gibi;
TARİŞ, FİSKOBİRLİK örneği entegre tesislere sahip kooperatiflerde, soğuk
depolar (normal ve kontrollü atmosferli), paketleme evleri, süper market
zincirleri (sebze ve meyve pazarlaması ve depolanması), taze meyve-sebze ihraç
eden şirketler, gıda endüstrisinin kalite kontrol laboratuarları, taze meyve-sebze
ulaşımında uzmanlaşmış özel şirketlerde de görev alabilirler.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Mesleki eğitim süresince kazanç söz konusu değildir. Ancak koşulları uygun
öğrenciler Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunca verilen öğrenci
kredisinden yararlanabilmektedirler.
Kamu ve özel kurumların sağladığı burslardan yararlanabilirler
EĞİTİM SONRASI
 Meslek elemanları kamu kurum ve kuruluşlarında 657 sayılı Devlet
Memurları Kanunu hükümlerine göre aylık alırlar. Ücretler kıdeme göre ve yıllık
belirlenen oranlarda artış göstermektedir.
 Özel sektörde ise çalışılan yer, tecrübe vb. durumlara göre kazanç durumu
değişiklik göstermektedir. İlk işe girişte asgari ücret düzeyinde kazanç söz
konusudur. Daha sonraki kazanç ise asgari ücretin 2-3 katı arasında
değişmektedir.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 5
MESLEKTE İLERLEME
“Hasat Sonrası Teknolojisi” önlisans programını başarı ile bitirenler, ÖSYM
tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavı’nda başarılı oldukları takdirde Gıda
Mühendisliği, Bitki Koruma, Tarım Makineleri, Tarla Bitkileri ve Tarımsal
Biyoteknoloji lisans programlarına dikey geçiş yapabilirler.
BENZER MESLEKLER
 Meyve ve Sebze İşleme Teknikeri
 Bitkisel Ürünlerde Muhafaza ve Pazarlama Teknikeri.
EK BİLGİLER
-
YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
 Meslek elemanları,
 Kocaeli Üniversitesi Arslanbey Meslek Yüksekokulu web sayfası,
 ÖSYS (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi) Yükseköğretim
Programları ve Kontenjanları Kılavuzu-2008,
 Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının
Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2010 Kılavuzu,
 ÖSYM Öğrenci Seçme Sınavı Kılavuzu (ÖSS)-2010,
 Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
 İlgili eğitim kurumları
 Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
 Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
 Türkiye İş Kurumu Meslek Bilgi Merkezleri.