HADDECİ mesleği

HADDECİ
_______________________________________________
TANIM
Son şekli verilmiş demire çubuk, köşebent, levha, ray gibi şekilleri verme işlemine
haddeleme, bu işi yapan kişiye de haddeci denir.
GÖREVLER
Hadde tezgâhını çalışmaya hazırlar ve ayarını yapar,
Metalleri fırın boyutlarına göre ayarlayarak keser ve tavlanmak üzere fırına
sürer,
Tavlanmış kütükleri (metalleri) hadde hazırlama grubuna ileterek oval hale
getirtir,
Oval hale gelen metalleri başka bir grupta yuvarlak, kare veya köşebent haline
getirerek uzunluklarını tekrar ayarlar ve keser,
Metalleri soğutma platformuna getirtir ve soğutmaya alır,
Malzemelerin deformasyona uğramaması için tekniğe uygun tarzda istifler,
Soğutulan metalleri standart boylarda keser,
Haddeleme tesislerinin periyodik bakım, onarım ve temizliğini sağlar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Tav fırınları,
Hadde tezgâhı,
Doğrultma tezgâhı,
Hadde merdaneleri,
Boyut ve sıcaklık ölçü aletleri,
Ölçü ve kontrol aletleri,
Oksi-propan takımı,
Boy kesme makasları,
Soğutma tezgâhları,
Kangal sarıcılar,
Kütük iletici,
Kütük itici,
Süngül,
Yolluklar/armatür.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Bedenen güçlü, dayanıklı, ayakları ve kolları sağlam,
Ellerini ustalıkla kullanabilme,
Göz ve ellerini eşgüdümle kullanabilen,
Uyarıcılara hemen tepki verebilen,
Alet ve makinelerle çalışmaktan hoşlanan,
Dikkatli ve tedbirli kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Haddeciler, fabrika ve atölyelerde çalışırlar.
İş kapalı, ani ısı değişiminin olduğu (sıcak-soğuk), demir tozları duman, basınçlı hava
ve ağırlıklı olarak aşırı sıcak ve nemin olduğu bir ortamda ayakta yürütülür.
Çalışırken; alet ve malzemelerle uğraşırlar.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Meslekle ilgili hem kamu hem de özel sektörde iş bulma olanağı olup, erkeklere özgü
bir meslektir.
Meslek, inşaat sektörü ve makine parçaları imalatı ile yakından ilgili olması sebebiyle
bu sektörlere paralel olarak iş olanakları artmakta veya azalmaktadır.
Haddecilik mesleği ağırlıklı olarak ilgili maden cevherinin çıkarıldığı yerlere yakın ve
belirli bölgelerde toplanmış durumdadır. Oldukça ağır iş koşulları olması sebebiyle
meslek elemanları zor yetişmekte ancak yetişmiş elemanlarda kolay iş bulabilmekte
hatta işyerleri birbirlerinde yetişmiş eleman transfer etmektedirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Modüler program çalışması sonucu “Haddecilik” meslek dalı “Döküm Teknolojisi”
alanı kapsamına alınmış olduğundan “Dökümcülük” dalı eğitimi verilmektedir. Bundan
böyle “Haddecilik” meslek dalı adı altında artık eğitim verilmemektedir. Dosyada yer
alan bilgiler güncelleme tarihinden önceki bilgileri kapsamaktadır.
Meslek Eğitimi, Mesleki Eğitim Merkezlerinde verilmektedir.
Yeterli sayıda çırak müracaatı olması durumunda, tüm mesleki eğitim merkezlerinde
Haddeci mesleğine yönelik eğitim programları düzenlenmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için;
En az ilköğretim okulu mezunu olmak,
14 yaşını doldurmuş olmak,
Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun
olmak,
Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri sahibi ile çıraklık sözleşmesi
imzalamak gereklidir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Haddecilik mesleğinin eğitim süresi ilköğretimden sonra 2 yıl, lise ve daha üst
düzeyde genel eğitimden sonra ise 1 yıldır.
Mesleki Eğitim Merkezlerinde haftada 1 gün teorik eğitim, işyerinde 5 gün pratik
eğitim verilmektedir.
Bu programda; her çıraklık eğitim programında ortak olarak alınan genel bilgi
derslerinin yanı sıra, 3 yıl süren "Meslek Bilgisi" dersleri verilmektedir.
Pratik eğitim işyerinde olup, öğrencilerin Haddecilik Meslek dalında yeterlilikleri bir
bütünlük içinde kazanmaları amaçlanmaktadır.
Meslek eğitimi teorik eğitim konuları:
Teknik Resim Dersinde; Teknik resmin önemi ve amacı, teknik resim araç ve
gereçleri, çizgi, yazı ve alanları, geometrik çizimler, izdüşümleri ve görünüş çıkarma,
perspektif resimler.
Meslek Resmi Dersinde; Basit parçaların yeterli görünüşlerinin çizimi,
görünüşlerinin okunması, resimlerin standart ölçülerde çizimi, kroki resimleri,
kaynaklı birleştirmeler, montaj resimleri çeşitleri ve çizimi,
Meslek Bilgisi Dersinde; Haddecilik mesleğinin endüstrideki önemi, haddecilik
mesleği ile ilgili terimler, kullanılan araç, gereçler, kontrol aletleri, hadde
tezgâhları, tav fırınları bunların işleyişi, çalıştırılması, tavlama teknoloji, hatalar ve
tav rejimi, hadde tezgâhı çeşitleri, hadde merdaneleri, redaktörler, haddelemenin
temel esasları, kalibre dizaynı haddeleme çeşitleri ve haddeleme hataları öğrenilir.
MESLEKTE İLERLEME
Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Mesleki eğitim
merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda
teorik eğitimlerine de devam edebilirler. Ustalık eğitimi 176 saat olup, bu
eğitimde İnsan Sağlığı ve İş Güvenliği, İş ve İnsan İlişkileri, Çalışma Hukuku,
İşletme Bilgisi, Sigorta ve Vergi Mevzuatı, Muhasebe ve Ekonomi derslerinin
yanı sıra İleri Meslek Bilgisi derslerini alırlar. 2 yılsonunda ustalık sınavlarına
katılabilirler.
Ustalık için öngörülen teorik eğitime devam etmeyenler ise bir işyerinde 5 yıl
çalıştıktan sonra (çalıştıklarını SSK veya Bağ-Kur primleri ile belgelemek
şartıyla) ustalık sınavına katılabilirler. Ustalık belgesi alanlar mesleki eğitim
merkezlerinde 40 saatlik iş pedagojisi kurs programını tamamlayıp sınavda
başarılı olduktan sonra "Usta Öğreticilik" belgesi alabilirler.
Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız
işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici"
belgesine sahip çalışanın olması zorunludur.
İlköğretim (ortaokul) mezunu kalfa ve ustalar, mesleki ve teknik açıköğretim
lisesine devam ederek, meslek lisesi diploması alabilirler.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
3308 sayılı yasa gereği, mesleki eğitim merkezlerinde eğitim gören öğrencilere,
asgari ücretin %30'undan az olmamak üzere işveren tarafından ücret
ödenmektedir.
Eğitim gören adayların iş kazası, iş riski ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta
primleri devletçe karşılanmaktadır.
Mesleki eğitimini tamamlamış ve mesleğinde iyi yetişmiş olan meslek elemanları
asgari ücretin 3–4 katı oranında kazanç temin edebilmektedirler.
Alınan bu ortalama ücret işyerinin durumuna, iş yoğunluğuna ve kişinin becerisine
göre artabilmektedir.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
Mesleki Eğitim Merkezleri,
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube
Müdürlükleri.