FREZECİ mesleği

FREZECİ
_______________________________________________
TANIM
Freze tezgâhında, metallerin iç ve dış yüzeylerinden talaş kaldırarak bölüntüler,
kanallar, profil kanal ve yüzeyler açan kişidir.
GÖREVLER
Freze tezgâhını çalışmaya hazırlar,
Yapılacak işe göre tezgâhta kullanacağı çakıları seçer,
Talaş kaldıracağı malzemenin ve kesicinin cinsine göre, devir sayısını seçer, işin
gereğine göre işlemi elle veya otomatik olarak sürdürür,
Kesicinin körlenmemesi ve işlenen yüzeyin kaliteli olması için, işlenen malzemenin
ve kesicinin cinsine göre soğutma sıvısını seçer ve kullanır,
İşlem sırasında tezgâhın hassas ölçü tamburlarını kullanır, ayrıca ölçü aletleri ile
işlenen parçanın ölçülerini sık sık kontrol eder,
İşlem tamamlanınca tezgâhı durdurur, yapılan işi sökmeden önce ölçü
kontrollerini bir kez daha yapar,
Kesiciyi söker temizler, yerine takar,
Tezgâhın basit bakım ve temizliğini yapar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Freze tezgâhı,
Planya başlığı,
Mengene ve iş bağlama aparatları,
Dişli takımı ve aparatları,
Freze modül çakıları,
Bölüntülü döner tabla,
Freze malafaları,
Ayarlı destek,
Ölçme ve kalite kontrol aletleri,
Frezecilikle ilgili çizelgeler,
İş güvenliği ile ilgili araç ve gereçler.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Makine parçaları arasındaki ilişkileri görebilme gücüne ve görme keskinliğine
sahip,
Alet ve makinelerle çalışmaktan hoşlanan,
Ölçme-kalite kontrol aletlerini kullanabilecek ölçüde, el ve gözünü eşgüdümle ve
ellerini ustalıkla kullanabilen,
Dikkatli, iş güvenliği konusunda duyarlı,
Uzun süre ayakta durabilen kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Frezeciler fabrika ve atölyelerde çalışırlar. Çalışmalar yarı açık ya da kapalı
yerlerde yapılır. Çalışma ortamı metal tozları ile yüklü ve gürültülüdür. Frezeciler
birinci derecede metalle ve makinelerle ilgilidirler ve iş sürekli ayakta yürütülür.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Frezeciler makine ve makine parçaları üreten fabrika ve atölyelerde çalışırlar.
Endüstriyel modelleme ve endüstriyel kalıcılık sektöründe, Endüstriyel AR-GE
çalışmaları ile ilgili alanlarda çalışırlar.
Makine ve aletlerin artması tamir ve bakım sorununu birlikte getirmiştir. Bunun
yanında çeşitli sanayiler için dişli parça vb. üretimi de gereklidir. Dolayısıyla
meslek elemanlarının çalışma alanları oldukça geniştir. Kendi işyerini kurmak
isteyenlerin belirli bir sermaye birikiminin olması gerekir.
Gelecekte meslekte teknolojik gelişmeye paralel olarak tezgâhların bilgisayar
sistemine bağlanması (Bilgisayarlı Nümerik Kontrol Sistemi) mesleği ve mesleği
yürüten kişilerde aranan özellikleri büyük ölçüde etkileyecektir. Bilgisayar
kullanımı büyük önem kazanacaktır.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi yeterli müracaat olması durumunda tüm mesleki eğitim
merkezlerinde “Makine Teknolojisi” alanı “Frezecilik” dalında verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için;
En az ilköğretim okulu mezunu olmak,
14 yaşını doldurmuş olmak,
Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun
olmak,
Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri sahibi ile çıraklık sözleşmesi
imzalamak gereklidir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Frezecilik mesleğinin eğitim süresi ilköğretimden sonra 3 yıl, lise ve daha üst
düzeyde genel eğitimden sonra ise 1,5 yıldır.
Mesleki eğitim merkezlerinde teorik eğitim, işyerlerinde pratik eğitim
verilmektedir. Eğitim süresince öğrencilere; Atölyenin tanınması, iş güvenliği,
eğeleme, kesme, çapak alma, keskileme, markalama, malzeme bilgisi, kılavuz ve pafta
çekme, ölçü ve kontrol aletlerini tanıma ve rayba çekme, freze tezgâhının kullanımı,
yardımcı parçaların sökülüp takılması, bağlama araçları ve kullanımı, tezgâh ayarı,
freze çakıları ve bağlama araçları, kanal açma, yüzey frezeleme, delik açma ve
büyütme dersleri verilmektedir.
MESLEKTE İLERLEME
Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Mesleki eğitim
merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda
teorik eğitimlerine de devam edebilirler. Ustalık eğitimi 176 saat olup, bu
eğitimde İnsan Sağlığı ve İş Güvenliği, İş ve İnsan İlişkileri, Çalışma Hukuku,
İşletme Bilgisi, Sigorta ve Vergi Mevzuatı, Muhasebe ve Ekonomi derslerinin
yanı sıra İleri Meslek Bilgisi derslerini alırlar. 2 yılsonunda ustalık sınavlarına
katılabilirler.
Ustalık için öngörülen teorik eğitime devam etmeyenler ise bir işyerinde 5 yıl
çalıştıktan sonra (çalıştıklarını SGK primleri ile belgelemek şartıyla) ustalık
sınavına katılabilirler. Ustalık belgesi alanlar mesleki eğitim merkezlerinde 40
saatlik iş pedagojisi kurs programını tamamlayıp sınavda başarılı olduktan sonra
"Usta Öğreticilik" belgesi alabilirler.
Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız
işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici"
belgesine sahip çalışanın olması zorunludur.
İlköğretim (ortaokul) mezunu kalfa ve ustalar, mesleki ve teknik açık öğretim
lisesine devam ederek, meslek lisesi diploması alabilirler.
Halen çalıştıkları kamu ve özel işyerlerince açılan kısa süreli kurslara devam
eden ustalar teknolojik gelişmeler ve bu gelişmelerin mesleğe etkileri hakkında
derinlemesine bilgi sahibi olurlar.
Modüler sistemde Makine Teknolojileri altında yer alan dallardan birinde
(Tesviyecilik, Tornacılık, Taşlama ve Alet Bilemeciliği, Kalıpçılık ile Vargel
Planyacılık) yeterlilik kazanmak istendiğinde alan ortak ve beceri dersleri
dışındaki seçeceği dal meslek derslerini almak suretiyle benzer meslekte
yeterlilik ve sertifikaya sahip olabilirler.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
İşletmelerde pratik eğitim gören öğrencilere eğitim süresi boyunca işveren
tarafından yaşlarına uygun asgari ücretin %30'undan az olmamak üzere ücret
ödenir.
Eğitim süresince öğrencilerin iş kazası ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta
primleri devletçe karşılanır.
Frezecilerin, yapılan araştırmalarda küçük ve orta ölçekli sanayide en fazla ücret
alan grup olduğu ifade edilmiştir. Sanayiinin can damarı olan motor parçaları
freze tezgâhlarında işlenmektedir. Ortalama asgari ücretin 4–6 katı arası ücret
alırlar. Kendi işini kurabilenlerin kazancı daha fazla artmakla birlikte işyeri
kurma maliyetleri de çoktur.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
Mesleki eğitim merkezleri,
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube
Müdürlükleri.