FIRINCI mesleği

FIRINCI
_______________________________________________
TANIM
Ticari fırın, lokanta veya pastanelerde, ekmek, kek, pasta veya börek, pide gibi,
fırında pişirilen yiyecek maddeleri imal eden kişidir.
GÖREVLER
Ekmek, börek vb. için hamuru yoğurur,
Maya ve hamurdan dolayı meydana gelen fazla gazları çıkarmak için hamuru
elleriyle yoğurur ve şekillendirir,
Hamurun kıvamını gözler ve elleri ile kontrol eder,
Hamuru bıçakla veya makine ile istenilen boylarda keser,
Şekillendirilmiş hamuru tepsilere veya tablalara koyar,
Hamuru belirli bir kabarma haddine ulaşıncaya kadar beklettikten sonra uzun
saplı ağaç kürekler kullanarak fırına sürer,
Termostat veya rutubet tesisatını ayarlamak suretiyle fırının sıcaklığını kontrol
eder,
Fırında kalma süresine dikkat ederek veya fırındaki maddenin görünüşüne
bakarak pişme kıvamını gözler,
Pişme süresi sonunda fırının kapağını açarak fırın küreği ile pişen maddeleri
(ekmek vb.) çıkartır,
Pişme durumunu eliyle kontrol eder,
Gerektiğinde fırının bakım ve temizliğini yapar.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Un, su, tuz, şeker, yumurta, yağ, maya, susam, hamur, pekmez, tahin, içli pide
malzemeleri,
Uzun saplı ağaç kürek, odun,
Terazi termometre,
Hamur teknesi,
Hamur yoğurma kazanı, hamur tahtası,
Hamur tezgâhı,
Hamur kesme aleti (keski),
Sarmaşık ocak.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
El becerisine sahip,
El ve parmaklarını ustalıkla kullanabilen,
El ve gözü eşgüdümle kullanabilme yeteneklerine sahip,
Yeni şeyleri denemekten hoşlanan,
Temizlik ve tertibe önem veren,
Bedence güçlü kimseler olmaları beklenir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Fırıncılar, fırınlarda, ekmek fabrikalarında, makarna, bisküvi gibi unlu ürünler
üreten işletmelerde görev yaparlar. Çalışma ortamı unlu, kokulu, sıcak ve
gürültülüdür. Fırıncılar birinci derecede malzeme ve makinelerle ilgilidirler.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Fırıncı, ekmek fabrikalarında, ticari fırınlarda, lokantalarda, pastanelerde,
turistik otellerde çalışabilir.
Teknolojinin gerektirdiği yeniliklere uygun elemana ihtiyaç vardır. Özellikle de
modern eğitim (okul-işletme) görmüş elemana her zaman gereksinim olacaktır.
Modern araç ve gereç ile makinelerin kullanımları bedenen yapılan işlerin
azalmasına dolayısıyla çalışanların sayısında da bir düşmeye neden olmaktadır.
Yeterli sermaye ve deneyime sahip olanlar kendi işyerlerini açabilirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi yeterli müracaat olması durumunda tüm mesleki eğitim
merkezlerinde “Yiyecek-İçecek Hizmetleri” alanı “Fırıncılık” dalında verilmektedir.
Mesleğin eğitimi bazı yerlerde mesleki eğitim merkezlerinde verilmesine karşın,
büyük bir bölümü halen geleneksel eğitim şekli olan "Usta-Çırak" usulü ile işbaşında
öğrenilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Çıraklık eğitimine başlayabilmek için;
En az ilköğretim okulu mezunu olmak,
14 yaşını doldurmuş olmak,
Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun
olmak,
Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri sahibi ile çıraklık sözleşmesi
imzalamak gereklidir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Fırıncılık mesleğinin eğitim süresi ilköğretimden sonra 2 yıl, lise ve daha üst
düzeyde genel eğitimden sonra ise 1 yıldır.
Geleneksel eğitimde (usta-çırak) belli ve kesin bir süreden bahsetmek mümkün
değildir. Adayın genel kavrama, öğrenme yeteneği ve isteğine göre bu süre 2 ile 3 yıl
arasında değişiklik arz eder.
Mesleki eğitim merkezlerinde verilen eğitimde;
İş emniyeti ve çevre temizliği ile ilgili dikkat edilecek hususlar,
İşyerindeki aletlerin ve malzemenin tanıtımı, kullanımı, bakımı ve temizlenmesi,
Hangi alet ve maddelerle hangi yerlerin temizlenmesi gerektiği ve dikkat
edilecek hususlar,
Hamurun yapılmasında dikkat edilecek temizlik kuralları hakkında bilgi edinirler.
Hamurun yapılış teknikleri ve katkı maddelerinin tanımı,
Hamur çevirme teknikleri,
Hamur kesme teknikleri,
Hamur açma teknikleri,
Ekmek, kek ve pastaların yapılış tekniklerini öğrenirler.
Açılan hamurları şekillendirme teknikleri (tırnak vurma vb.),
Fırın sıcaklığını ayarlama,
Fırına ekmek sürme ve çıkarma teknikleri,
Ekmeğin pişirim süresi, gözlem ve kontrol tekniklerini öğrenirler,
Mesleki eğitim merkezlerine devam eden öğrenciler bu konuların yanında genel
kültür derslerini de alırlar.
MESLEKTE İLERLEME
Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Mesleki eğitim
merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda
teorik eğitimlerine de devam edebilirler. Ustalık eğitimi 176 saat olup, bu
eğitimde İnsan Sağlığı ve İş Güvenliği, İş ve İnsan İlişkileri, Çalışma Hukuku,
İşletme Bilgisi, Sigorta ve Vergi Mevzuatı, Muhasebe ve Ekonomi derslerinin
yanı sıra İleri Meslek Bilgisi derslerini alırlar. 1 yılsonunda ustalık sınavlarına
katılabilirler.
Ustalık için öngörülen teorik eğitime devam etmeyenler ise bir işyerinde 5 yıl
çalıştıktan sonra (çalıştıklarını SGK primleri ile belgelemek şartıyla) ustalık
sınavına katılabilirler. Ustalık belgesi alanlar mesleki eğitim merkezlerinde 40
saatlik iş pedagojisi kurs programını tamamlayıp sınavda başarılı olduktan sonra
"Usta Öğreticilik" belgesi alabilirler.
Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız
işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici"
belgesine sahip çalışanın olması zorunludur.
İlköğretim (ortaokul) mezunu kalfa ve ustalar, mesleki ve teknik açık öğretim
lisesine devam ederek, meslek lisesi diploması alabilirler.
Ekmek fabrikalarında çalışanlar ise hizmet-içi eğitim sonucunda usta, ustabaşı
veya posta başı unvanını alabilirler.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Mesleki eğitim merkezlerine devam eden öğrencilere pratik eğitimleri boyunca,
işverenleri tarafından asgari ücretin brüt tutarının %30'undan az olmamak üzere
aylık ücret ödenir.
Pratik eğitimleri boyunca iş kazası, iş riski ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta
primleri devletçe karşılanmaktadır.
Mesleki eğitim sonrasında iş piyasasında asgari ücretle iş bulabilirler. Ücret kişinin
deneyimine ve işyerinin durumuna göre değişiklik göstermektedir. Genellikle asgari
ücretin 2–3 katı kadar ücret almaktadırlar.
Kendine ait işyeri olan meslek elemanlarının kazanç durumu aldıkları siparişe ve
yaptıkları işe göre değişmektedir.
Kendi işyeri olanların kazanç durumu çok değişkendir. İşyerinin konumuna, ürünlerin
çeşitliliğine ve kalitesine bağlıdır.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
Mesleki Eğitim Merkezleri,
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube
Müdürlükleri.