GEMİ VE DENİZ YAPILARI MÜHENDİSİ mesleği

TÜRKİYE İŞ KURUMU 1
GEMİ VE DENİZ YAPILARI MÜHENDİSİ
___________________________________________________
TANIM
Deniz taşıtları, her türlü açık deniz ve kıyı yapılarının tasarımı, ekonomik bir şekilde üretimi
konularında mühendislik çalışmalarını gerçekleştiren kişidir.
GÖREVLER
 Gemi, duba, fener, platform, liman gibi açık deniz ve kıyı yapılarının tasarımını yapar,
 Denizlerdeki doğal zenginlikleri değerlendirmek amacıyla mevcut teknolojiyi geliştirir
ve bu amaca uygun yapıların inşa edilmesi faaliyetlerinde bulunur,
 Gerektiğinde, deniz dibi boru döşeme faaliyetlerini yürütür,
 Deniz kirliliğinin önlenmesi konusunda projeler geliştirir ve gerekli önlemlerin alınması
yönünde çalışmalarda bulunur.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
 Telefon, fax, telex gibi iletişim araçları,
 Bilgisayar,
 Çizim masası, çizimle ilgili alet ve malzemeler,
 Gösterge ve veri tabloları,
 Büro malzemeleri.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Gemi ve deniz yapıları mühendisi olmak isteyenlerin;
 Üstün bir genel yeteneğe sahip,
 Sayısal düşünme gücü olan,
 Şekil ve uzay ilişkilerini iyi algılayabilen,
 Göz-el koordinasyonuna sahip,
 Bir işi planlayıp yürütebilme yeteneği olan,
 Fen bilimlerine özellikle fiziğe ilgili,
 Öğrenmeye meraklı ve yaratıcı,
 Kapalı yerlerde çalışmaktan sıkılmayan
kimseler olmaları gerekir.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 2
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Gemi ve deniz yapıları mühendisi tersanelerde, fabrikalarda, gemi makine dairelerinde görev
yapar. Çalışma ortamı kapalı ve gürültülüdür. Ancak proje yaparken büroda çalışır. Görev
yaparken makine zabitleri, deniz motor makinistleri, ateşçi ve makine teknisyenleri ile
işbirliği halindedir.
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Meslek eğitimi, ” Deniz Teknolojisi Mühendisliği” bölümünde verilmekte iken, bu bölüme
artık öğrenci alınmamaktadır. Bu nedenle D- Meslek Eğitimi bölümünde bulunan bilgiler ”
Deniz Teknolojisi Mühendisliği” eğitiminin verildiği zamandaki araştırılan bilgileri
kapsamaktadır.
Bu mesleğin eğitimi:
İstanbul Teknik Üniversitesi, Gemi İnşaatı ve Deniz Bilimleri Fakültesi “Deniz Teknolojisi
Mühendisliği” bölümünde verilmektedir.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
 Matematik,
 Fizik.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
 Lise veya dengi okul mezunu olmak,
 Öğrenci Seçme Sınavı’nda (ÖSS) “Deniz Teknolojisi Mühendisliği” lisans programı için
yeterli “Sayısal (SAY-2)” puan almak,
 Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Formunda “Deniz
Teknolojisi Mühendisliği” lisans programı ile ilgili en az bir yükseköğretim programını
tercih etmek gerekmektedir.
 Bu yüksek öğretim programında öğrenim görmek isteyen adaylar liselerin Fen, Fen
Bilimleri, Klasik Fen, Matematik, Tabii Bilimler alanlarından mezun iseler, ÖSYM
tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavı (ÖSS) sonucunda diğer alanlardan mezun
olanlara göre daha yüksek bir ağırlıklı puan elde etmekte ve öncelikle
yerleştirilmektedirler.
 Ancak kendi alan/kol/bölümlerinin dışında bir yüksek öğretim programını tercih eden
TÜRKİYE İŞ KURUMU 3
adayların yerleşme şansı azalmaktadır.
 “Deniz Elektroniği”, “Deniz Haberleşme”, “Gemi İnşaatı” ön lisans programını başarı
ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı’nda (DGS) başarılı oldukları
takdirde, “Deniz Teknolojisi Mühendisliği“ lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
MESLEK EĞİTİMİ
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitim süresi 4 yıldır.
Eğitimleri süresince öğrenciler; Türkçe, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi, Beden Eğitimi
ve Yabancı Dil gibi genel kültür derslerinin yanında;
Eğitimin 1.yılında; Matematik, Fizik, Kimya, Teknik Resim, Gemi Mühendisliğine Giriş,
Lineer Cebir, Statik, Atölye (Tersane), Analitik Geometri,
2.yılında; Matematik, Malzeme, Mukavemet, Kinetik, Deniz Teknolojisine
Giriş,Termodinamik, Ekonomi, Dinamik, İleri Mukavemet, Gemi Resmi, Bilgisayar
Programlama, İhtimaller Hesabı,
3. yılında; Gemi Deniz Yapı Elemanları, Dinamik Yapı Analizi, İmal Usulleri, Gemi Elektriği,
Akışkanlar Mekaniği, Sayısal Analiz, Deniz Kirliliği, Gemi Hidrostatiği, Açık Deniz Yapıları
Dizaynı, Gemi ve Deniz Yapı Direnci, Oşinografi, Gemi Makineleri, Dalga Mekaniği,
4.yılında; Gemi Hidrodinamiği, Gemi İnşaatı, Gemi ve Deniz Yapı
Mukavemeti, Gemi Sevki, Gemi Teorisi, Zemin Mekaniği, Gemi Yardımcı Makineleri,Gemi
Laboratuarı, Tersane Organizasyonu, Deniz Yapıları, Proje, Gemi ve Deniz Yapıları, Deniz Dibi
Boru Döşeme Teknikleri, Kıyı Yapıları, Deniz Hukuku, Gemi İşletmeciliği olmak üzere temel ve
meslek derslerini alırlar.
Eğitim sırasında uygulamaya yönelik derslere de ağırlıklı olarak yer verilmektedir. Öğrenciler
yaz dönemlerinde; kaynak, döküm ve gemi montajına; gemi yapımı ve liman inşaatına;
bürolarda dizayn çalışmalarına yönelik olmak üzere üç alanda staj yapmak zorundadırlar.
Stajlarını tamamlayan öğrenciler bitirme ödevlerinde, başarı göstermeleri halinde, mezun
olabilmektedirler.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini başarı ile tamamlayanlara “Deniz Teknolojisi Mühendisliği” lisans diploması ve "
Gemi ve Deniz Yapıları Mühendisi " unvanı verilir
TÜRKİYE İŞ KURUMU 4
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Bu meslekte iş bulma olanakları oldukça fazladır. Gemi ve deniz yapıları mühendisleri
Bakanlıklarda, Denizcilik Müsteşarlığında, resmi ve özel tersanelerde, deniz taşımacılığı
yapan kuruluşlarda, müşavirlik bürolarında, liman inşaatları ve işletmelerinde, yatırım
kuruluşlarında, petrol şirketlerinin araştırma ve geliştirme ünitelerinde, class (Loyd)
kuruluşlarında (açıklama ek bilgilerde), bankacılık ve sigortacılık alanlarında, çevre ile ilgili
kurum ve kuruluşlarda çalışabilmektedirler.
Bu meslekte çalışan kadınların oranı oldukça düşüktür ve daha çok danışmanlık hizmetlerine
yönelik mühendislik çalışmalarında yer almaktadırlar.
Ülkemizin üç tarafının denizlerle çevrili olması ve denizcilikle ilgili teknolojilerin
geliştirilmesi yönündeki çabalar, bu mesleğe yönelik eğitim yerlerinin sınırlı oluşu ve değişik
alanlarda iş bulma olanakları "Gemi ve Deniz Yapıları Mühendislerinin" işsiz kalma riskini
önlemektedir.
Özellikle son zamanlarda gemi ve deniz yapıları mühendisleri, işletme konusunda master
eğitimine yönelmekte, gemi ve deniz yapıları işletme mühendisliği alanında çalışmalarını
sürdürmeyi tercih etmektedirler.
Gemi İnşaatı Mühendisliğini bitirenler isterlerse Gemi İnşaatı Öğretmeni olarak da görev
yapabilirler. Fakat bunun için öğretmenlik meslek bilgisi kazandıran ek bir eğitim almaları
gerekir (örneğin tezsis yüksek lisans ya da pedagojik formasyon gibi).
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
 Yüksek öğrenimleri süresince öğrenciler, Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun
sağlamış olduğu kredi ve yurt hizmetlerinden yararlanabilirler, ayrıca çeşitli resmi ve
özel kurum ve kuruluşlar tarafından sağlanan burslardan faydalanabilirler.
 Özellikle, staj dönemlerini yurtdışında geçiren öğrenciler işletmeler tarafından uygun
görülmesi halinde bir ödenek alabilirler.
EĞİTİM SONRASI
 İTÜ Gemi İnşaatı ve Deniz Bilimleri Fakültesi Deniz Teknolojisi Mühendisliği Bölümü
mezunları Gemi ve Deniz Yapıları Mühendisi olarak ilk işe başladıklarında, kamu
sektörüne ait kurum ve kuruluşlarda çalışmaları halinde asgari ücretin 3-4 katı, özel
TÜRKİYE İŞ KURUMU 5
sektör kurum ve kuruluşlarında ise asgari ücretin 4-5 katı civarında aylık ücret
alabilmektedirler. Bu ücrette işletmelerin yapısı ve hizmet içeriklerine, çalışanların
işteki pozisyonlarına göre 1,5-2 kat artış olabilmektedir.
MESLEKTE İLERLEME
 Denizcilik alanında, uluslararası standartlara uyulması, yurtdışı ile yoğun ilişkiler,
yabancı dilde yeterli olmayı zorunlu kılmaktadır. Bu nedenle gemi ve deniz yapıları
mühendisleri yabancı dil konusunda, özellikle, İngilizcede yeterli düzeye ulaşabilmek
amacıyla dil kurslarına gidebilmektedirler. Ayrıca, zaman zaman, meslek odaları,
üniversiteler, kamu ve özel kurum ve kuruluşlar tarafından, denizcilik alanındaki
gelişmelerin üzerinde durulduğu kısa süreli eğitim programları veya seminerler
düzenlenmektedir.
 Gemi adamı olarak çalışmak isteyenler ise, İstanbul Teknik Üniversitesi tarafından
açılan kısa süreli kurslara devam ederek gemi makineleri hakkındaki bilgi ve
becerilerini geliştirebilir ve kaptan, çarkçıbaşı olarak gemilerde hizmet vermeye
yönelebilirler.
 Açık deniz veya kıyı yapılarından birindeki çalışmalara ağırlık verebilir veya dizayn,
proje çizimi ya da kontrol mühendisliği konularında uzmanlaşabilirler,
 Lisans eğitiminden sonra yüksek lisans ve doktora yaparak akademik kariyer yapılabilir
ayrıca üniversitelerde, araştırma görevlisi, yrd. doçent, doçent ve profesör olarak
görev yapabilirler.
 Çalıştıkları kurum ve kuruluşlarda, uzmanlık alanları, tecrübeleri ile yönetim
kademelerinde yer alabilirler.
BENZER MESLEKLER
 Gemi İnşaat Mühendisi,
 Gemi Makine Mühendisi,
 Gemi İnşaatı Öğretmeni.
EK BİLGİLER
SORUMLULUK
Gemi ve deniz yapıları mühendisleri; gemi, açık deniz ve kıyı yapılarına ait sistemlerin
ekonomik yönden dizaynı ve üretiminden; bu alandaki mevcut teknolojileri geliştirmekten;
yapılan çalışmaların uluslar arası standartlara uygunluğunu sağlamaktan sorumludurlar.
TÜRKİYE İŞ KURUMU 6
İŞ GÜVENLİĞİ
Özellikle yakıt tankerlerinin kontrolünde, standartlara uyulmaması ve gerekli önlemlerin
alınmaması halinde radyasyonun olumsuz etkilerine maruz kalınabilir.
İŞ KOLLARI
CLASS KURULUŞLARI
(LOYDLAR)
Class Kuruluşları vakıf statüsünde, Vakıf Genel Müdürlüğü'ne bağlı, yarı resmi kuruluşlardır.
Gemicilik ve denizcilik alanındaki temel uluslararası ilkeler doğrultusunda, her ülke kendi
durum ve şartlarına göre loydları yani kurallarını belirler. Bu açıdan ele alındığında, class
kuruluşları milli nitelik taşırlar. Amaçları ise ülkelerinin kural ve standartlarına uygun olarak,
gemi, gemi makineleri, gemi ve deniz yapıları ile makine mühendislerinin görev alanı içinde yer
alan kara tesislerinin güvenli bir şekilde inşa ve yapımını sağlayıcı denetim hizmetlerinde
bulunmaktır. Bu kuruluşların hizmetlerinden yararlanmak zorunlu değildir. Ancak, gemi,
makine ve ilgili gemi ve deniz yapılarının classlı oluşu, ucuz sigortalamalarına neden olur ve
güvenirliğinden dolayı tercih edilir. Ülkemizde yabancı ülkelere ait class kuruluşlarının
büroları bulunmaktadır.
YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
 Meslek elemanları,
 İTÜ Gemi İnşaatı ve Denizcilik Bilimleri Fakültesi Deniz Teknolojisi Mühendisliği
Bölümü Öğretim Görevlileri,
 Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu 2008,
 2010 ÖSYS Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi Başvuru Kılavuzu,
 Meslek Yüksekokulları ile Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans
Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı 2008 Kılavuzu,
 ÖSYM Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi-2000,
 Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
 İlgili eğitim kurumları,
 Türkiye İş Kurumu web sayfası www.iskur.gov.tr
 Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
 Türkiye İş Kurumu Meslek Bilgi Merkezleri.