_______________________________________________
TANIM
Fora makinesi ile ayakkabının alt tabanını diken, freze makinesinde ayakkabının alt
kenar ve ökçelerin düzeltilmesi işlemini yapan, gazuma makinesinde ayakkabının
kenar dikme işlemini yapan kişiye fora, freze ve gazumacı denir.
GÖREVLER
Fora makineleri ile ayakkabının alt tabanını diker,
Freze makineleri ile ayakkabının alt kenar ve ökçelerin düzeltilmesi işlemlerini
yapar,
Gazuma makinelerinde ayakkabının kenar dikme işlemlerini yapar,
Zımparayı kasnaklara gerer ve monte eder.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Taban temizleme makineleri (çark, freze, pimse, isforma),
Taban dikiş makineleri (fora, gazuma)
Çeşitli zımparalar,
Yapıştırıcılar,
İplikler,
Boyalar, parlatıcılar (cilalar), mum,
Fırçalar,
Bıçaklar,
İş güvenliği ile ilgili araç ve gereçler.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Elleri ve parmaklarında her hangi bir özrü olmayan,
El becerisine sahip,
Göz, el ve ayaklarını eşgüdüm halinde kullanabilen,
Toza ve kimyasal madde kokularına karşı alerjisi olmayan kimseler olması
gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Fora, freze ve gazumacı ayakkabı fabrika, atölye ve ayakkabı yan sanayiindeki
işyerlerinde çalışırlar.
Çalışma ortamı tozlu, kimyasal madde ve rahatsız edici koku içerir.
Meslek, kapalı ve kısmen gürültülü ortamlarda icra edilmektedir.
Çalışma ortamında; ayakkabı yapımcıları ile sürekli işbirliği halindedirler.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Bu meslekte çalışma alanları; ayakkabı fabrikaları, ayakkabı atölyeleri ve ayrıca
sadece fora, freze ve gazuma işlerini yapan fabrika ve atölyelerdir. Meslekte
genellikle erkek eleman çalıştırılmaktadır. Meslekte kendini iyi yetiştirmiş ve
yeterli sermayeye sahip olanlar kendi işyerlerini açabilmektedir. Meslekte iş bulma
sorunu yaşanmamaktadır.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Modüler program çalışması sonucu “Fora, Freze ve Gazumacı” meslek dalı
“Ayakkabı ve Saraciye Teknolojisi” alanı “Ayakkabı İmalatçılığı” dalı kapsamına
alınmış olduğundan “Fora, Freze ve Gazumacı” meslek dalı adı altında eğitim
verilmemektedir. Dosyada yer alan bilgiler güncelleme tarihinden önceki bilgileri
kapsamaktadır.
Mesleğin eğitimi, mesleki eğitim merkezlerinde verilmektedir. Yeterli sayıda çırak
müracaatı olması durumunda, tüm mesleki eğitim merkezlerinde fora, freze ve
gazumacılığa yönelik eğitim programları düzenlenmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için;
En az ilköğretim okulu mezunu olmak,
14 yaşını doldurmuş olmak,
Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun
olmak,
Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri sahibi ile çıraklık sözleşmesi
imzalamak gereklidir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Fora, Freze ve Gazumacılık mesleğinin eğitim süresi ilköğretimden sonra 2 yıl, lise
ve daha üst düzeyde genel eğitimden sonra ise 1 yıldır.
Eğitim süresince öğrencilere genel kültür derslerinin yanı sıra; insan ilişkileri,
ayakkabı diziliş teknikleri, ayakkabı ve ayakkabıcılıkta kullanılan makineler, taban
makineleri, elle yapılan zımpara teknikleri, piyanta ve ökçeye mum sürme, boyama
çeşitleri, zımparalama teknikleri, makinelerin çalıştırmaya hazırlanması ve
çalıştırılması, boya sonunda yapılan parlatma işlemleri, makinelerin ayakkabı
çeşitlerine göre dikiş ayarlarının yapılması, çeşitli ayakkabılardaki vardola dikimi,
ayakkabı üzerine teğet vardola dikiş tekniği, ökçe zımparalama teknikleri, dikişte
hızlandırma çalışmaları, makinelerde kullanılan bıçak çeşitlerini ve meslekle ilgili
malzemeleri tanımayı ve kullanmayı öğrenirler.
MESLEKTE İLERLEME
Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Mesleki eğitim
merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda
teorik eğitimlerine de devam edebilirler. Ustalık eğitimi 176 saat olup, bu
eğitimde İnsan Sağlığı ve İş Güvenliği, İş ve İnsan İlişkileri, Çalışma Hukuku,
İşletme Bilgisi, Sigorta ve Vergi Mevzuatı, Muhasebe ve Ekonomi derslerinin
yanı sıra İleri Meslek Bilgisi derslerini alırlar. 1 yılsonunda ustalık sınavlarına
katılabilirler.
Ustalık için öngörülen teorik eğitime devam etmeyenler ise bir işyerinde 5 yıl
çalıştıktan sonra (çalıştıklarını SSK veya Bağ-Kur primleri ile belgelemek
şartıyla) ustalık sınavına katılabilirler. Ustalık belgesi alanlar mesleki eğitim
merkezlerinde 40 saatlik iş pedagojisi kurs programını tamamlayıp sınavda
başarılı olduktan sonra "Usta Öğreticilik" belgesi alabilirler.
Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız
işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici"
belgesine sahip çalışanın olması zorunludur.
İlköğretim (ortaokul) mezunu kalfa ve ustalar, mesleki ve teknik açık öğretim
lisesine devam ederek, meslek lisesi diploması alabilirler.
Fabrikalarda çalışanlar işyerinin hizmet-içi eğitimine katılarak ustabaşı unvanını
alabilirler.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Meslek eğitimi boyunca mesleki eğitim merkezlerine devam eden öğrenciler,
yaptıkları çıraklık sözleşmesi gereği en az asgari ücretin % 30'u oranında aylık
ücret almaktadırlar. Bu miktarın üzerindeki ücret ise işveren ve çırak arasında
yapılan sözleşme ile mümkündür.
Pratik eğitimleri boyunca iş kazası, iş riski ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta
primleri devletçe karşılanmaktadır.
Mesleki eğitim sonrasında iş piyasasında asgari ücretle iş bulabilirler. Ücret kişinin
deneyimine ve işyerinin durumuna göre değişiklik göstermektedir.
Büyük işyerlerinde çalışan ve sendikalı olan meslek elemanlarının kazancı toplu iş
sözleşmeleri ile belirlenmektedir.
Kendine ait işyeri olan meslek elemanlarının kazanç durumu aldıkları siparişe ve
yaptıkları işe göre değişmektedir.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
Mesleki eğitim merkezleri,
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube
Müdürlükleri.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder