_____________________________________________
TANIM
Denizde veya karada; Gemi-gemi, gemi-kara arası yersel, göksel ve uzay
ortamlarında haberleşme, seyir ve diğer gemi elektronik donanımının denemelerini,
bakımını, onarımını yapan ve haberleşme aygıtlarını işleten kişidir.
GÖREVLER
Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) ve ulusal otorite tarafından konulmuş
kurallara uygun olarak;
Gemi elektronik haberleşme donanımının test, bakım ve onarım işlerini yapar,
Gemi elektronik seyir (Radar, Gyro, Auto-pilot, Echo-sounder, Speed-log, OPS,
ECDIS vb.) ve diğer elektronik ölçme, kontrol ve kumanda donanımının test,
bakım ve onarım işlerini yapar,
Gemide onarımı mümkün olmayan elektronik haberleşme seyir ve diğer elektronik
donanım arızalarını rapor ederek kıyı servislerince onarımını sağlatır,
Genel ve gerektiğinde acil durum haberleşmelerini yersel, göksel ve uzay
ortamını kullanan (DSC, Telsiz-telefon, Teleks, Faks, Mors vb.) donanım
aracılığıyla yapar.
Karada çalışanlar yukarıdakilere ek olarak her türlü gemi elektronik donanımının
montajını yapar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Bir elektronik atölyesinde bulunması gereken her türden ölçme, üretim, test, bakımonarım
araç ve gerecini kullanır. Bunlardan bazıları;
Havya, avometre, Osiloskop, lojik analizör, spektrum analizör,
Mikroişlemci ve EPROM programlayıcıları,
Değişik özellikli güç kaynakları ve ölçme aygıtları,
Küresel Deniz Tehlike ve Güvenlik Haberleşme Sistemi (GMDSS) donanımı,
Radar, Gyro, Auto-pilot, Echo-sounder, Speed-log, GPS, ECDID donanımı vb.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Gemi elektroniği ve haberleşme teknisyeni olmak isteyenlerin:
Fen bilimleri özellikle fizik ve matematik alanında başarılı,
Elektronik ve mekanik işlere karşı ilgili,
Şekil algısı yeteneğine sahip,
Göz ve ellerini uyum içinde kullanabilen,
Uzun süreli ve karmaşık işlerde yoğun dikkat ve sabır gösterebilen,
Bedence ve ruhsal yönden sağlıklı ve dayanıklı,
Teknolojik gelişmeleri izlemeye hevesli,
Denizde yaşamayı seven ve gemilere karşı ilgisi olan kişiler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Gemi elektroniği ve haberleşme teknisyenleri, seyir halindeki gemiler, yer
istasyonları ve sahil servis ve bakım istasyonlarında çalışmaktadır. Özellikle gemide
nemli, gürültülü ve kokulu ortamlarda çalışmaları söz konusudur. Ticari gemide
çalışanların dönüş süresi belirsiz olduğundan bu kişilerin iş yaşamı düzensizdir. Yolcu
gemilerinde çalışanların dönüş gün ve saatleri belirlidir. Ancak her iki durumda da
kişi aile ortamından uzak kalma durumunda kalmaktadır. Kıyı servis istasyonlarında
da çalışma saatleri düzenli değildir.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Meslek eğitimi, meslek liseleri, teknik liseler, Anadolu Denizcilik Meslek
Liseleri ve Anadolu denizcilik teknik liselerinin Gemi Elektroniği ve
Haberleşme isimli bölümde verilmekte iken yeni uygulamaya göre Denizcilik
alanı altında Gemi Elektroniği ve Haberleşme dalı ismiyle verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Anadolu meslek liselerine girebilmek için ilköğretim okullarının 6–7–8. sınıflarında
yapılacak olan “Seviye Belirleme Sınavlarının” (SBS) sonucuna, yılsonu ders
ortalamaları ile belirlenen “Yılsonu Başarı Puanının (YBP) eklenmesi ile elde edilecek
olan yeterli Genel Orta Öğretim Yerleştirme Puanına (G-OYP) sahip olmak
gerekmektedir.
Ortaöğretim kurumlarında; ders yılı sonunda veya ortalama yükseltme sınavları
sonucuna göre 10 uncu sınıfa geçen ve teknik liseye geçiş şartlarını taşıyanlar teknik
lise programlarına geçiş için başvurabilir. Teknik lise programına geçmek isteyen
öğrencilerden gerekli koşulları taşıyanların başvuru formları, kurum müdürlüğünce
onaylanarak ders kesiminden ortalama yükseltme sınavlarının bitimini izleyen beş iş
günü içinde öğrencilere verilir. Teknik lise ve doğrudan alana kayıt yapılan
programlar dışındaki mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında;
a) 10 uncu sınıfa geçen öğrenciler, alan seçimi için ders kesiminden itibaren
ortalama yükseltme ve sorumluluk sınavlarının bitimini izleyen onuncu iş günü
çalışma saati bitimine kadar öğrenim görmek istediği meslek alanının bulunduğu
kurum müdürlüğüne başvururlar.
b) Başvuru süresi sonunda öğrenciler, Alana Yöneltme Tavsiye Formu ve Öğrenci
Tercihlerini Değerlendirme ve Yerleştirme Formu kullanılarak belirlenen alana
yerleştirme puanı esas olmak üzere tercih ettikleri alanlara göre sıralanırlar.
Alana yerleştirmede, ilgili alanın kontenjanı göz önünde bulundurulur. Bu
puanlara göre yapılacak sıralama ile kontenjan kadar öğrencinin asıl ve yedek
olmak üzere listeleri düzenlenir. Alana geçiş yapacak öğrencilerin kayıtkabulleri,
ağustos ayının üçüncü haftasında başlayıp ay sonuna kadar bitirilecek
şekilde planlanır ve yıllık çalışma takviminde gösterilir.
Ayrıca okul tarafından Ağustos ayında yapılan mülakat sınavını kazananlar okula
alınırlar. Öğrencilerin "Gemi adamlarının Eğitim, Belgelendirme, Sınav, Vardiya
Tutma, Kütükleme ve Donatılma Esasları Yönetmeliği" gereğince denizde çalışmaya
engel olan aşağıda belirtilen hastalıklardan birine yakalanmamış olması
gerekmektedir.
a) Akıl ve ruh hastalıkları, ilaç tutkunluğu
b) Sinir sistemi hastalıkları (Sara, Parkinson vb.)
c) Duyu organları fonksiyon kayıpları (sağırlık, körlük vb.)
d) Çalışmaya engel olabilecek nitelikte olan;
Metabolizma ve endokrin sistemi hastalıkları (şeker, mallitan, amiloidosis ve
benzerleri)
Kan hastalığı (maligu kan hastalıkları veya kan yapım bozuklukları ve benzerleri)
Kas iskelet sistemi hastalıkları veya deformiteleri (ramotoit artrit, malign
hastalıkları)
e) Uzun seyirli bulaşıcı hastalıklar (AİDS, sifilis ve benzerleri)
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mülakat ve kondisyon sınavında başarılı olanlar denizcilik eğitimine elverişli olduğunu
tam teşekküllü bir devlet hastanesinden alacakları sağlık kurulu raporu ile
belgelendirdikleri takdirde kesin kayıt hakkını kazanmaktadırlar. Görüşmeye ve
kondisyon sınavına kontenjanın üç katı kadar öğrenci çağrılmaktadırlar. Söz konusu
görüşmede oluşturulan komisyonca öğrencinin yeniden fiziksel ve ruhsal yeterliliğine
bakılır. (Omurgada simetri bozukluğu, davranış ve kişisel özellikleri vb.)
EĞİTİM SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır. 9.sınıfın (lise 1) dersleri genel liseler ve meslek
liselerinde ortaktır. 9.sınıfın sonunda öğrenci alanını belirler. 9 ve 10. sınıflarda
ortak dersler ile alan ortak dersleri, 11 ve 12. sınıflarda ise dallara özel dersler
öncelikli olarak okutulmaktadır. Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak
yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10 ve 11. sınıfta verilmektedir. 12.
sınıfta diplomaya götüren dala ait yeterlikleri içeren dersler yer almaktadır. 10.
sınıfın sonunda bölgesel ve sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen ve fizikî
kapasitesi ile öğrencilerin mesleki yeterlikleri de dikkate alınarak dal seçimi yapılır.
Öğrenciler temel elektrik bilgisi, elektronik alıcılar-vericiler, elektronik bilgisi,
dijital teknik, uydu iletişim teknikleri, mikro dalga, mors tekniği, radar ve gemi
haberleşme cihazlarının kullanımı, bakım ve onarımı konularında eğitim alırlar.
Ayrıca, işletmelerde uygulamalı eğitime katılarak bilgi ve becerilerini pekiştirirler.
Öğrencilere 9. sınıfta genel kültür derslerinin yanı sıra tanıtım ve yönlendirme dersi
de verilmektedir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Uluslararası ve ulusal sularda, yabancı ve Türk bandıralı gemilerde ve kıyıda bakım
servislerinde, kıyı telsiz istasyonlarında teknisyen olarak çalışırlar. Son yıllarda
kadınlar için de yeni yeni çalışma alanı yaratılmaktadır.
BURS KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Eğitimin son yılında işletmelerde meslek eğitimi uygulaması yapılmaktadır. Bu süre
içinde öğrenciler en düşük (asgari) ücretin üçte biri kadar ücret alırlar. Eğitim
gören adayların iş kazası, iş riski ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta primleri
devletçe karşılanır. Bütün öğrenci haklarından yararlanır. Eğitim görülen işletmenin
sağlayacağı sosyal olanaklardan faydalanır. Eğitim sonrası denizde işe yeni başlayan
bir meslek elemanı 800–1000 Amerikan Doları civarında ücret almakla birlikte bu
miktar deneyimle orantılı değişmekte, yabancı bandıralı gemilerde ise ücret daha
yüksektir.
MESLEKTE İLERLEME
Yabancı dil bilgisi, meslekte ilerlemenin ve kişinin kendini geliştirmesinin temel şartı
olup, özellikle yabancı gemilerde ve şirketlerde iş bulmayı kolaylaştıran bir
unsurdur. Gemi elektroniği ve haberleşme teknisyenleri, çalıştıkları kurum, kuruluş
ve işletmelerde ustabaşı, şef olabilirler.
Meslek liselerinin Denizcilik alanı “Gemi Elektroniği ve Haberleşme”dalından mezun
olanlar; Açık hava Reklâm Ürünleri ve Serigrafi, Biyomedikal Cihaz Teknolojisi,
Elektrik, Elektrik-Elektronik Teknikerliği, Elektronik Haberleşme, Elektronik
Haberleşme, (Uzaktan Eğitim) Endüstriyel Elektronik, Endüstriyel
Elektronik(Uzaktan Eğitim) Endüstriyel Otomasyon, Endüstriyel Otomasyon
(Uzaktan Eğitim), Enerji, Güverte, Mekatronik, Mekatronik (Uzaktan Eğitim)
Otomotiv, Ev Cihazları Teknolojisi, Hidroelektrik Santralleri, Sualtı Teknolojisi,
Termik Santral Makineleri, Termik Santrallerde Enerji Üretimi, Radyo ve
Televizyon Tekniği, Raylı Sistemler Elektrik-Elektronik Teknolojisi, Sahne ve
Gösteri Sanatları Işık Teknikerliği, Sahne ve Gösteri Sanatları Ses Teknikerliği,
Yatçılık ve Yat İşletmeciliği ön lisans programlarına sınavsız olarak girebilirler.
Ayrıca, mezunlar ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girip
başarılı olmaları ve Elektronik Öğretmenliği, Elektronik ve Bilgisayar Öğretmenliği,
Elektronik ve Haberleşme Öğretmenliği, Kontrol Öğretmenliği, Telekomünikasyon
Öğretmenliği, Güverte (Deniz İşetmeciliği ve Yönetimi Yüksekokulu) lisans
programlarını tercih etmeleri durumunda, ek puan almaları nedeniyle diğer
bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
İlgili Eğitim Kurumları,
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube
Müdürlükleri.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder