______________________________________________
TANIM
İleri teknolojiyi kullanan üretim ve hizmet sektörlerinde; üretim ve bilişim
cihazlarının montajı, devreye alınması, işletilmesi, bakım-onarımlarının yapılması,
geliştirilmesi, programlanması ve işletme şartlarına uygun otomasyon sistemlerinin
(elektrik, elektronik, mekanik, programlama vb.) tasarlanması, kurulması ve
uygulanması işlerinde çalışan kişidir.
GÖREVLER
Endüstriyel üretim yapan ve otomasyon teknolojilerinin kullanıldığı fabrikalarda
mühendis, teknik öğretmen ve teknikerlerin gözetiminde; otomatik kontrol,
endüstriyel tasarım ve üretim ile işletim sistemlerinin kurulması, bakımı ve
işletmeye alınması aşamalarında görev alır,
Endüstride kullanılan bilgisayarlı sayısal denetimli ve otomatik tezgâhların
işletim programını hazırlar,
Bilgisayar ve bilgisayarlı sistemleri kullanarak kontrol cihazlarının bilgisayar
programını yapar ve kontrol eder,
Hava, ısı ya da basıncı ayarlayan aletlerin düzenli bakımını yapar,
Bozulan aletleri sökerek onarır, yeniden ayarlar,
Bilgisayar destekli teknik resim çizebilir.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Bilgisayar ve ilgili yazılımlar,
Programlanabilir kontrol aletleri,
Elektropnömatik ve elektrohidrolik devre elemanları,
Her türlü sensörler (algılama-hissedici sensörler, basınç sensörü, seviye sensörü,
sıcaklık sensörleri, nem sensörü, ışık sensörü)
Ölçüm cihazları (takometre, manometre, ampermetre, voltmetre, watmetre),
Elektrik ve elektronik devre elemanları,
Kablolar, entegre devreler, diot, transistör, felt, her türlü dijital ölçü aletleri,
termokupul,
Mikroişlemciler.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Endüstriyel Otomasyon Teknisyeni olmak isteyenlerin;
Fen bilimlerine ve matematiğe ilgili ve bu alanlarda başarılı,
Mekanik ilişkileri görebilen,
El ve parmak becerisine sahip,
Sesleri ayırt edebilme yeteneğine sahip,
İnce ayrıntıları algılayabilen, dikkatli ve titiz,
Alet ve makinelerle uğraşmaktan hoşlanan,
Başkaları ile işbirliği içinde çalışabilen,
Dikkatli, sabırlı ve titiz
Kimseler olmaları gerekir.
İşitme kusuru, el, kol ya da ayaklarını kullanmada güçlükler mesleğin yürütülmesine
engel olabilir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Endüstriyel Otomasyon Teknisyenleri, endüstriyel üretim yapan, modern
teknolojiye sahip fabrika ve laboratuar ortamlarında çalışırlar. Meslek elemanları
genellikle işlerini oturarak yürütürler. Görevleri diğer çalışanlarla işbirliği içinde
çalışmayı gerektirir. Çalışma ortamı bol ışıklı, sıcak ya da soğuk, gürültülü, kirli
olabilir. Çalışırken elektrik çarpması ya da makine kazası gibi tehlikelere maruz
kalınabilir. Endüstriyel otomasyon teknisyenleri çalışırken meslektaşlarıyla, işçilerle,
makine mühendisleri, elektrik mühendisleri, elektronik mühendisleri, sistem
mühendisleri ve kontrol mühendisleri ile iletişim halindedir.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi anadolu teknik liselerinin Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri
bölümlerinde verilmekte iken yeni uygulamaya göre meslek liselerinde bu bölümün
adı alan ismi olarak değiştirilmiş olup Endüstriyel Kontrol ve Mekatronik dallarında
eğitim verilmektedir. Bu dallara ait bilgi edinmek için Bakınız Genel Eğitim-Öğretim
dosyaları. Bu dosyadaki mesleğin eğitimine ilişkin bilgiler değişiklikten önceki dönemi
kapsamaktadır.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine giriş için;
İlköğretim okulu mezunu olmak (ilköğretimden sonra öğrenime ara verenler ile
orta öğretim düzeyinde herhangi bir programa bir süre devam etmiş olanlar
sınavı (OKS) kazansalar bile bu okullara alınmazlar),
Milli Eğitim Bakanlığı’nca Merkezi sistemle yapılan Ortaöğretim Kurumları
Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavında (OKS) bu bölümü tercih ederek başarılı
olmak gerekmektedir.
Sağlığı girmek istediği okulun ve mesleğin öğrenimine elverişli bulunmak
EĞİTİM SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitim süresi 5 yıldır. Bu bölümde genel olarak öğrencilere; fabrika üretim
ve otomasyon sistemleri, robotik, dijital elektronik, mikrobilgisayar, programlama,
network teknolojisi, ölçme ve kontrol, CAD/CAM teknolojisi, Multimedya ve teknik
İngilizce konularında yeterlilik kazandırılmaktadır. Hazırlık sınıfında 1 yıl süreyle
İngilizce, Matematik ve Bilgisayar dersleri okutulmaktadır.
Eğitim süresince genel kültür dersleri (Matematik, Fizik, Kimya) yanında sınıflara
göre aşağıdaki meslek dersleri okutulmaktadır. 9. sınıfta, Elektrik - Elektronik,
Bilgisayar, Mekanik, CAD/CAM prog., Mühendislik Matematiği dersleri
verilmektedir.. Bu derslerin içeriği kendi bölümleriyle aynıdır ve daha modern
laboratuarlarda eğitimi verilmektedir. 10. sınıfta öğrenciler Elektronik ve Mekanik
olarak ikiye ayrılarak eğitimine devam eder. Ayrıca 9. sınıfta genel kültür
derslerinin yanında tanıtım ve yönlendirme dersi de verilmektedir. 11. sınıfta
Elektronik bölümü Öğrencileri; Bilgisayar Programlama, Bilgisayar Ağları, Kontrol
Teknolojisi, Mekatronik (Bilgisayar, Elektrik - Elektronik ve Mekaniğin kullanılarak
devre tasarımlarının yapılması) derslerini almaktadır.
Mekanik Bölümü Öğrencileri; Fabrika Otomasyon Teknolojileri, Bilgisayar Kontrol
Sistemleri, Bilgisayar Ağları derslerini almaktadır. 12. sınıfta Elektronik bölümü:
Dijital Elektronik, Bilgisayar Ağları, Mekanik bölümü, Otomatik Üretim Teknolojisi,
Fabrika Otomasyon Sistemleri olarak ikiye ayrılarak eğitimlerine devam ederler.10.
sınıfın sonundan itibaren işletmelerde yapılması esas olmak üzere en az 300 saat
staj yapılır.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Endüstriyel Otomasyon Teknisyenleri; petro kimya, gıda, otomotiv, elektronik vb.
sektörlerde daha çok otomatik kumanda cihazlarının üretildiği ve uygulandığı büyük,
orta ve küçük ölçekli işletmelerde teknisyen olarak görev yaparlar.
İş bulma olanakları yönünden kızlar ve erkekler arasında fark görülmemekle birlikte,
bu mesleğin eğitimine aday olan kız öğrencilerin oranı %10–20 arasındadır.Kamuda
görev alınmak istenildiğinde; Daimi İşçi Sınavı (DİS) ya da Kamu Personeli Seçme
Sınavında (KPSS) başarılı olmak ve tercih sıralaması sonunda mesleği ile ilgili açık
kadrosu bulunan bir kamu kurumuna atanmaya hak kazanmak gerekmektedir.Daha
çok endüstrinin gelişmiş olduğu bölgelerde ve ileri teknolojinin kullanıldığı
işletmelerde iş bulma olanağı yüksektir. Anadolu Teknik Lisesi mezunlarına doğrudan
İşyeri Açma Belgesi verildiğinden isterlerse kendi adlarına işyeri açabilirler.
Mesleklerinde iş bulma sorunu olduğunda ya da işsiz kalmaları halinde; elektrik ve
elektronik teknisyenlerinin yaptığı işlere de aday olabilirler, bilgisayar programcılığı
yapabilir, makinelerin otomasyon programlarını hazırlayabilirler.
BURS KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Eğitim süresince herhangi bir kazanç söz konusu değildir.Eğitim sonrası kazanç,
çalışılan sektör ve işletmeye göre değişmektedir. Kamu sektöründe derece, kıdem
ve “teknik hizmetler” sınıfındaki tazminatlara göre ücret alınmaktadır.Özel
sektörde çalışanlar için kazanç durumu işyerinin büyüklüğüne, faaliyet alanına,
çalışanların deneyim ve işindeki başarısına göre farklılıklar göstermekte olup
genellikle ilk işe girişte asgari ücretle başlanmaktadır. Ancak, işletmelerin ileri
teknoloji kullanmaları ve otomasyona geçilmesiyle birlikte bu alanda eleman
ihtiyaçları artmış olduğundan, endüstriyel otomasyon teknisyenlerinin ücretleri
diğer meslek sahiplerine göre daha fazla olmaktadır. Piyasada deneyimli ve işinde
başarılı bir meslek elemanı asgari ücretin 2–3 katı ücret alabilmektedir.Kendi işini
kuranların kazançları da sektördeki gelişmelere ve kişinin başarısına bağlıdır.
MESLEKTE İLERLEME
Endüstriyel Otomasyon Teknisyenleri çalıştıkları kurum, kuruluş ve işletmelerde
ustabaşı, şef vb. olabilirler. Çalışılan işletmelerde hizmet-içi eğitim programlarıyla
fabrika otomasyonu, bilgisayar programcılığı, makine tasarımı, bakım-onarım gibi
bölümlerde uzmanlaşma olanakları vardır.Anadolu Teknik Liselerinin Endüstriyel
Otomasyon Teknolojileri (Elektronik), (Mekanik) bölümlerinden mezun olanlar istedikleri
takdirde, Açıkhava Reklâm Ürünleri ve Serigrafi, Bilgisayar Destekli Teknik Çizim,
Makine Resim Konstrüksiyon, Endüstriyel Kalıpçılık, Enerji, Hasat Sonrası Teknolojisi,
Makine, Makine Yağları ve Yağlama Teknolojisi, Oto Boya Karoseri Doğrultma
Teknikerliği, Raylı Sistemler Makine Teknolojisi, Sondajcılık, Tarım Alet ve Makineleri,
Metalurji Malzeme, Gemi Makineleri, Gemi Makineleri İşletme, Otomotiv, İtfaiyecilik
ve Yangın Güvenliği Mekatronik, Mekatronik (Uzaktan Eğitim), Metalografi ve Malzeme
Muayenesi, Termik Santral Makineleri, Termik Santrallerde Enerji Üretimi önlisans
programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları
takdirde yerleştirilebilirler.
Mezunlar, ÖSYM tarafından yapılan ÖSS’ye girip başarılı olmaları ve Elektronik
Öğretmenliği, Elektronik ve Bilgisayar Öğretmenliği, Elektronik ve Haberleşme
Öğretmenliği, Havacılık Elektrik ve Elektroniği (Sivil Havacılık Y.O), Kontrol
Öğretmenliği, Mekatronik Öğretmenliği, Telekomünikasyon Öğretmenliği Uçak Elektrik-
Elektronik (Sivil Havacılık Y.O), Kalıpçılık Öğretmenliği, Makine Resmi ve Konstrüksiyon
Öğretmenliği, Otomotiv Öğretmenliği, Talaşlı Üretim Öğretmenliği lisans programlarını
tercih etmeleri durumunda, ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun
olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
İlgili eğitim kurumları,
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu il ve şube
müdürlükleri.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder